


یکی از اتفاقات مهمی که در سال 1402 در دانشگاه آزاد شاهد آن بودیم، تحول در نظام دانشی دانشگاه بود. تحولی که با راهاندازی دانشکدگان شناخته شد؛ دانشکدگانی که «حرکت در مسیر حکمرانی علم» مهمترین کارویژه آنها بود. شاید برای خیلیها سؤال باشد که مأموریت دانشکدگان به چه معناست؟
دانشگاه آزاد از سالها پیش، اساتید توانمند و گروههای علمی بسیار قوی داشت که تمام آنها به اصطلاح به صورت پراکنده بودند و نمیتوانستند یک شبکه علمی قوی ایجاد کنند. اتفاقی که باعث میشد این گروهها و افراد نتوانند در یک شبکه منسجم برای ارتقای علمی کشور تلاش کنند. قبلاً تمام دانشکدهها و گروهها در واحدها بودند و در سازمان مرکزی دانشگاه حضور نداشتند. درواقع سطح علمی و دانشی در واحدهای دانشگاهی متوقف شده بود. همین علت کافی بود تا بر لزوم ایجاد یک ساختار دانشی منسجم در دانشگاه تأکید شود. اساس تشکیل دانشکدگان نیز بر همین مبنا بود و ذیل هر معاونت موضوعی چند دانشکدگان شکل گرفت.
حالا بعد از حدود دو سال از راهاندازی این دانشکدگانها ذیل هر معاونت موضوعی دانشگاه چند دانشکدگان فعال است. در ابتدای کار در معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه 3 دانشکدگان شکل گرفت اما آبان ماه سال گذشته بود که نظام دانشی حوزه علومانسانی دانشگاه آزاد بازنگری شد و تعداد دانشکدگان این معاونت از 3 به 6 دانشکدگان افزایش پیدا کرد.
یکی از این دانشکدگانها با عنوان دانشکدگان بازار کسبوکار شناخته میشود. علیرضا شاهمیرزایی رئیس این دانشکدگان است؛ او در گفتوگو با «فرهیختگان» خبر داد که تا پایان اردیبهشت امسال قرار است تعداد دانشکدههای کسبوکار به 25 دانشکده برسد؛ اتفاقی که قطعاً در پیشبرد اهداف دانشگاه در حوزه کسبوکار و البته تحقق شعار سال مؤثر خواهد بود. به گفته او یکی از کارهای این دانشکدهها تعیین اولویتهای مأموریتی برای پایاننامهها و تعریف و تعیین حوزههای بینرشتهای است تا درنهایت هر مأموریت بتواند یک چالش و مشکل را در جامعه حل کند. مشروح این گفتوگو را در ادامه از نظر میگذرانید.
دانشکدههای موضوعی ماموریتمحور شدند
علیرضا شاهمیرزایی، رئیس دانشکدگان بازار و کسبوکار درباره هدف از راهاندازی دانشکدگان کسبوکار و برنامههای آن توضیح داد: «تمام دانشکدگان موضوعی -در قالب ساختار جدید- بهصورت کاملاً ماموریتمحور ایجاد شدهاند. البته این بحث در دو سطح مطرح است؛ سطح اول خود دانشکده موضوعی است که در سطح واحد است و سطح دوم دانشکدگانهای موضوعی هستند که در سطح کشوری قرار دارند.»
او درباره تفاوت ساختار جدید با ساختار قبلی دانشکدهها توضیح داد: «دانشکده موضوعی در حوزه آموزش رسمی و سیلابس رشتههای علمی به جز حوزههای بینرشتهای مسئولیتی ندارند بلکه کاملاً ماموریتمحور بوده و به کاربردیسازی و مدیریت حوزه فناوری و عرصه میپردازند. لذا مشاهده میکنیم که این دانشکدهها بر اساس رشته علمی تقسیمبندی نشدهاند. رشتههای علمی مثل رشته مدیریت، اقتصاد، حقوق یا رشتههای فنی در قالب گروهها قرار میگیرند اما دانشکدهها با عناوینی نظیر «بازار و کسبوکار» تعریف میشوند؛ یعنی بازار و کسبوکار به عنوان زیرمجموعهای از جامعه و عرصه کاربردی دانش، موضوع دانشکده است.»
رئیس دانشکدگان بازار و کسبوکار در ادامه با بیان اینکه در دانشکدهها، مراحل مربوط به فناوری و حتی پژوهش تحصیلات تکمیلی مدیریت میشود، اضافه کرد: «دانشجویانی که میخواهند عنوان پایاننامه و رساله خود را از سامانه پژوهشیار و از برنامههای علمی در قالب اولویت ماموریتی انتخاب کنند، امکان دفاع و و پیشدفاع آنها متفاوت بوده و مراحل کوتاهتر و سریعتری را میتوانند طی کنند. این دانشجویان میتوانند در قالب کنفرانسی که مقاله خود را ارائه میدهند، وارد مرحله پیشدفاع شوند که بخشنامه آن نیز به واحدهای دانشگاهی ابلاغ شده است.»
