

محسن پاکنژاد، وزیر نفت در جلسه علنی امروز در پاسخ به سؤال محمد منان رئیسی، نماینده قم پیرامون عملکرد وزارت نفت در زمستان امسال و وضعیت تأمین سوخت نیروگاهها گفت: ناترازی حاملهای انرژی دستاورد 3 ماه، 3 سال یا 6 سال اخیر نیست؛ این مشکل نتیجه تصمیمات و عملکردی است که در 3 دهه گذشته توسط دستگاههای ذیربط در حوزه انرژی اتخاذ شده است. محدودیتهایی که در این سالها وجود داشته، نیازمند مدیریت بوده و تصمیمگیری درباره آنها از گذشته باید انجام میشد.
وی با اشاره به نامه 12 اردیبهشتماه 1402 که جواد اوجی، وزیر نفت وقت خطاب به دبیر شورای عالی امنیت ملی ارسال کرده بود، افزود: بخشی از این نامه به دلیل طبقهبندی حفاظتی قابل بیان نیست، اما در آن، وزیر نفت وقت اعلام کرده که امکان تأمین گازوئیل بیش از عملکرد سال گذشته برای جبران کمبود گاز وجود ندارد و تأکید کرده که جبران این کمبود باید از طریق مصرف نفت کوره انجام شود. در همین رابطه، جدولی از میزان مصرف و نیاز سوخت نیروگاهها ارائه شده و از شورای عالی امنیت ملی درخواست شده که مجوز استفاده از نفت کوره در نیروگاهها صادر شود.
وزیر نفت با بیان اینکه دو نکته مهم در خصوص تأمین سوخت نیروگاهها در این نامه نمایان است، گفت: ابتدا کمبود منابع گازی از ابتدا مشخص بود و در دولت سیزدهم به دستی تشخیص داده شده و براین آن راهکار ارائه شده است. در سال 1402، به مدت چهار ماه، صادرات گاز به ترکیه قطع شد و حدود 3.6 میلیارد مترمکعب گاز بیشتری در داخل کشور باقی ماند که میتوانست برای تأمین گاز نیروگاهها استفاده شود.
وی ادامه داد: با اینحال، در سال 1403، مصرف خانگی، تجاری و صنایع جز با رشد 8 درصدی مواجه شد که تأمین گاز را دشوارتر کرد و نکته دوم اینکه راهکار ارائه شد، اما اجرا نشد، طبق برنامه ارائه شده، نفت کوره باید از اواسط تابستان در نیروگاهها مصرف میشد، این راهکار راه نجات ما در زمستان بود، اما در ابتدای سال 1403 را با مخازن خالی شروع کردیم و حدود 290 میلیون لیتر موجودی ذخایر نفت نیروگاهی ما بود، اما این سیاست در مرداد، شهریور، مهر و آبان اجرا نشد و تنها از اواخر آذرماه عملیاتی شد.
وزیر نفت دولت چهاردهم افزود: 29 مردادماه 1402، در یکی از مکاتبات رسمی، هشدار داده شده بود که در صورت عدم مصرف نفت کوره مطابق ابلاغیه شورای عالی امنیت ملی، محدودیت مصرف گاز در سایر نیروگاهها اعمال خواهد شد و تبعات آن بر عهده وزارت نفت نخواهد بود. همکاران ما در دولت سیزدهم، شرایط بحرانی تأمین گاز و نفت گاز را کاملاً درک کرده بودند و راهکار مناسب، یعنی استفاده از نفت کوره در نیروگاههای بخاری، بهموقع ارائه شد، اما این سیاست در زمان مقرر اجرا نشد. از اواسط تابستان باید شروع به نفت کوره سوزی میکردیم که آن کار صورت گرفته و از اواخر آذر ماه تحت تأثیر شرایط اقدام شد که ایکاش دو ماه زودتر ابلاغیه دبیر شورای امنیت مورد عمل قرار میگرفت.
وی افزود: با تمام چالشها و محدودیتهای موجود، وزارت نفت در شش ماه اخیر اقدامات گستردهای برای تأمین سوخت نیروگاهها انجام داده است، از جمله، افزایش 36 میلیون مترمکعبی تولید گاز خام در روز، معادل یک و نیم فاز پارس جنوبی. در بهمنماه 1402، میزان گاز تحویلی به شبکه سراسری به 870 میلیون مترمکعب در روز رسید، که رکوردی بیسابقه در تاریخ صنعت نفت کشور محسوب میشود. افزایش تولید نفت گاز به طور متوسط 8 میلیون لیتر در روز در شش ماه گذشته، که موجب کاهش وابستگی به واردات شد. در این مدت، تولید روزانه نفت گاز به 122 میلیون لیتر رسید، که 14 میلیون لیتر بیش از بهمن سال گذشته بوده است. در حوزه واردات گسترده سوخت نیز در دی و بهمن 1402، یک میلیارد لیتر بنزین و نفت گاز وارد کشور شد که با قیمت 60 سنت به ازای هر لیتر، معادل 600 میلیون دلار از منابع ارزی کشور صرف آن شد.
وزیر نفت در پایان، با اشاره به مصرف بالای سوخت در نیروگاهها و راندمان پایین آنها، اظهار داشت: نفت گازی که با قیمت 60 سنت خریداری میشود، به نیروگاههایی تحویل داده میشود که تنها 30 درصد آن را به برق تبدیل میکنند و 70 درصد آن به هدر میرود. این موضوع نیازمند مدیریت جدی در بهینهسازی مصرف سوخت در نیروگاهها است.
همچنین نماینده قم پس از استماع توضیحات پاک نژاد پیرامون سوال مطروحه به صورت مشروط از توضیحات وی قانع شد و گفت که سوال را به رای نمیگذارم اما سوال مجدد به کمیسیون انرژی ارجاع شود تا تقصیر هر ارگان و نهادی مشخص شود. محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس نیز پس از صحبتهای رئیسی گفت که نمیتوان سوال را مجدد به کمیسیون برگرداند.
بنابراین گزارش، جلیل مختار، سخنگوی کمیسیون انرژی گزارش کمیسیون متبوعش درباره بررسی این سوال را قرائت کرد که به شرح ذیل است:
با احترام بازگشت به نامه شماره 4198966 تاریخ 1403/08/29 گزارش کمیسیون انرژی در خصوص سوال ملی جناب آقای محمد منان رئیسی نماینده محترم قم، کهک و جعفرآباد و تعداد 59 نفر از نمایندگان از وزیر محترم نفت به شرح زیر ارسال میگردد.
گزارش کمیسیون انرژی
خلاصه سوال: علت احمال و بیتوجهی نسبت به ذخیره سازی به موقع سوخت مایع نیروگاهها چیست؟
نتیجه بررسی:
در اجرای ماده 207 قانون آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی سوال فوق در جلسه رسمی تاریخ 6/9/1403 کمیسیون با حضور 20 نفر از نمایندگان محترم عضو کمیسیون انرژی نماینده محترم سؤال کننده و وزیر محترم مطرح و پس از استماع اظهارات طرفین و نظر به عدم اقناع نماینده سوال کننده از پاسخهای ارائه شده وزیر محترم نفت، کمیسیون قلمرو سوال را ملی تشخیص داده و مستند به بند 3 ماده 207 آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی گزارش سؤال جهت اعلام وصول در اولین جلسه علنی ارسال میشود.
