آنچه در عصر امید هفتم باید ببینید

فرهیختگان: دانشگاه آزاد ‌واحد خوارسگان این روزها میزبان شرکت‌های دانش‌‌بنیان و صنعتگرانی است که در حوزه اقتصاد دیجیتال فعالند. شرکت‌هایی که از 17 استان کشور به اصفهان سفر کرده و در هفتمین رویداد عصر امید اصفهان حاضر شده‌اند. این رویداد فرصتی را برای شرکت‌ها و سازمان‌ها فراهم کرده است تا چالش‌‌های فناورانه خود را به جامعه دانشگاهی و تیم‌های نوآور معرفی کرده و از پتانسیل این شرکت‌ها برای حل چالش‌های خود استفاده کنند. در این رویداد حدود 120 شرکت بیش از 100 محصول و خدمت را معرفی کرده‌اند که«فرهیختگان» 8 محصول و خدمت مهم و قابل توجه فناوران فعال در واحدهای دانشگاهی و حاضر در این نمایشگاه را مورد بررسی قرار داده است که در ادامه با آنها آشنا می‌شوید.

هوشمندسازی شبکه آبرسانی ارزان‌تر از همیشه
محمدصادق دیاحسین، مدیرعامل شرکت «آبراه صنعت کارون» مستقر در مرکز رشد دانشگاه آزاد واحد اهواز که در زمینه هوش مصنوعی، ابزار دقیق و نانو کامپوزیت فعال است، پیرامون فعالیت این شرکت دانش‌بنیان گفت: «از سال 96 فعالیت رسمی خود را در فیلد‌های صنعتی آغاز کردیم و حدود پنج‌سال قبل از آن هم در قالب گروه‌های فناوری و دانشجویی درحال فعالیت بودیم. هفت مقام رباتیک کشوری و یک ثبت اختراع به نام دانشگاه آزاد داریم. تولیدکننده سیستم‌هایی هوشمند‌سازی شبکه‌های آبرسانی برای سومین‌بار در جهان، سیستم‌های سنجش پیش‌بینی خرابی موتور از طریق علم هارمونیک و هوش مصنوعی برای چهارمین‌بار در جهان و سیستم‌های نانوکامپوزیت جایگزین فولاد، خط تولید میلگرد برای اولین‌بار در ایران و هشتمین‌بار در جهان هستیم. دارای محصولاتی ازجمله هوشمندسازی دریچه آبرسانی، شبکه‌های ایستگاه پمپاژ و سیستم هوش مصنوعی کنترل امنیتیم که متفاوت با سیستم‌های موجودند. در حال حاضر با سرای انرژی دانشگاه آزاد خوزستان، پارک علم و فناوری استان و سازمان آب و برق و دیگر ارگان‌های دولتی و نیمه‌دولتی در سطح استان درحال همکاری هستیم.»

او درباره محصول ارائه‌شده از جانب این شرکت در رویداد عصر امید توضیح داد: «این محصول در زمینه هوشمندسازی دریچه‌های آبرسانی است که بعد یک شرکت استرالیایی و یک شرکت آمریکایی برای سومین‌بار در جهان تولید شده است. این دریچه‌ها برعکس سیستم‌هایی که در حال حاضر در ایران وجود دارد و از موتور‌های 220 وات سنگین استفاده می‌شود و نیازمند شبکه برق‌رسانی سیستم‌های کنترل سنگینند؛ از طریق یک سلول خورشیدی با برق 12 واحد دی‌سی، پنج دهنه دریچه‌ای را که ظرفیت 12 مترمکعب در ثانیه دبی عبوری دارند تحت‌کنترل گرفتند مدار مجتمع، درایو و سرور این سیستم را به صورت کامل خودمان تولید کردیم.»

دیاحسین در توضیح نحوه عملکرد این محصول تشریح کرد: «فهم عمومی درخصوص سیستم‌های آبرسانی منحصر به شبکه لوله‌کشی شهری است. آب پس از خروج از سد به وسیله شبکه‌های درجه یک و رودخانه‌های بزرگ وارد دریچه‌های درجه 2 و 3 می‌شود که هرکدام مقداری از دریچه قبلی کوچک‌ترند. وظیفه این دریچه‌ها مدیریت انتقال و توزیع آب داخل استان‌ها و شهر‌هاست که باید تحت‌کنترل گرفته شود و دید که آب از چه مسیری هدایت می‌شود. این وظیفه سیستم ماست.»

