وقایع اسرائیلیه: حریدی‌ها یکی از گروه‌های اصلی و پرنفوذ در جامعه یهودی اسرائیل هستند که عموماً به عنوان «ارتدوکس افراطی» شناخته می‌شوند. این گروه به شدت به اصول مذهبی و سنت‌های یهودی پایبند است و زندگی روزمره آن‌ها تحت تأثیر قوانین دینی و آداب مذهبی قرار دارد.
حریدی‌ها معمولاً نسبت به تحولات اجتماعی و فرهنگی معاصر، مانند مدرنیته و تکنولوژی، مقاومت می‌کنند و بیشتر ترجیح می‌دهند در جوامع جداگانه و بسته زندگی کنند. حریدی‌ها اغلب در جوامعی زندگی می‌کنند که عمدتاً یا به‌طور کامل توسط خود آن‌ها جمعیت‌سازی شده است. هر جامعه حریدی دارای سیناگوگ‌ها (مکان‌های عبادت)، یشیوت‌ها (مدارس دینی) و سازمان‌های جامعه‌محور است. دو جامعه حریدی بزرگ در اسرائیل، شهر بنی‌براک و منطقه میا شعیریم در قدس هستند.  تعداد کمی از حریدی‌ها دارای مدرک حرفه‌ای هستند.
بیشتر مردان بالغ خود را به تحصیل تمام‌وقت در تورات اختصاص می‌دهند و همسران آن‌ها معمولاً نقش نان‌آور را بر عهده دارند. از آنجا که اکثر حریدی‌ها در خانه‌هایی با یک منبع درآمد و تعداد زیادی فرزند زندگی می‌کنند، معمولاً با فقر شدید مواجه هستند و به یارانه‌های خیریه‌ها و دولت برای تأمین معاش خود وابسته‌اند.
اگرچه حریدی‌ها در برابر مشارکت فعال و وابستگی به دموکراسی سکولار اسرائیل مقاومت می‌کنند، برخی گروه‌های سیاسی حریدی با هدف هم‌راستا کردن سیاست‌های اسرائیل با هلاخا (قانون یهودی) و همچنین اطمینان از ادامه دریافت بودجه دولتی برای مدارس و مؤسسات حریدی کار می‌کنند.
با وجود تفاوت‌های داخلی، قدرت سیاسی و جمعیتی حریدی‌ها، هم در اسرائیل و هم در جامعه یهودی جهان، به طور چشمگیری در حال رشد است. دیانت شدید و سرسخت آن‌ها به اصول خود، همراه با نرخ تولد بالای این گروه، تقریباً تضمین می‌کند که جامعه حریدی نقش مهمی در شکل‌دادن به یهودیت آینده ایفا خواهد کرد. حریدی‌ها به طور عمومی از خدمت نظامی در ارتش اسرائیل معاف هستند. این موضوعی است که گاهی موجب تنش‌های سیاسی با دیگر بخش‌های جامعه اسرائیل می‌شود.

  داتی‌ها آهسته‌تر قدم می‌زنند
داتی‌ها تقریباً به اندازه حریدی‌ها از نظر دینی متعهدند. حدود 90 درصد این گروه‌ها معتقدند در ایمان خود به خداوند کاملاً مطمئن هستند. تقریباً همه‌ افرادی که از این دو گروه مورد بررسی قرار گرفته‌اند، اظهار می‌کنند طبق قوانین یهودی، در روز شبات (روز استراحت و عبادت در یهودیت) از سفر با خودرو، قطار یا اتوبوس خودداری می‌کنند.
با این حال، داتی‌ها که گاهی به عنوان «یهودیان ارتدوکس مدرن» شناخته می‌شوند، در جامعه یهودی مدرن بیشتر ادغام شده‌اند. برای مثال، داتی‌ها بیشتر از حریدی‌ها می‌گویند که موفقیت شغلی و سفر به سراسر جهان برایشان اهمیت دارد. علاوه بر این، مردان داتی به مراتب بیشتر از مردان حریدی در ارتش اسرائیل خدمت می‌کنند.
همچنین شهروندان داتی معمولاً در سیاست اسرائیل فعال هستند. اکثریت داتی‌ها خود را به عنوان بخشی از راست‌گرایان سیاسی توصیف می‌کنند و ۷۱ درصد آن‌ها موافقند که باید اعراب از اسرائیل اخراج یا منتقل شوند، که این میزان به‌طور قابل توجهی بیشتر از هر گروه یهودی دیگر است. همچنین، داتی‌ها بیشتر از سایر گروه‌ها می‌گویند که ساخت سکونت‌گاه‌های یهودی در کرانه باختری به امنیت اسرائیل کمک می‌کند.