یک دانشکده بازار و کسبوکار در هر استان فعال میشود
او تأکید کرد: «ترجیحمان این است که در هر استان یک دانشکده مرتبط با موضوع بازار و کسبوکار داشته باشیم؛ ولی قاعدتاً برخی از استانهای کوچک دانشکدهای در این موضوع نخواهند داشت و باید از استانهای همجوار برای این موضوع کمک بگیرند. برخی استانهای بزرگ ممکن است بیش از یک دانشکده درباره این موضوع داشته باشند.»
رئیس دانشکدگان بازار و کسبوکار در ادامه بیان کرد: «ساختار کلی در نظامنامه ابلاغ شده و همه اساتید در جریان آن هستند. در کنار موضوع بازار و کسبوکار، موضوعات دیگر در معاونت علوم انسانی داریم که اعلام شده است. بهعنوان مثال موضوع حکمرانی یا تمدن یا رسانه و هنر یا فرهنگ و سبک زندگی که همگی موضوعات کلانیاند. یکی از موضوعات کلان نیز «بازار و کسبوکار» است که بهعنوان یکی از زیربخشهای جامعه مطرح است. همچنین باید گفت شعار سال نیز چندین سال پیاپی مرتبط با این موضوع است و لذا طبق تأکید جناب دکتر طهرانچی باید بحث کسبوکار را امسال جدیتر بگیریم. مثلاً در نشست شورای دانشگاه اخیر که در قم برگزار شد، دکتر طهرانچی از همه روسای واحدها و روسای استانها خواستند که در بحث کلینیک کسبوکار جدیت داشته باشد و کلینیک کسبوکار ایجاد کنند.»
طراحی دورههای آموزشی توسط دانشکدههای بازار و کسبوکار
شاهمیرزایی درباره دورههای آموزشی MBA و DBA نیز تصریح کرد: «در آخرین جلسه هیئترئیسه دانشگاه سال گذشته، برگزاری چندین دوره MBA و DBA تصویب شد و رئیس دانشگاه آزاد در این جلسه تأکید کرد که طراحی این دورهها باید در اولویت دانشکدههای بازار و کسبوکار سراسر کشور قرار گیرد و واحدهایی که خواهان برگزاری این دورهها هستند، پیشنهاد خود را از طریق دانشکدههای بازار و کسبوکار بررسی و طرح کنند و با همکاری معاونت فنی و حرفهای اجرا خواهد شد.»
او اضافه کرد: «برای ما مهم است که با حفظ برند دانشگاه و شناخت دقیق از نیاز متقاضیان و رعایت اصول علمی، راهاندازی این دورهها در دستورکار قرار گیرد. بنابراین در مصوبه هیئترئیسه مطرح شد که با محوریت دانشکدههای بازار و کسبوکار دورههای MBA و DBA طراحی شود و در گام بعدی این دورهها با همکاری معاونت علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه اجرا خواهد شد.»
تعداد دانشکدههای کسبوکار به 25 دانشکده میرسد
او افزود: «درحال حاضر ما در حوزه «بازار و کسبوکار» طبق درخواست و موافقت اصولی، شرایط راهاندازی نزدیک به 50 دانشکده در واحدهای سراسر کشور را دارا هستیم. برای راهاندازی این دانشکدهها از چند ماه قبل موافقت اصولی داده شده است؛ البته طبق دستور جناب دکتر طهرانچی تعداد آنها تا اردیبهشتماه امسال باید به نصف این تعداد برسد. این دانشکدهها طرحهای خود را ارسال کردند و ما در حال بررسی طرحهای ارسالشده هستیم؛ بنابراین باید تا اردیبهشتماه به یک موافقت قطعی درباره نصف طرحهای ارسالشده برسیم و درباره بقیه طرحها موافقت اصولی خودبهخود لغو میشود.»
شاهمیرزایی ادامه داد: «کاری که ما در قالب دانشکدگان بازار و کسبوکار در سازمان مرکزی انجام میدهیم این است که به دانشکدههای این حوزه مجوز داده، نظارت کنیم و آنها را با یکدیگر هماهنگ کنیم؛ بهصورت سادهتر میتوان گفت باید یکسری سیاستهای کلی برای آنها تدوین کرده و به آنها ابلاغ کنیم ولی کار اصلی را خود دانشکده انجام میدهد.»
