با سقوط حکومت بشار اسد در سوریه شاهدیم شکلی از حکومت در لوای هیئت تحریرالشام روی به حکمرانی آورده است. حضور جولانی در سوریه در آینده با چه سناریو‌هایی همراه است؟

سناریوی ۱: تثبیت قدرت از طریق ائتلاف با گروه‌های معارض دیگر
جولانی و گروه هیئت تحریرالشام تلاش می‌کنند با ایجاد ائتلافی گسترده با سایر گروه‌های شورشی در سوریه، حکومت خود را تثبیت کنند. این ائتلاف می‌تواند شامل تقسیم قدرت، مسئولیت‌های حکومتی و نظامی باشد. برای گسترش پایگاه حمایتی خود، جولانی ممکن است تلاش کند گروه‌های معتدل‌تر یا حتی برخی از گروه‌های مخالف غیرسلفی را به ائتلاف خود جذب کند. این گروه‌ها ممکن است به دلایل تاکتیکی یا برای جلوگیری از انزوا، با جولانی همکاری کنند. شاید جولانی بخواهد با وعده مشارکت در قدرت و تضمین امنیت، این گروه‌ها را متقاعد کند.

این سناریو دارای نتایجی است. نخست؛ اگر جولانی بتواند ائتلافی پایدار ایجاد کند و اختلافات داخلی را مدیریت کند، ممکن است به ثبات نسبی در سوریه دست یابد.
دوم؛ اگر اختلافات داخلی افزایش یابد، ائتلاف ممکن است شکننده شده و به درگیری‌های داخلی جدید منجر شود.
سوم؛ جامعه بین‌المللی ممکن است نسبت به حکومت جولانی واکنش نشان دهد، به ویژه اگر او نتواند خود را از ایدئولوژی افراطی فاصله دهد.

سناریوی ۲: سرکوب مخالفان و ایجاد یک حکومت متمرکز
جولانی و گروه هیئت تحریرالشام به جای ایجاد ائتلاف با گروه‌های دیگر، رویکردی سرکوبگرانه و متمرکز در پیش می‌گیرند. هدف اصلی در این سناریو، ایجاد یک حکومت متمرکز و اقتدارگراست که بر پایه ایدئولوژی سلفی-تروریستی استوار باشد.

این سناریو دارای نتایجی است. نخست؛ سرکوب مخالفان ممکن است در کوتاه‌مدت به ثبات نسبی منجر شود اما به طور حتم تبدیل به جنبش‌های آرمان مقاومت خواهد شد.
دوم؛ در بلندمدت، سرکوب گسترده می‌تواند به بی‌ثباتی بیشتر منجر شود، زیرا نارضایتی در جامعه افزایش می‌یابد.
سوم؛ حکومت جولانی ممکن است به دلیل سرکوب‌های گسترده و نقض حقوق بشر، در عرصه بین‌المللی منزوی شود. این انزوا می‌تواند به مشکلات اقتصادی و سیاسی بیشتر منجر شود.

سناریوی۳: مداخله خارجی و جنگ نیابتی
در این سناریو، حکومت جولانی و گروه هیئت تحریرالشام باعث می‌شود قدرت‌های خارجی برای حفظ منافع خود در سوریه، به طور فعال‌تر وارد عمل شوند. این مداخلات می‌تواند به شکل حمایت از گروه‌های مخالف جولانی، اعمال تحریم‌ها یا حتی مداخلات نظامی مستقیم باشد.

این سناریو دارای نتایجی است. نخست؛ مداخله خارجی ممکن است به ادامه جنگ داخلی در سوریه منجر شود. این وضعیت می‌تواند باعث افزایش بی‌ثباتی و رنج بیشتر برای مردم سوریه شود.
دوم؛ در صورت تشدید درگیری‌ها، سوریه ممکن است به چند منطقه تحت کنترل گروه‌های مختلف تقسیم شود.
سوم؛ مداخله خارجی ممکن است به تغییر موازنه قدرت در سوریه و منطقه منجر شود. این تغییر می‌تواند شامل کاهش نفوذ برخی کشور‌ها و افزایش نفوذ کشور‌های دیگر باشد.

متن کامل گزارش پرهام پوررمضان، پژوهشگر علم سیاست را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.