


2 میلیارد نفر از جمعیت جهان را مسلمانان تشکیل میدهند. جمعیتی که بخش اعظم آن جوانانیاند که امروز در دانشگاههای مختلف جهان مشغول به تحصیل هستند. از همین رو دانشگاههای مختلف میزبان آنها تلاش میکنند تا همگام با شروع ماه رمضان، ضمن اطلاعرسانی درخصوص این ماه در قالب ایمیل، اطلاعیههای خبری و پوسترهای تبلیغاتی، تا حد امکان شرایط را برای راحتی بیشتر روزهداران فراهم کنند.
در همین راستا هم از مدتها قبل برای آغاز ماه رمضان برنامهریزی میکنند تا بتوانند هم پذیرایی خوبی از آنها داشته باشند و هم در کنار آن، جلسات، کنفرانسها و برنامههای مختلفی را برای دانشجویان و اعضای هیئت علمی دانشگاه برگزار کنند. در گزارش پیشرو برخی از این موارد را مرور کردیم.
خدمات غذایی ویژه در دانشگاه هاروارد
دانشگاه هاروارد در کنار برنامه غذایی که برای تمام دانشجویان خود مدنظر قرار داده، برنامه غذایی ویژه دانشجویان روزهدار را نیز در دستورکار خود قرار داده است. این دانشگاه شرایطی را فراهم کرده تا دانشجویان روزهدار بتوانند بعد از صرف افطار، ظرف جداگانهای را دریافت کنند تا وعده باقیمانده را با خود ببرند.
همچنین، در دسترس بودن غذای حلال نیز برای این گروه از دانشجویان روزهدار نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. آنها همچنین میتوانند یک بسته از مواد صبحانه را در وقت شام بردارند یا حتی در تهیه یک صبحانه گرم در آشپزخانه محل اقامت شرکت کنند. با تدابیری که دانشگاه هاروارد اندیشیده، دانشجویان روزهدار این دانشگاه حتی میتوانند صبحانه انفرادی از قبل بستهبندی شدهای را به صورت آنلاین از طریق پورتال غذای بستهای دانشگاه سفارش دهند.
حمایت استادان از دانشجویان در دانشگاه شرق لندن (UEL)
دانشگاه شرق لندن (UEL) با ساز و کارهایی که رقمزده، به دانشگاهیان کمک میکند تا از دانشجویان مسلمانی که در ماه رمضان روزه میگیرند، حمایت بهتری داشته باشند. دفتر حقوق سازمانی این دانشگاه با آغاز این ماه، با همکاری محققان تلاش کرده تا مشخص کند که چگونه مدرسان میتوانند محیط یادگیری فراگیری ایجاد کنند.
دانشجویان روزهدار در این ماه تلاش میکنند بین درسهای دانشگاهی و تعهدات مذهبی خود تعادلی را برقرار کنند و همین امر میتواند برای استادان چالش برانگیز باشد، به همین دلیل حمایت روانی از روزهداران توسط استادان اهمیت بالایی دارد. طبق برآوردی که صورت گرفته، حدود 321 هزار دانشجوی مسلمان در آموزش عالی انگلیس وجود دارند که 11 درصد از جمعیت دانشجویان را تشکیل میدهند.
این بدان معناست که هر استاد احتمالاً به 11 دانشجوی مسلمان در یک کلاس 100 نفری آموزش میدهد. از این رو، استادان باید بیاموزند که چگونه با دانشجویان مسلمانی که روزهدارند، تعامل داشته باشند. براساس برنامهریزیهایی که برای اعمال برخی تغییرات جزئی رخ داده، تغییراتی در فضا ایجاد شده و از سوی دانشگاه، فضاهایی آرام برای نماز و استراحت دانشجویان روزهدار تعبیه شده است، استادان در درخواست پروژههایی که باید در مدتزمان کوتاه و مشخصی ارائه شوند و نیز زمان برگزاری آزمونها، برای دانشجویان روزهدار از انعطافپذیری بیشتری استفاده کرده و زمان بیشتری را در اختیار آنها قرار میدهند.
برنامهریزی منعطف برای حضور در کلاسها
مدیران دانشگاه آمریکایی «هارتفورد» در ماه رمضان تلاش کردهاند محیطی آرام را برای دانشجویان، استادان و کارکنان مسلمان فراهم کرده و تلاش کردهاند انعطافپذیری را در رفتارهای مختلف خود نشان دهند. از آنجایی که روزهداری میتواند سطح انرژی افراد را به شدت تحتتأثیر قرار دهد، دانشگاه از استادان خواسته تا حضور آنها در کلاسهای درس، جلسات و رویدادها با کمی چشمپوشی همراه باشد و سختگیری نسبت به این امر صورت نگیرد.
علاوه بر این، دانشگاه هارتفورد از راهکارهای مختلفی برای ایجاد فضای صمیمانه با دانشجویان و استادان روزهدار استفاده میکند به طوری که از سایرین خواسته تا از سؤالات بیمورد درباره ماه رمضان و اعتقادات افراد روزهدار خودداری کنند تا موجب رنجش آنها نشود.