او ادامه داد: «سیستم تولیدی شرکت ما، ماموریت هوشمند‌سازی، کنترل و مانیتورینگ دریچه‌های شبکه آب‌رسانی درجه یک تا سه را برعهده دارد. این محصول نمونه مشابه در داخل ایران ندارد و مزیت رقابتی آن کاهش قیمت نسبت نمونه خارجی و بومی‌سازی محصول است به طوری که قادر باشد با سیستم‌های محیط مزارع در فضای شرجی و گرم متفاوت خوزستان کار کنند. در حال حاضر هم با سازمان آب و برق خوزستان همکاری می‌کنیم.»

هم‌افزایی 5 شرکت دانش‌بنیان در راه‌اندازی سامانه کاتب
مهدی امیرخانی، رئیس سرای نوآوری فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشگاه آزاد ‌واحد اصفهان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» گفت: «در مجموعه سرا شرکت‌ها و هسته‌های فناوری مستقرند که بیش از هشت محصول شاخص در آنها مستقر هستند. میزبان شرکت‌هایی خدماتی و استارتاپ‌ها هستیم که در این مجموعه فعالیت می‌کنند و برای آنها در سرا فضای کار اشتراکی فراهم کردیم.»

او پیرامون محصول سرای نوآوری تحت عنوان «سامانه کاتب» عنوان کرد: «سامانه کاتب حاصل تیم‌سازی بود که داخل یکی از دپارتمان‌های سرای نوآوری اتفاق افتاده است. سامانه کاتب یک سامانه بزرگ در سطح دانشگاه آزاد است و به یک مجموعه بزرگ نیازمند است. در حال حاضر یک تیم 20 نفره روی آن فعالیت می‌کنند که با کمک شرکت‌های مختلف زیرمجموعه سرا در حوزه‌های مختلف این سامانه را تشکیل دادند. برای مثال بحث هوش مصنوعی این سامانه را یکی از شرکت‌ها انجام می‌دهد. خود سایت را یکی دیگر از شرکت‌ها به عهده گرفته است. حدود 5 شرکت در ساخت زیرساخت این سامانه درگیر با هم هماهنگند.» امیرخانی درباره ویژگی این سامانه تشریح کرد: «ویژگی شاخص سامانه کاتب این است که مبتنی بر هوش مصنوعی است. محتواهایی که در این سامانه قرار می‌گیرند متن‌کاوی و تحلیل می‌شوند و پیشنهادهایی به دانشجو و دانش‌آموزان می‌دهند که بتوانند از محتوا به‌خوبی استفاده کنند.»

او یکی از ویژگی‌ها و نقطه تمایز این سامانه با دیگر سامانه‌ها را آزمون ویدئویی دانست و توضیح داد: «در سامانه به‌صورت ساده و ویدئویی آزمونی داریم. یکی از آنها حالتی است که در حین ویدئو آزمون گرفته می‌شود و این قابلیت را دارد که به زبان‌های مختلف زیرنویس شود. یعنی محتوای زبان فارسی به زبان‌های دیگر تبدیل می‌شود. در حال حاضر 27 زبان را پشتیبانی می‌کند. البته تاکنون این قابلیت رونمایی نشده و قرار است در همین رویداد از آن رونمایی کنیم که به زبان‌های مختلف زیرنویس می‌شود. البته در حال ارتقای آن هستیم که حتی در نسخه‌های بعدی صوت محتوا نیز به زبان‌های دیگر از جمله زبان انگلیسی، اسپانیایی و عربی تبدیل شود.»

امیرخانی مسیر دانشگاه آزاد برای رسیدن به هدف توسعه اقتصاد دیجیتال در سند برنامه هفتم را این‌چنین توصیف کرد: «برای اینکه به این هدف برسیم باید یک‌سری پارامتر‌ها و فاکتورها رعایت شود. یکی بحث نیروی انسانی است. نیروی توانمند در حوزه فناوری اطلاعات و اقتصاد دیجیتال در کشور خیلی کم داریم. یکی از کارهایی که دانشگاه آزاد در این راستا انجام می‌دهد، توانمندسازی نیروهاست. بحث دیگر این است که استارتاپ‌ها و شرکت‌های نو پا را با صنعت درگیر کند. رویدادهایی مانند این رویداد می‌تواند به برقراری ارتباط با صنایع مختلف کمک کنند. این اقدامات و شاخصه‌هایی است که در حال حاضر دانشگاه آزاد روی آن تمرکز کرده و در رسیدن به این هدف تاثیرگذار است.»

