

ناترازیهای انرژی در کشور هر روز ابعاد جدیدی به خود میگیرد. کاهش تولید در بخشهای مختلف اقتصادی و قطعی برق خانوارها به یکی از موضوعات نگرانکننده تبدیل شده است. شوربختانه این مشکل دیگر به فصل خاصی محدود نشده و در تمام فصول از تابستان و زمستان گرفته تا پاییز و بهار، به امری عادی تبدیل شده است. این وضعیت تلخ، نشاندهنده یک چالش جدی بوده که نیازمند توجه فوری است. یکی از حوزههایی که میتواند به کاهش بخشی از این ناترازی کمک کند، بورس انرژی است. در همین خصوص «فرهیختگان» گفتوگوی مفصلی با علی نبوی، مدیرعامل بورس انرژی ایران داشته و به تحلیل و تبیین چالشهای حوزه انرژی و ظرفیتهای این نهاد برای کمک به اقتصاد برق، گاز، آب و... و همچنین کاهش ناترازیها در این حوزهها پرداخته است.
نبوی یکی از اقدامات بورس انرژی در راستای کاهش ناترازی و ترمیم اقتصاد برق را راهاندازی بازار برق سبز ذکر میکند و میگوید راهاندازی تالار برق سبز بسیار زمانبر بوده است؛ چراکه در مقاطع مختلف، شرکتهای توانیر و مدیران وقت وزارت نیرو مخالف عرضه برق سبز در بورس بودند اما پس از تغییرات مدیریتی، شاهد همکاریهای مؤثر آنها با بورس انرژی هستیم.
مدیرعامل بورس انرژی یکی دیگر از اقدامات بورس انرژی را عرضه گواهی صرفهجویی گاز و برق ذکر میکند و میگوید در این راستا، بازارگاز در تیرماه راهاندازی شد و با استقبال خوبی روبهرو شد؛ تاکنون بیش از ۱۰۰ میلیون مترمکعب گاز در این بازار معامله شده است. بازار برق نیز از اواخر آبانماه آغاز به کار کرده و انتظار میرود که در تابستان بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
نبوی میگوید یکی دیگر از کمکهای بورس انرژی به کاهش ناترازی، مسئله کاهش قاچاق سوخت است. به گفته وی، سازوکار بورس انرژی، به دلیل شفافیت و قابلیت نظارت بالایی که دارد، میتواند از طریق هر دو سازوکارهای قیمتی و غیرقیمتی راهکار مؤثری برای کاهش قاچاق باشد. اول اینکه، در بورس انرژی، تخصیص سوخت و انرژی بهصورت شفاف و دقیق انجام میشود و همچون تخصیصهای دستگاهها، تخصیص صلاحدیدی نیست.
اقدام دیگر که نبوی به آن اشاره میکند، عرضه پساب و جامدات زیستی در بورس انرژی است. به گفته وی، در گام اول، پساب ۱۱ استان کشور برای عرضه، پذیرش شده که تهران اولین استانی است که از اردیبهشت ماه عرضه پساب را شروع کرده است. از آبان ماه نیز با اصلاحات انجام شده، عرضه پساب ادامه یافته و در هفتههای گذشته نیز خردهفروشی پساب برای مصارف مختلف آغاز شده است.
مدیرعامل بورس انرژی درخصوص دخالت دولتیها در سازوکار بورس انرژی میگوید؛ به طورکلی بورس انرژی در حال تقویت جایگاه خود است و میتوان امیدوار بود که این ساختار در آینده بیشتر ارتقا یابد و نقش مهمتری ایفا کند. اما با وجود این پیشرفتها، هنوز با چالشهایی مواجه هستیم. یکی از چالشهای اساسی این است که برخی از مدیران میانی وزارتخانههای نفت و نیرو، بورس انرژی را بهعنوان رقیب خود میبینند.
به گفته وی، مخالفت برخی دولتیها با بورس انرژی عمدتاً از جنس امضاهای طلایی و سیستمهای سنتی مدیریتی هستند. این مخالفتها اولا ناشی از ناآگاهی است. و ثانیا، بحث تخصیصهای صلاحدیدی و امضاهای طلایی است که برخی افراد به آن عادت دارند.
متن کامل این گفتوگو را در روزنامه فرهیختگان بخوانید
