اشکان ممبینی کارشناس مسائل بین‌الملل:  آینده اوکراین در دنیای پس از جنگ، به‌ویژه در دوران پس از ترامپ، با چالش‌های متعددی روبه‌رو خواهد بود. ایالات‌متحده، به‌عنوان قدرت اصلی حمایت‌کننده از اوکراین در جنگ با روسیه، در حال حاضر از لحاظ اقتصادی، نظامی و سیاسی نقشی حیاتی در مسیر آینده این کشور ایفا می‌کند. اما در این میان، زیاده‌خواهی‌ها و منافع اقتصادی و ژئوپلیتیکی ترامپ و برخی دیگر از سیاست‌مداران آمریکایی، می‌تواند تهدیدی جدی برای استقلال اوکراین و منابع طبیعی آن باشد.

۱. زیاده‌خواهی ترامپ و منابع معدنی اوکراین ترامپ، به‌ویژه در زمان ریاست‌جمهوری خود، نشان داد که نگاه ویژه‌ای به منابع طبیعی کشورهای درگیر جنگ دارد.

اوکراین، با ذخایر غنی لیتیوم، تیتانیوم، و سایر فلزات نادر که برای تولید فناوری‌های پیشرفته و تجهیزات نظامی ضروری هستند، یکی از کشورهای مورد توجه است. در سال‌های اخیر، برخی تحلیلگران و منتقدان ترامپ این‌گونه استنباط کرده‌اند که زیاده‌خواهی‌های او از این منابع می‌تواند بخشی از اهداف بلندمدت سیاست خارجی آمریکا باشد.

این منابع معدنی نه‌تنها از اهمیت اقتصادی برای ایالات‌متحده برخوردار است، بلکه در رقابت جهانی برای تأمین مواد اولیه برای صنعت فناوری و انرژی‌های تجدیدپذیر، نقشی استراتژیک دارند. ترامپ و برخی از متحدان سیاسی‌اش ممکن است در آینده تلاش کنند تا اوکراین را وادار به واگذاری بخش‌های وسیعی از این منابع به شرکت‌های آمریکایی کنند، چیزی که می‌تواند منجر به وابستگی اقتصادی بیشتر اوکراین به واشنگتن شود.

۲. تسلیم اوکراین در برابر فشارهای خارجی با وجود حمایت‌های نظامی و مالی آمریکا، اوکراین از جهاتی ممکن است احساس کند که استقلال خود را از دست می‌دهد. فشارهای اقتصادی و سیاسی آمریکا برای دسترسی به منابع طبیعی، علاوه بر تهدیدات نظامی روسیه، می‌تواند در درازمدت به چالش‌های جدی برای دولت زلنسکی تبدیل شود.

هرچه حمایت‌های غربی بیشتر شود، احتمال اینکه این حمایت‌ها مشروط به پذیرش خواسته‌های اقتصادی و ژئوپلیتیکی آمریکا باشد نیز افزایش می‌یابد. زلنسکی، که از یک‌سو نیازمند کمک‌های غربی برای مقابله با روسیه است و از سوی دیگر می‌خواهد استقلال اقتصادی و منابع کشورش را حفظ کند، در وضعیت پیچیده‌ای قرار دارد.

در صورتی که زلنسکی نتواند به‌طور مؤثر منافع ملی اوکراین را در برابر خواسته‌های ترامپ و دیگر سیاست‌مداران آمریکایی محافظت کند، ممکن است اوکراین در آینده به وابسته‌ای تمام‌عیار به ایالات‌متحده تبدیل شود.

۳. پیامدهای سیاسی و اقتصادی برای اوکراین در صورتی که ترامپ یا دیگر رهبران سیاسی آمریکا بر سر منابع طبیعی اوکراین دست به چانه‌زنی بزنند، پیامدهای اقتصادی آن می‌تواند برای مردم اوکراین و دولت این کشور به شدت منفی باشد.

واگذاری منابع معدنی و صنعتی به شرکت‌های خارجی نه‌تنها منجر به کاهش درآمدهای ملی و از دست رفتن شغل‌ها خواهد شد، بلکه ممکن است موجب افزایش نارضایتی عمومی و بی‌اعتمادی نسبت به دولت شود. از نظر سیاسی نیز، این موضوع می‌تواند به تضعیف مشروعیت دولت زلنسکی و تشدید بحران‌های داخلی منجر گردد. فشارهای اقتصادی و اجتماعی به‌ویژه در شرایط جنگ و بحران‌های پیاپی، می‌تواند اوکراین را در موقعیت ناپایداری قرار دهد.

۴. چالش‌های ژئوپلیتیکی برای اروپا با توجه به موقعیت جغرافیایی و استراتژیک اوکراین، چالش‌های پیش‌رو نه‌تنها برای این کشور بلکه برای اتحادیه اروپا نیز قابل توجه است. در صورتی که اوکراین مجبور به تسلیم در برابر خواسته‌های آمریکا شود، ممکن است روابط این کشور با کشورهای اتحادیه اروپا به‌ویژه در زمینه انرژی و منابع طبیعی آسیب ببیند.

کشورهای اروپایی که خود به تأمین انرژی و مواد اولیه از اوکراین وابسته هستند، ممکن است در مواجهه با فشارهای ترامپ و سیاست‌های ایالات‌متحده، در موقعیت سختی قرار گیرند. نتیجه‌گیری آینده اوکراین در سایه سیاست‌های ایالات‌متحده و زیاده‌خواهی‌های ترامپ، به‌ویژه در زمینه منابع معدنی، به مسیر پیچیده‌ای وارد خواهد شد.

اوکراین برای حفظ استقلال خود باید توانایی مقابله با فشارهای اقتصادی و ژئوپلیتیکی خارجی را داشته باشد و در عین حال، راهی برای حفظ منافع ملی در برابر قدرت‌های بزرگ بیابد. چالش اصلی زلنسکی و دولت او در این شرایط، حفظ تعادل میان نیاز به حمایت‌های خارجی و حفظ استقلال و منافع ملی کشور است.