شناسایی اختلالات کودکان با کمک هوش مصنوعی
پویا ترابی، مدیرعامل شرکت فناوران آموزشی «محنا» مستقر در مرکز رشد دانشگاه آزاد واحد ایلخچی، پیرامون فعالیت شرکت دانش‌بنیان گفت: «شرکت ما از سال 98 در قالب مرکز «ذهن برتر» فعالیت خود را شروع کرد. امسال طرحی را تحت عنوان نرم‌افزاری برای کمک به یادگیری کودکان به واحد ایلخچی ارائه کردیم که مورد پذیرش مرکز رشد قرار گرفت و در مرکز رشد دانشگاه آزاد واحد ایلخچی استقرار پیدا کردیم. کلیات کاری که شرکت در حال انجام آن است، در حوزه اختلالات یادگیری کودکان است.»

او درباره علت ورود به این حوزه توضیح داد: «نرم‌افزارهایی که در حال حاضر در حوزه شناختی برای کودک و نوجوان وجود دارند، اکثراً برای کشورهای خارجی هستند. ما این نرم‌افزارها، همچون کاپیتان لاگ آمریکایی که مورد استفاده در سراسر دنیا است‌ را بومی‌سازی کرده و آن را توسعه می‌دهیم. برای مثال، از هوش مصنوعی و واقعیت مجازی در این نرم‌افزار بهره می‌بریم تا آموزش برای بچه‌هایی که دچار اختلال یادگیری هستند، راحت‌تر باشد.»

ترابی با بیان اینکه 30 درصد جامعه دانش‌آموزی در حین تحصیل در مقطع دبستان، به‌خصوص دانش‌آموزان دوزبانه، دچار اختلالات یادگیری هستند، تصریح کرد: «ما این کیس‌ها را شناسایی می‌کنیم و سپس این کیس‌ها تحت درمان مرکز قرار می‌گیرند. در حال حاضر به‌صورت پایلوت در سطح استان فعالیت می‌کنیم. دانش‌آموز وارد این برنامه شده و در ابتدا به‌صورت حضوری جلسات روانشناسی را برگزار و سپس اختلال آن را شناسایی کرده و بعد توسط بازی‌ها و نرم‌افزارها به درمان آن کمک می‌کنیم.»

او با اشاره به برگزاری رویداد رینوتکس در واحد ایلخچی که موجب تولید این محصول شد، اضافه کرد: «برای اولین بار کودکان استثنایی را به این مجموعه آوردیم، بچه‌هایی که کمتر دیده می‌شوند. این عدم پذیرش و دیده نشدن این بچه‌ها از سمت جامعه باعث شد به فکر ساخت این نرم‌افزار بیفتیم. ما در فضای آموزش و پرورش هم در این حوزه ضعف داریم. بسیاری از افرادی که اختلالات یادگیری دارند، دچار عدم اعتماد به نفس هستند، به‌خصوص افراد مبتلا که مشکلات خاص دارند و در جامعه پذیرش نمی‌شوند. بسیاری از خانواده‌ها اختلالات کودکان را نمی‌پذیرند، اما شاید به علت سری بودن اطلاعات در این برنامه، امکان پذیرش، پشتیبانی و درمان کودکان در خانه بیشتر شود.»

او در خصوص بهره‌برداری از فناوری هوش مصنوعی در این برنامه گفت: «قرار است به شکلی از فناوری بهره ببریم که هوش مصنوعی در ارتباط با کودک، اختلال را شناسایی و سپس آن اختلال و نتیجه حاصله را به پذیرش شرکت انتقال دهد. حضور دانش‌آموزان برای اطمینان از اختلال بسیار مسئله مهمی است. بنابراین در قدم دوم به‌صورت حضوری یا تلفنی با آنها ارتباط گرفته می‌شود، زیرا ممکن است تشخیص نرم‌افزار دچار اشکالاتی شود. هنگامی که روانشناس نوع اختلال را تأیید کند، ما آن شخص را به برنامه ارجاع و برنامه درمانی را با او شروع می‌کنیم. برای کل کشور امکان ارائه این خدمات را داریم، اما در حال حاضر صرفاً در استان آذربایجان شرقی در حال آزمایش نسخه آموزشی آن هستیم.»

