تقلید تیم مذاکره‌کنندۀ «ترامپ» از دوران «کری»

فرهیختگان: تنها چند ساعت پس از اعلام خبر مذاکرات توسط ترامپ، رسانه‌های آمریکایی و مقامات این کشور وارد میدان شدند تا با طرح ادعا‌ها و مطالبات گسترده، فضای مذاکرات را تحت تأثیر قرار دهند. روزنامه واشنگتن‌پست به نقل از یک مقام آمریکایی مدعی شد استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در خاورمیانه، تنها در صورتی به عمان سفر خواهد کرد که مذاکرات به‌صورت مستقیم برگزار شود. این مقام همچنین از پیام‌هایی سخن گفت که تیم ویتکاف از طریق عمان به ایران ارسال کرده و خواستار گفت‌وگو‌های مستقیم در روز شنبه شده است. این اظهارات با تأکید بر اینکه آمریکا «هرگز حاضر نیست دوباره فریب ایران را بخورد»، تلاشی آشکار برای ایجاد فشار روانی بر تهران و القای این موضوع است که هرگونه تعلل ایران به معنای از دست دادن فرصت خواهد بود. 
واشنگتن پست پا را از خبر‌سازی در مورد چهارچوب مذاکرات فراتر گذاشت و به نقل از آنچه از مقامات آمریکایی عنوان کرده بود، نوشت: «ویتکاف در صورت دریافت دعوت‌نامه، احتمالاً به تهران سفر خواهد کرد.» این ادعا که جنبه تبلیغاتی دارد تا عملیاتی، با هدف القای انعطاف‌پذیری ظاهری آمریکا و هم‌زمان تحت فشار قرار دادن ایران با استفاده از تکنیک تکراری متهم‌سازی به مذاکره ناپذیر بودن تهران مطرح شده است. همچنین نیویورک‌تایمز با انتشار گزارشی مدعی شد آمریکا به دنبال از بین بردن زیرساخت غنی‌سازی هسته‌ای، برنامه موشکی بالستیک و حمایت ایران از گروه‌هایی مانند حماس و حزب‌الله است. این رسانه با اشاره به محدودیت زمانی، به‌طور غیرمستقیم ایران را متهم به تعلل کرد و فضا را به سمت مطالبات فرا‌هسته‌ای سوق داد. سخنگوی کاخ سفید نیز با اعلام اینکه «مذاکرات روز شنبه مستقیم خواهد بود» ادعای ترامپ را تکرار کرد و تلاش کرد تا مذاکرات غیرمستقیم را از دستور کار خارج کند. 

حربه تکراری آمریکا برای طفره رفتن از مذاکره هدفمند
طرح مطالبات حداکثری از سوی رسانه‌ها و مقامات آمریکایی نشان‌دهنده یک استراتژی هماهنگ برای تقویت موضع تیم مذاکره‌کننده این کشور است. مایکل والتز، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، در اظهاراتی اعلام کرد هرگونه توافق با ایران باید شامل جلوگیری از تولید سلاح هسته‌ای، موشک‌های بالستیک و سیستم بازرسی جامع از تمام تأسیسات نظامی ایران باشد. این اظهارات اگرچه ممکن است مستقیماً در حیطه تصمیم‌گیری ویتکاف یا شخص ترامپ نباشد، اما به‌عنوان بازوی سیاسی و رسانه‌ای، این‌گونه القا می‌کند که تیم دیپلماسی آمریکایی چاره‌ای جز خودداری از دادن امتیازات قابل‌توجه به ایران ندارد تا به این طریق تیم مذاکره‌کننده کاخ سفید برای طفره رفتن از اجرای حقوق مردم ایران بهانه داشته باشد. این رویکرد یادآور استراتژی جان کری، وزیر خارجه دولت اوباما، در مذاکرات هسته‌ای با محمدجواد ظریف است. کری در آن زمان با استناد به مواضع تند کنگره آمریکا، از ارائه امتیازات بیشتر به ایران طفره می‌رفت و سعی داشت فشار روانی را به طرف ایرانی منتقل کند. اکنون نیز به نظر می‌رسد که دولت ترامپ با استفاده از چهره‌هایی مانند والتز همین الگو را دنبال می‌کند، اما این بار با شدت و تمرکز بیشتری بر بستر رسانه‌ای. 

برای ترامپ نتیجه‌گیری در رسانه از میزمذاکره مهم‌تر است
اینکه ترامپ عنان خبرسازی را شخصاً به دست گرفته و حاشیه‌سازی‌ها در مورد فضای مذاکرات را با ادعای مستقیم بودن آن کلید بزند نشان از طراحی جدی دولت آمریکا در فضای رسانه‌ای دارد. ترامپ بیش از هر توافقی به دنبال ایجاد تصویری از آن است تا آن را به افکار عمومی آمریکا بفروشد. با توجه به اعتراضات اجتماعی که در واکنش به تعرفه‌های وضع شده در خیابان‌های آمریکا در جریان است، رئیس‌جمهور آمریکا بیش از هر زمان دیگری به ایجاد تصاویری پیروزمندانه از کاهش تنش‌های نظامی در جهان ازجمله در غرب آسیا نیاز دارد. اگر او بتواند قبل از هر توافقی با ایران تصویر پیروزمندانه از آن بسازد درنتیجه نیاز مبرمی به امتیاز دادن نیز پیدا نمی‌کند. در مواجهه با چنین رویکردی ایران باید بتواند جلوی دستاوردسازی‌های رسانه‌ای را گرفته و نماینده ترامپ در خاورمیانه را وادار کند که در عرصه سیاسی و عملیاتی امتیازات واقعی و قابل احصا ارائه دهد. کلید برنده شدن در مذاکرات فعلی مهار ترامپ در عرصه رسانه است. رئیس‌جمهوری که با تحکم مواضع خود به زلنسکی در مورد لزوم پایان جنگ و دراختیار گرفتن معادن اوکراین به جای کمک‌های مالی آمریکا.

گزارش کامل را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.