فهرست 760 نفره اسرایی که قرار است در جریان مبادله مرحله‌ای میان حماس و رژیم‌صهیونیستی تبادل شوند، وقتی برای ما معنا پیدا می‌کند که بدانیم بیش از 10 هزار فلسطینی اعم از زن و کودک و پیر و جوان در زندان‌های اسرائیل در اسارت به سر می‌برند. مسئله اسرای فلسطینی یکی از حاد‌ترین و بحرانی‌ترین وضعیت‌های حقوق بشری در کل جهان است.

گرچه تصاویر چندانی از زندان‌های رژیم وجود ندارد و رژیم اجازه بازرسی از زندان‌ها را به نهاد‌های بین‌المللی نمی‌دهد، تصاویر آزاده‌هایی که از بند رژیم خلاص می‌شوند، گواهی بر شرایط وخیم این زندان‌هاست. گروگانگیری‌های سیستماتیک رژیم اشغالگر در قدس و کرانه باختری برای مقاومت آن‌قدر اهمیت داشت که یکی از راهبرد‌هایش درطول سال‌های مبارزه، آوردن فشار به رژیم برای آزادی اسرا بوده است. تبادل اسرایی که شامگاه روز یکشنبه مرحله اول آن اجرا شد، بار دیگر یادآوری کرد که آزادی اسرای فلسطینی بخشی اساسی از مبارزه علیه اشغالگری و دستیابی به حق تعیین سرنوشت است. 

تجربه اسارت در میان فلسطینیان آن‌قدر گسترده است که درطول دهه‌ها، اسیری به تجربه‌ای مشترک برای بسیاری از خانواده‌های فلسطینی تبدیل شده است. تخمین ‌زده می‌شود از سال ۱۹۶۷، یک نفر از هر پنج فلسطینی توسط اسرائیل دستگیر شده باشد. این آمار تکان‌دهنده نقش محوری اسرا در جامعه فلسطینی را نشان می‌دهد و اهمیت آزادی آن‌ها را به‌عنوان یک مسئله ملی برای فلسطینیان برجسته می‌کند. 

درطول تاریخ مقاومت فلسطین علیه اشغالگری، چندین عملیات مبادله صورت گرفته است. به وسیله مقابله به مثل و اسیر گرفتن از سربازان اشغالگر، مقاومت فلسطین توانسته تعدادی از فرزندان خود را از زندان‌ها نجات دهد. مبادله اسرا، از عملیات مبادله گلیعاد شالیت گرفته تا مبادله در جریان آتش‌بس سال 2023 و تا امروز، همواره یک پیروزی جمعی و یک جشن گروهی در حافظه مردم فلسطین است.

از ثمرات مبادله‌ها برای مقاومت مردم فلسطین، آزادی فرماندهانی چون سنوار و نائل البرغوثی است. آزادی این اسرا، ضمن احیای مقاومت و تقویت وحدت فلسطینیان و همچنین جلب‌توجه جهانی نسبت به جنایات رژیم، بازدارندگی رژیم را نیز تضعیف می‌کند.

حالا بعد از 15 ماه نسل‌کشی در غزه، 760 اسیر فلسطینی که عمدتاً از قدس و کرانه باختری‌اند، قرار است در جریان این تبادل به وطن برگردند. این تبادل انجام شد تا بار دیگر مقاومت تعهدش را به کل اراضی فلسطینی و نه فقط غزه ثابت کند. در میان این فهرست بلند، از همه اقشار حضور دارند؛ از کودکان زیر 18 سال تا معلم مهدکودک و استاد دانشگاهی که بدون تفهیم اتهام و محاکمه ماه‌ها از سوی اشغالگر به گرو گرفته شده بود. در این میان اما نام‌های آشنا‌تری به‌چشم می‌خورند؛ رهبرانی از مقاومت که قرار است خون تازه‌ای در رگ‌های جریان مقاومت ملی فلسطینیان علیه اشغالگران باشند.

گزارش کامل حانیه قاسمیان، خبرنگار را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.