اعمال تعرفه‌های ترامپ، نتانیاهو را برای دومین‌بار در دوماه گذشته راهی آمریکا کرد. محور مهم صحبت‌های او تلاش برای کاهش تعرفه‌های اعمال‌شده درمورد رژیم است، البته با توجه به صحبت‌ها و اظهارات دونالد ترامپ درمورد ایران و محکوم کردن دوباره ایران در دست داشتن در حملات 7 اکتبر، به نظر می‌رسد کما فی‌السابق موضوع ایران یکی از محور‌های دیدار بی‌بی و ترامپ هم باشد.
نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی درمورد اظهارات احتمالی رئیس‌جمهور آمریکا درمورد ایران داشت اما به نظر نمی‌رسد مواجهه نظامی با ایران یکی از گزینه‌های ترامپ با توجه به دردسری باشد که در آن گرفتار است. البته نتانیاهو همچنان تلاش خواهد کرد که موضوع ایران را به‌عنوان یکی از اولویت‌های آمریکا در دستور کار نگه دارد، اما در شرایط فعلی مهم‌ترین اتفاق جهان بعد از اعمال تعرفه‌ها، تظاهرات و اعتراضات گسترده به حمله رژیم‌صهیونیستی در غزه است. برای بررسی احتمالات و نتایج سفر نتانیاهو، با علیرضا کوهکن کارشناس مسائل بین‌الملل گفت‌وگو کردیم که در ادامه مشروح آن را از نظر می‌گذرانید. 

مذاکره برای عفو رژیم از اعمال تعرفه‌های ترامپ
علیرضا کوهکن، به محور‌های مهم دیدار نتانیاهو و ترامپ هم اشاره کرد و گفت: «البته ایران قطعاً بخشی از مذاکره در دیداری که برگزار می‌شود، خواهد بود. اما مسئله خود تعرفه‌ها هم بخشی از مذاکرات است. اسرائیل جزء اولین‌هایی است که تعرفه بر کالا‌هایش وضع شده و برای مذاکره وارد عمل شده است. پیشنهادش این است که می‌خواهد تمام تعرفه‌هایی را که بر کالا‌های آمریکایی دارد، حذف کند؛ در مقابل، از آمریکا نیز می‌خواهد که تعرفه واردات کالا‌های اسرائیلی را حذف کند.
این مسئله نمادی از این است که در خصوص دستور کاری که آقای ترامپ دنبال می‌کند؛ سایر کشور‌ها هم وارد مذاکره شوند. به نظر می‌رسد رژیم‌صهیونیستی با توجه به رابطه‌ای که با دولت ترامپ دارد، می‌خواهد از این ظرفیت استفاده کند؛ چراکه این موضوع برای اقتصاد آن‌ها اثر قابل‌توجهی ندارد؛ چون فقط ۱۰ درصد از کالا‌هایشان مشمول تعرفه بر واردات کالا‌های آمریکایی هستند.»

نتانیاهو به دنبال برجسته کردن مسئله ایران برای آمریکا
او افزود: «مسائل منطقه از جمله ایران هم جزء موضوعات مهم محسوب می‌شوند. نگاه رایج در این باره این است که همان‌طور که از ابتدا پیش‌بینی می‌شد، مسائل داخلی آمریکا و دستور کار اقتصادی این کشور باعث شده که دولت ترامپ بسیاری از موضوعات جانبی در سیاست خارجی را چندان جدی دنبال نکند. یکی از این موارد هم مسائل مربوط به غرب آسیاست.
بسیاری معتقدند که سفر آقای نتانیاهو با این هدف صورت گرفته که دوباره موضوع ایران را برجسته کند و جایگاه آن را در دستور کار دولت آمریکا تقویت کند؛ به‌ویژه با توجه به پروژه تعرفه‌ها و درگیری گسترده‌ای که ترامپ با تعداد زیادی از کشور‌های دنیا، به‌خصوص متحدانش پیدا کرده، این موضوع اهمیت بیشتری یافته است.»

ترامپ فعلا به دنبال گزینه نظامی برای ایران نیست
احتمال وقوع جنگ در شرایط فعلی یک گزینه عقلانی برای ترامپ و رژیم نیست، موضوعی که علیرضا کوهکن به آن اشاره کرد و گفت: «اولاً باید گفت که در حوزه روابط بین‌الملل، همیشه احتمال وقوع جنگ وجود دارد. اما روی کاغذ، با محاسبات عقلانی، حداقل در شرایط فعلی، احتمال وقوع جنگ وجود ندارد. زیرا جنگ، یک کنش در حوزه سیاست خارجی محسوب می‌شود که مبتنی بر منافع احتمالی است که از آن حاصل می‌شود. اگر در حال حاضر هر نوع درگیری نظامی در هر سطحی رخ دهد، برای دو طرف درگیر، هزینه‌های هنگفتی به همراه خواهد داشت و این شامل رژیم‌صهیونیستی نیز خواهد شد.
به همین دلیل با محاسبات منطقی است که می‌گوید حداقل در شرایط فعلی، احتمال استفاده از گزینه نظامی وجود ندارد. اما سیاست، لزوماً همیشه بر پایه محاسبات منطقی عمل نمی‌کند. با این حال، تصور من هم این است که فعلاً استفاده از گزینه نظامی مطرح نیست. تلاش آقای نتانیاهو نیز بر این است که موضوع ایران اهمیت خود را در نگاه دولت ترامپ از دست ندهد و در صدر باقی بماند. باید به این نکته نیز توجه داشته باشیم که یکی از شعار‌های اصلی دولت ترامپ این بود که «وقتی من به قدرت برسم، جنگ‌های دنیا را به صلح تبدیل می‌کنم.» او تبلیغات زیادی در این زمینه انجام داد و ادعا کرد که با آمدن او، موافقت‌نامه آتش‌بس در غزه پذیرفته شد. با این حال، ما شاهد هستیم که صهیونیست‌ها دوباره به‌شکل وحشیانه‌ای اقدامات خود را آغاز کرده‌اند و حتی با شدت بیشتری ادامه می‌دهند. خبر‌هایی منتشر شده که آمریکایی‌ها به آن‌ها تذکر داده‌اند که این اقدامات با پرستیژ و دستور کاری که آن‌ها دنبال می‌کنند، هم‌خوانی ندارد و باید هر چه زودتر پایان یابد.
البته نه به دلیل جنایت علیه بشریت یا مسائل حقوق بشری، بلکه به این خاطر که این اقدامات برای آمریکا هزینه دارد. تجربه‌ای که دموکرات‌ها هنگام ترک کاخ سفید داشتند، از خاطر جمهوری‌خواهان نرفته است. آخرین جلسه خبری وزیر خارجه پیشین آمریکا که در دنیا به وزیر خارجه خون‌ریز شهرت پیدا کرد و آن اتفاقات، برای جمهوری‌خواهان نیز هشداری است که این موضوع نباید زیاد ادامه یابد.»

