وزارت بهداشت خط اول حفظ سلامت جامعه است. این وزارتخانه در کنار تربیت نیروی انسانی متخصص، باید در حوزه توسعه فناوری‌های مربوط به سلامت و انجام تحقیقات مرتبط برای حرکت عرصه پزشکی کشور در لبه علم نیز فعالیت جدی داشته باشد. تحقق هر کدام از این اهداف نیاز به تأمین مالی دارد و به همین دلیل هر سال و در زمان بودجه‌ریزی کشور، مسئولان این وزارتخانه هم مانند دیگر وزارتخانه‌ها تلاش می‌کنند تا بتوانند سهم بیشتری از بودجه داشته باشند. تحقق این امر می‌تواند بستر را برای تربیت نیروی انسانی متخصص در حوزه‌های مختلف و حتی افزایش دوباره بدون حاشیه ظرفیت پزشکی که طی دو سال اخیر به محل مناقشه بین مسئولان تبدیل شده، فراهم کند.

با وجود اینکه هر‌ساله همزمان با فصل بودجه‌ریزی، نگرانی‌ها بابت سهم بخش‌های مختلف بالا می‌گیرد، اما بودجه سال آینده تاکنون فارغ از عدد و ارقام، یک دستاورد قابل توجه برای دانشجویان علوم پزشکی داشته و آن هم به شناخته شدن دستیاری به عنوان شغل است؛ اتفاقی که بالاخره بعد از سال‌ها اعتراضی که از سوی دانشجویان دستیاری صورت گرفته، امسال در بخش اول لایحه بودجه مطرح و با نظر مثبت بهارستانی‌ها، به قانون تبدیل شده است. با این حال، بررسی بودجه وزارت بهداشت در لایحه 1404 نشان می‌دهد که بودجه وزارتخانه با رشد 43 درصدی همراه بوده که از این میان، دانشگاه‌های این وزارتخانه سهم 45 درصدی از کل بودجه دارند و تقریباً نیمی از اعتبارات وزارتخانه را شامل می‌شود. در ادامه، بخش‌های مختلف بودجه وزارت بهداشت را در حوزه‌های آموزشی، پژوهشی و فناوری مورد بررسی قرار داده‌ایم.

شاید بد نباشد در همین ابتدا به بودجه 573 هزار میلیارد تومانی وزارت بهداشت در لایحه 1404 اشاره کنیم، رقمی که به نسبت بودجه 400 هزار میلیارد تومانی قانون بودجه امسال، با رشد 43 درصدی همراه بوده است. از این رقم، 9 درصد سهم ستاد وزارتخانه می‌شود؛ به عبارت دقیق‌تر، ستاد این وزارتخانه در لایحه سال آینده اعتبار 54 همتی خواهد داشت. اما موضوع زمانی جالب‌تر می‌شود که بدانیم سهم اعتبارات ستاد به نسبت سال گذشته با کاهش 25 درصدی همراه بوده و ستاد این وزارتخانه در قانون 1403 اعتبار 72 همتی داشته است. همچنین از اعتبارات وزارت بهداشت، 389 هزار میلیارد تومان سهم دانشگاه‌های علوم پزشکی است که نشان می‌دهد 45 درصد از کل بودجه این وزارتخانه در اختیار دانشگاه‌ها خواهد بود.

بودجه افزایش ظرفیت پزشکی تأمین شد؟
بیشترین رشد بودجه در حوزه‌های آموزشی، پژوهشی و فناوری مربوط به فعالیت‌های آموزشی و دانشجویی با رشد 577 درصدی است؛ به طوری که اعتبار این بخش از حدود 148 میلیارد تومان به هزار میلیارد تومان رسیده است. بعد از آن، موسسه ملی توسعه تحقیقات علوم پزشکی کشور قرار دارد که با داشتن رشد 382 درصدی، بودجه‌اش از حدود 20 میلیارد تومان به 95 میلیارد تومان رسیده است. امور فناوری و تحقیقات پزشکی این وزارتخانه نیز قرار است از اعتبار 118 میلیارد تومانی در سال 1403 به اعتبار 220 میلیارد تومانی برسد که معنایش رشد 86 درصدی اعتبارات این بخش خواهد بود. همچنین اعتبارات صندوق رفاه وزارت بهداشت نیز رشد 69 درصدی را تجربه می‌کند به طوری که در لایحه سال آینده اعتبار این بخش هزار و 731 میلیارد تومان تعیین شده است. انستیتو پاستور ایران هم برای سال آینده 118 میلیارد تومان اعتبار خواهد داشت که در مقایسه با بودجه 1403، رشد 33 درصدی خواهد داشت. از دیگر مراکز وابسته به وزارت بهداشت در حوزه تحقیقات نیز می‌توان به مرکز تحقیقات حلال سازمان غذا و دارو اشاره کرد که با رشد 19 درصدی همراه بوده و اعتبار آن به 20 میلیارد تومان خواهد رسید. البته آنچه پرواضح است اینکه این اعداد می‌تواند تا زمان تصویب نهایی دستخوش تغییراتی شود.

متن کامل گزارش زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.