

فرهیختگان آنلاین: فرمان مسکن امام خمینی در سال ۱۳۵۸ با هدف پاسخگویی به مشکلات معیشتی مردم، بهویژه دسترسی به مسکن مناسب، صادر شد. این اقدام، بیانگر توجه ویژه امام به بهبود شرایط زندگی مردم و حل چالشهای اساسی آنان بود. در این فرمان، ایشان بر ضرورت تدوین سیاستهای کارآمد برای خانهدار کردن اقشار محروم و کارگران پای فشردند.
در همین خصوص بهزاد عمرانزاده کارشناس مسکن در گفتوگو با «فرهیختگان آنلاین» گفت: «امام دو ماه بعد از انقلاب دستور افتتاح حساب 100 را صادر کردند و یک ماه بعد از آن نیز بنیاد مسکن انقلاب اسلامی شکل گرفت. تاکید امام بر این بود که مشکل بیمسکنی حل شود و در حوزه مسکن مشارکت ملی صورت بگیرد. امام برای دولت و عموم مردم تعیین تکلیف میکنند تا دولت با مشارکت مردم مشکل مسکن را حل کند. تاکید امام براین بود که هر فردی باید حداقل باید یک خانه داشته باشد و این حداقل حقوق یک فرد ایرانی است. تاکید امام بر این بود که این امر با عرضه زمین به مردم محقق میشود.»
تاکید امام خمینی بر حذف هزینه زمین برای خانهدار شدن مردم
بهزاد عمرانزاده در خصوص اهمیت صدور فرمان صد امام، بیان کرد: «اصلی ترین کاری که حضرت امام انجام دادند این بود که قدرت و اراده مردم را برگرداندند. اصلی ترین الگو حضرت امام این بود که مسائل ملی را با حضور خود مردم حل میکردند که نشان از قدرت حضور مردم و اهمیت مردمی سازی را دارد. یکی از اصلیترین مسائل اوایل انقلاب و حتی یکی دو دهه قبلتر از انقلاب، بحث مسکن بود. در کشور به واسطه مهاجرتهای گستردهای که اتفاق افتاده بود، حاشیههای متعددی کنار کلان شهرها شکل گرفته بود که بخش عمده ساکنان آن از مستضعفین و محرومین بودند.»
وی افزود: «هدف امام از ایجاد این حساب این بود که مردم پول واریز کنند و زمین نیز در اختیار آنان قرار بگیرد تا صاحب مسکن شوند. این یعنی تاکید امام بر این امر بود که هزینه زمین حذف شود و برای ساخت مسکن، قیمت زمین از آن حذف شود. وظیفه دولت نیز بنا بر دستور امام، تامین زیرساختها بود. وظیفه بنیاد مسکن نیز این بود که زمینهای مصادره شده را برای مسکن مردم به کار بگیرد. معضل مسکن با نگاه و رویکرد امام خمینی و اقدامات ایشان مانند صدور فرمان و شکلگیری بنیاد مسکن در دهه اول انقلاب قابل حل بود. اما اکنون با گذشت 46 سال از آن، همچنان بحران مسکن در کشور وجود دارد.»
لزوم ادامه تفکر امام خمینی در مردمیسازی مسکن
این کارشناس مسکن در ادامه گفت: «اگر ما تفکر حضرت امام که تفکر مردم و مردمیسازی بود را ادامه میدادیم، امروز مسئله مسکن نداشتیم. تنها در دو دوره بعد از انقلاب اسلامی این تفکرات امام نمود داشت. یکی زمان دولت نهم و دهم که در قالب طرح نهضت ملی طرح مسکن مهر اتفاق افتاد و دیگری در دولت سیزدهم که شهید رئیسی طرح نهضت ملی مسکن را ارائه داد اما متاسفانه در مابقی دورهها، نگاهها به حوزه مسکن غیر انقلابی، لیبرال و سرمایهدارانه بوده است.»
دولت باید برای مردم حق مسکن قائل شود
وی در ادامه افزود: «وظیفه نهادهای دولتی است که حق مسکن مردم را تامین کنند. زمینهای دولتی بسیاری در اختیار نهادها و خود دولت هست و آمار آن توسط سازمان ملی زمین و مسکن نیز بیان شده است. دولت باید برای مردم حق مسکن قائل شود و مسکن آنها را تامین کند و زیرساختهای مناسب برای خانهدار شدن مردم را ایجاد کند.»
عمرانزاده در پایان اضافه کرد: «در دولت اصلاحات و دولت فعلی نگاهها با عرضه زمین به مردم همسو نبوده است و به همین دلیل در این زمان مسئله مسکن در واقع چالشیتر شده است. روحانی خود اظهار کرده بود که در دولت خود در حوزه مسکن کمکاری صورت گرفته بود. با عرضه زمین به مردم و ایجاد زمینه برای مردمیسازی، بسیاری از مشکلات دیگر نیز حل خواهد شد. با در اختیار قرار دادن زمین به مردم، آنها با توجه به شرایط فرهنگی و اقتضائات بومی محل خودشان، خانه میسازند و واسطههای سودجو و بنگاههای خاص از بین انبوهسازان حذف میشود.»