  ماسورتی‌ها در میانه‌ مسیر
یک یهودی ماسورتی اسرائیلی ممکن است کسی باشد که صبح روز شنبه به کنیسه می‌رود و بعد از انجام اعمال عبادی، کلاهش را بر می‌دارد و بعدازظهر همان روز به تماشای بازی فوتبال تیم مورد علاقه‌اش می‌پردازد یا نوجوانی که هرگز فراموش نمی‌کند که پیش از خروج از خانه به مِزوزَه‌ای (طومار کوچکی که بر درگاه‌های خانه‌ها نصب می‌شود و حاوی آیات خاصی از تورات است) بوسه بزند، حتی وقتی قصد رفتن به سمت یک کلاب شبانه را دارد. یهودیان ماسورتی به اندازه حریدی‌ها متعهد به مذهب نیستند، اما بسیار بیشتر از یهودیان سکولار به رعایت قوانین و سنت‌های یهودی تمایل دارند. ماسورتی‌ها در این مرز‌های میان‌مانده زندگی می‌کنند و راهی فردی برای حفظ سنت‌های یهودی در زندگی مدرن پیدا می‌کنند.
ماسورتی‌ها که به طور غیررسمی به عنوان «سنتی‌ها» ترجمه می‌شوند اعتقاد دارند باید سنت‌های یهودی را حفظ کرد، اما از سوی دیگر به اندازه گروه‌های مذهبی دیگر در قوانین مذهبی محدود نمی‌شوند. برای مثال، ممکن است در برخی از جوانب زندگی روزمره خود، مانند پوشش یا نماز، با دنیای مدرن تطابق بیشتری داشته باشند. بسیاری از ماسورتی‌ها به خدمت در ارتش اسرائیل اهمیت می‌دهند و مانند داتی‌ها، خدمت نظامی را جزئی از وظیفه ملی خود می‌دانند. این گروه در دفاع از دولت و جامعه خود مشارکت می‌کند و این حضور فعال در ارتش به آن‌ها اجازه می‌دهد که در شکل‌دهی به سیاست‌ها و جامعه اسرائیل نقش داشته باشند. یهودیان ماسورتی، درحالی‌که همچنان بخش قابل توجهی از اسرائیلی‌ها را تشکیل می‌دهند، در سال‌های اخیر کاهش یافته‌اند و از ۴۱ درصد یهودیان بزرگسال اسرائیل به ۳۷ درصد کاهش یافته‌اند. بخشی از این کاهش به دلیل افزایش نرخ باروری در میان یهودیان ارتدوکس و حریدی است.