سامانه پلاک‌خوان با 99 درصد دقت در تشخیص
یونس راعی، رئیس هیئت‌مدیره شرکت «پردازش هوشمند زمرد» مستقر در سرای نوآوری آی‌تی دانشگاه آزاد استان اصفهان درباره فعالیت شرکت گفت: «بیش از چهار سال است که در سامانه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی فعالیت می‌کنیم و توانستیم دو سامانه اصلی تشخیص چهره و پلاک‌خوان را تولید کنیم. سامانه سوم زیرمجموعه سامانه تشخیص چهره است که قابلیت حضور و غیاب دارد. سامانه تشخیص چهره و سامانه پلاک‌خوان طبق تست‌هایی که معاونت علمی ریاست‌جمهوری انجام داده و مشتریانی که از آن استفاده کردند، هم به تولید انبوه رسیده و هم جزو قوی‌ترین سامانه‌های حال حاضر در ایران شناخته شده است.» او پیرامون نمونه این محصول ادامه داد: «این سامانه را برای دانشگاه‌های مختلف مانند دانشگاه آزاد خوراسگان طراحی کردیم تا حضور و غیاب خوابگاه را با این سامانه انجام دهند؛ یعنی علاوه بر اینکه اتوماسیونی بین دانشجو و سرپرست خوابگاه برقرار شده، حضور و غیاب همه دانشجویان با فناوری تشخیص چهره انجام می‌شود.»

راعی درخصوص محصول پلاک‌خوان این شرکت تشریح کرد: «سامانه پلاک خوان نیز طبق تست‌هایی که صورت گرفته 98 درصد دقت در خوانش و 99 درصد دقت در تشخیص دارد. تفاوتی که سامانه پلاک‌خوان با سایر سامانه‌ها دارد این است که ما توانستیم از دوربین‌های گران‌قیمت به دوربین‌های ارزان‌قیمت و اقتصادی حرکت کنیم. در حال حاضر بحث پلاک‌خوانی با دوربین‌های حدود 13 میلیون تومانی انجام می‌شود و این یک نکته بزرگ بوده است. اتفاق بعدی این است که به حدی تحقیق و توسعه انجام داده و نرم‌افزار را سبک کنیم که بتوانیم در یک کامپیوتر نسبتاً قوی حدود 30 دوربین را در لحظه پردازش کنیم.» او درباره مشابه این محصول افزود: «قطعاً نرم‌افزار و سامانه‌های پلاک‌خوان متعددی وجود دارد؛ اما تفاوت ما با سایر سامانه‌های پلاک‌خوان این است که دقت نرم‌افزار ما فوق‌العاده بالاست. استفاده کم از منابع و افزایش کیفیت ما را نسبت به سایر نرم‌افزار‌ها متمایز کرده است.»

راعی دانشگاه را مرکز توسعه علم دانست و درخصوص تأثیر دانشگاه در نزدیک شدن به هدف برنامه هفتم در حوزه اقتصاد دیجیتال توضیح داد: «اولین چیزی که افراد نخبه در سطح دانشگاه‌های مختلف نیاز دارند، حمایت است. دانشگاه مخصوصا با حمایت مالی و معنوی و درنهایت فروش محصول می‌تواند به نگه‌داشتن این نخبگان داخل کشور کمک کند و باعث توسعه دیجیتال شود. حمایت از نخبه موجب می‌شود تا او محصولی تولید کند که باعث کارآمدی و درآمدزایی شود.» او اضافه کرد: «دانشگاه آزاد در این مسیر حرکت کرده است. هم بحث معنوی و هم بحث بازاریابی توسط دانشگاه آزاد اتفاق می‌افتد و مبالغی نیز صرف این کار شده است. نرم‌افزاری که به آن اشاره شد را از پایه برای دانشگاه آزاد خوراسگان نوشتیم. قرار است در این نمایشگاه از آن رونمایی شود و سایر دانشگاه‌های آزاد نیز از آن استفاده کنند.»

متن کامل این گزارش را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.