آموزش آنلاین برای دانشجویان دانشگاه آلبرتا
دانشگاه آلبرتا برای مواجهه با ماه رمضان و روزهدارانی که در این دانشگاه تحصیل میکنند ملاحظاتی را وضع کرده است. به عنوان مثال، استادان باید برای دانشجویانی که در زمان غروب و همزمان با زمان افطار امتحان دارند، وقفهای قائل شوند تا روزه خود را باز کنند و اقامه نماز داشته باشند.
همچنین فضای مناسبی بهمنظور عبادت برای دانشجویان، استادان و کارکنان دانشگاهی در نظر گرفته شده است. همچنین برای رفاه حال روزهداران، مقامات این دانشگاه ساعات کاری انعطافپذیری را در نظر گرفتهاند و حتی امکان کار کردن از راه دور برای آنها نیز فراهم شده است. از مدیران نیز خواسته شده تا در این ماه از برنامهریزی برای جلساتی که به صرف ناهار یا قهوه باشد، خودداری کنند.
همچنین تمهیداتی نیز برای عید فطر هم در نظر گرفته شده تا دانشجویان و همکارانی که قصد گرفتن مرخصی را دارند، بتوانند راحتتر و با انعطاف بیشتری نسبت به این کار اقدام کنند. این دانشگاه همچنین تمهیداتی را برای دانشجویان بینالمللی فراهم کرده به طوری که اذعان داشته است دانشجویان خارجی که در این ماه بدون حمایت خانواده خود در دانشگاه حضور دارند، ممکن است فشارهای روانی بیشتری را تجربه کنند؛ از این رو، گزینههایی چون آموزش آنلاین برای این گروه از دانشجویان در نظر گرفته شده است.
ضیافت افطار در دانشگاه کالج سلطنتی کمبریج
یکی از برنامههایی که در کالج سلطنتی لندن، کمبریج برای ماه رمضان سازماندهی شده، برگزاری مراسم افطار رایگان است که صدها نفر طی این مراسم، روزه خود را باز میکنند. پروژه چادر رمضان، خیریهای که مردم روزهدار را در این ماه گردهم میآورد، امسال، میزبان حدود 20 ضیافت افطار رایگان در سراسر کشور بوده است. در روز جمعه گذشته که اولین جمعه ماه رمضان هم بود، بیش از 300 نفر در افطار رایگان این کالج شرکت کردند. پروژه چادر رمضان در سال 2013 با هدف تقویت روابط اجتماعی آغاز شد و در طول سالها بیش از یک میلیون نفر را در سراسر انگلیس گردهم آورده است.
کنفرانسهای رمضانی دانشگاه برادفورد
دانشگاه برادفورد انگلیس هم در قالب پروژه چادر رمضان 2025، اقدام به راهاندازی کنفرانسهای ویژهای کرده است. در این کنفرانسها، دانشمندان، فعالان، رهبران اجتماعی و تحولآفرین گردهم میآیند تا در مورد معنویت، ایمان و فرهنگ بحث کنند. برنامههای این مراسم شامل بحثهای الهامبخش، پنلهای جذاب و سخنرانیهای کلیدی از طیفی از سخنرانان مهمان خواهد بود. بخش دیگری از این جشنواره رمضانی نیز برگزاری مراسم افطار است که روزهداران، وعدههای غذایی خود را با روحیه وحدت به اشتراک میگذارند. این مراسم تنها محدود به دانشجویان و استادان و کارکنان نمیشود بلکه تمام عابران پیاده و افراد را فارغ از هر عقیدهای در بر میگیرد.
دانشگاه کالج لندن و اطلاعرسانی درباره روزهداران
دانشگاه کالج لندن برای آمادگی در ماه رمضان، راهنماییهایی را در مورد حمایت از کارکنان مسلمان در این ماه ارائه داده که اطلاعات بیشتری را از جمله اطلاعات و مشاوره در اختیار مدیران قرار میدهند و همچنین شورای مسلمانان انگلیس نیز هر ساله اطلاعات مفیدی را پیرامون این ماه منتشر میکند که بیشتر در مورد روزهداری و حفظ سلامت است.
این دانشگاه همچنین برای اینکه بتواند اطلاعات جامعی را درباره رفتار با دانشجویان و استادان مسلمان در این ماه، قسمتی را در وبسایت دانشگاه در نظر گرفته است. همچنین بخشهایی از آن به نوع رفتار و عملکرد با دانشجویان و استادان و کارکنان پرداخته است. برخی تعدیل ساعات در روز برای کارکنان و استادان روزهدار در نظر گرفته شده است. از این رو به دلیل ضعف بدنی ناشی از روزهداری، دانشگاه پیشنهاد داده است که اغلب جلسات و کارهای چالشبرانگیز را به ساعات اولیه روز موکول کنند.