  هیلونی‌ها برای صهیونیست‌ها سینه می‌زنند
هیلونی‌ها گروهی هستند که تقریباً هیچ‌گونه الزامی به پیروی از قوانین شریعت یهودی (هلاخا) ندارند. آن‌ها نه تنها در رفتار‌های روزمره خود، بلکه در شیوه زندگی خود از بسیاری از آداب مذهبی مانند رعایت کَشروت (قوانین غذایی یهودی)، عدم رعایت شَبات (روز تعطیل مذهبی) و حضور در نماز‌های روزانه، دور هستند. برای آن‌ها، دین تنها در سطح فردی و خصوصی قرار دارد و بسیاری از آن‌ها به‌طور کلی باور‌های مذهبی خود را به‌طور کامل کنار می‌گذارند. هیلونی‌ها به شدت در دنیای مدرن زندگی می‌کنند. آن‌ها از فناوری‌های جدید و رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند و به طور کلی سبک زندگیشان بیشتر با فرهنگ غربی هم‌راستا است. همچنین، هیلونی‌ها به شکل‌های مختلفی از نظر اجتماعی در جهان و اسرائیل فعالیت می‌کنند و علاقه‌مند به آزادی‌های فردی و حقوق بشر هستند.
برخلاف گروه‌های مذهبی که ممکن است به دلایل مذهبی از خدمت در ارتش معاف شوند یا مخالف آن باشند، هیلونی‌ها به طور عمومی به خدمت در ارتش اسرائیل علاقه دارند و بسیاری از آن‌ها از سربازان و افسران ارتش هستند. خدمت نظامی در ارتش اسرائیل جزئی از مسئولیت‌های شهروندی برای هیلونی‌ها محسوب می‌شود و آن‌ها بخشی از نیرو‌های مسلح اسرائیل را تشکیل می‌دهند.
هیلونی‌ها نماینده بخش بزرگی از جامعه اسرائیل هستند که زندگی خود را در فضای دنیای مدرن و با پایبندی کمتر به اصول مذهبی می‌گذرانند. آن‌ها به آزادی‌های فردی، آموزش‌های آکادمیک و سبک زندگی مدرن پایبند هستند و در زمینه‌های مختلف علمی، فرهنگی و اجتماعی نقش عمده‌ای دارند. در عین حال، اختلافات مذهبی با دیگر گروه‌ها می‌تواند چالش‌هایی را برای آن‌ها به همراه داشته باشد، اما هیلونی‌ها همچنان یکی از پایه‌های اصلی دموکراسی و جامعه مدرن اسرائیل به شمار می‌آیند.

  چند اختلاف نظر ظاهراً ساده
پایان بخش این گزارش به مقایسه برخی از مهم‌ترین تفاوت‌ها و چالش‌های این چهار گروه مذهبی در اسرائیل اختصاص دارد که طبق آمار دقیق مؤسسه پیو مورد بررسی قرار گرفته است.  اکثریت قاطع حریدی‌ها و داتی‌ها بر این باورند که حمل‌ونقل عمومی باید در روز شَبّات، در سراسر کشور متوقف شود. در مقابل، ۹۴ درصد از هیلونی‌ها با تعطیلی کامل حمل‌ونقل عمومی به‌دلیل رعایت شَبّات مخالف‌اند. ماسورتی‌ها نیز در این موضوع دیدگاه‌های متفاوتی دارند؛ ۴۴ درصد از آن‌ها از تعطیلی سراسری حمل‌ونقل عمومی در روز شَبّات حمایت می‌کنند، درحالی‌که ۵۲ درصد ترجیح می‌دهند در برخی مناطق، وسایل حمل‌ونقل مانند اتوبوس و قطار همچنان فعال باقی بمانند.
اختلاط عمومی زنان و مردان یکی دیگر از نقاط اختلاف در اسرائیل است. اکثریت حریدی‌ها (۶۲ درصد) از جداسازی جنسیتی در حمل و نقل عمومی، مانند اتوبوس‌ها و قطار‌ها که توسط اعضای جامعه حریدی استفاده می‌شود، حمایت می‌کنند، درحالی‌که تنها ۵ درصد از هیلونی‌ها از این سیاست حمایت می‌کنند.
اکثریت قاطع هیلونی‌ها (93 درصد) مخالف اجرای جداسازی جنسیتی در هر نوع حمل و نقل عمومی هستند.  حدود ۷۰ درصد حریدی‌ها و تقریباً نیمی از داتی‌ها (۵۲ درصد) می‌گویند یهودی بودن عمدتاً یک مسئله مذهبی است، درحالی‌که ۳ درصد از حریدی‌ها و ۱۶ درصد از داتی‌ها معتقدند یهودی بودن عمدتاً یک مسئله مربوط به اصل و نسب و یا فرهنگ است.
در این میان تنها ۴ درصد از هیلونی‌ها، یهودی بودن را به‌عنوان عمدتاً یک مسئله مذهبی می‌بینند، درحالی‌که ۸۳ درصد می‌گویند هویت یهودی عمدتاً یک مسئله مربوط به اصل و نسب و یا فرهنگ است. با این حال، حداقل برخی از اعضای هر یک از این گروه‌ها هویت یهودی خود را به‌عنوان چیزی می‌بینند که هم به مذهب و هم به اصل و نسب و فرهنگ مرتبط است. 

گزارش کامل را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.