نتانیاهو به دنبال فرصت خریدن برای ادامه جنایاتش
کوهکن، به دستور کار سوم این سفر هم اشاره کرد و توضیح داد: «نتانیاهو در واقع در سفر به کاخ سفید، دستور کار سومش این است که فرصت بیشتری برای ادامه جنایاتش کسب کند. اینکه در این زمینه موفق خواهد بود یا نه، مسئله مهمی است؛ چراکه پیش از آن شاهد اظهار نظر نماینده ویژه ترامپ در منطقه بودیم که با ادامه این روند مخالف بود و به‌دنبال ایجاد تغییر وضعیت بود.
این سه مسئله، یعنی تعرفه‌ها، موضوع ایران و مسئله غزه، باید دید در مذاکرات چگونه پیش خواهد رفت. برداشت من این است که نتانیاهو از موضوع تعرفه‌ها به‌عنوان امتیازی برای آقای ترامپ و دولتش استفاده خواهد کرد تا بتواند در دو موضوع دیگر امتیازاتی بگیرد. حال باید دید نتیجه چگونه خواهد شد.»

هزینه‌های حیثیتی حمایت از اسرائیل برای آمریکا بیشتر است
کوهکن در واکنش به اعتراض به حملات اسرائیل، گفت: «درمورد اسرائیل، هزینه اقتصادی برای ایالات متحده آن‌قدر مطرح نیست؛ مسئله، بیشتر هزینه حیثیتی است. نه به‌خاطر مسائل حقوق بشری و جنایاتی که اتفاق می‌افتد و نه حتی به‌خاطر هزینه اقتصادی که خواهد داشت-چون در میزان هزینه‌های دیگر آمریکا، موضوع قابل چشم‌پوشی است-بلکه مسئله‌ای که با آن روبه‌رو هستند، این است که این موضوع در واقع یک اثر حیثیتی دارد که با دستور کار دولت و آن تصویری که می‌خواهد ایجاد کند، تضاد کامل دارد و اثراتش را در جامعه داخلی آمریکا نیز خواهد داشت.
جمهوری‌خواهان هم این را می‌دانند و با آن آشنا هستند. در واقع، در اینجا با محاسبات و مسائلی مواجهیم که نشان می‌دهد دو دسته در دولت آمریکا درگیر این موضوع هستند: یک دسته کسانی که خیلی ایدئولوژیک هستند در حمایت از اسرائیل و دسته‌ای دیگر که کمتر ایدئولوژیکند. به‌عنوان شاهد مثال، دیدیم که چند روز پیش یکی از افراطی‌ترین افراد در این زمینه که قرار بود از سنا تأیید بگیرد، آمد و اعلام کرد که درست است نگاه شخصی‌اش چنین است، اما چون دستور کار دولت، رئالیستی‌تر و ملایم‌تر است، سعی می‌کند نگاه‌های ایدئولوژیکش را کمتر به کار بگیرد. این هم نکته‌ای‌ است که باید به آن توجه کرد. به هر حال، موضوع حمایت از اسرائیل جدای از همه بحران‌ها و مسائل، در ایالات‌متحده برای حاکمان آمریکا از هر دو حزب، یک موضوع استثنائی است. این حمایت شامل محدودیت‌هایی که برای بقیه کشور‌ها اعمال می‌شود، نمی‌شود.»
کوهکن درمورد اینکه چقدر این احتمال وجود دارد که بعد از این دیدار گزینه نظامی جدی‌تر مطرح شود، گفت: «این موضوع به متغیر‌های مختلفی بستگی دارد که هیچ‌کدام‌شان را نمی‌توان پیش‌بینی کرد. ما باید این را هم به خاطر داشته باشیم که در سفر قبلی نتانیاهو به کاخ سفید، آقای ترامپ در مصاحبه رسانه‌ای بعد از گفت‌وگو‌ها در کاخ سفید، نکاتی را مطرح کرد که خود نتانیاهو را هم حیرت‌زده کرد. از این جهت، احتمال اینکه بشود پیش‌بینی دقیقی کرد، واقعاً کار سختی است. به نظر من، کاری که آقای نتانیاهو در این دیدار خواهد کرد، این است که سعی می‌کند بر محتوای مذاکرات و پیشنهاد‌ها تأثیر بگذارد و در آن‌ها ورود کند. نه اینکه اصل موضوع را تغییر دهد.»