جشن راست‌های افراطی
علی ملکیکارتهای دعوت برای شرکت در مراسم تحلیف دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا به دست رهبران سیاسی و میلیاردرهای پلتفرمی رسیده است. روز دوشنبه (اول بهمن) ایالت واشنگتن‌دی‌سی میزبان جشن آغاز به کار شصتمین دوره ریاست‌جمهوری آمریکا خواهد بود. ۲۳۵ سال پیش «جرج واشنگتن» برای اولین‌بار به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا این سنت را در کشورش پایه‌ریزی کرد؛ «من رسماً سوگند یاد می‌کنم که مسئولیت ریاست‌جمهوری ایالات متحده را صادقانه انجام دهم و تا جایی که توان دارم از قانون اساسی ایالات متحده پاسداری، حفاظت و دفاع کنم.» از زمان برگزاری آن مراسم تا امروز، خیلی چیزها عوض شده است. جرج واشنگتن درحالی‌که تنها ۷۸ نفر از مقامات و میهمانان در کنار او بودند، در ساختمان فدرال نیویورک سوگند ریاست‌جمهوری خود را ادا کرد و رهبری کشور جوانی که در حال شکل‌گیری بود را به عهده گرفت. امروز اما این مراسم به‌سادگی دو قرن پیش نیست. میلیاردرها دعوت‌اند و هر کسی یک میلیون دلار پرداخت کند می‌تواند با رئیس‌جمهور شام بخورد. بیش از ۲۵ هزار نیروی نظامی و انتظامی هم وظیفه تأمین امنیت آنها را بر عهده دارند. خبرگزاری رویترز می‌گوید بیش از ۱۷۰ میلیون دلار برای برگزاری این مراسم جمع شده است. حضور راست‌های افراطی، سرمایه‌داران بزرگ، صاحبان پلتفرم‌ها و یک روحانی شیعه در این مراسم حواشی‌ای است که تحلیف ترامپ را در کانون توجهات قرار داده است.
بازگشت رسمی دونالد به قدرت
مراسم تحلیف، آغاز رسمی دوره ریاست‌جمهوری است و نشان‌دهنده شروع کار رئیس‌جمهور پس از پیروزی در انتخابات. تحت همین مراسم است که جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین از مسند قدرت کنار می‌رود و دونالد ترامپ، منتخب جدید وارد کاخ سفید می‌شود. در این مراسم، رئیس‌جمهور سوگند یاد می‌کند تا از قانون اساسی آمریکا حفاظت کند. این سوگند تنها بخش الزامی مراسم است که طبق قانون باید اجرا شود؛ اما به جز آن، مراسم تحلیف شامل بخش‌های دیگری مثل سخنرانی رئیس‌جمهور، شعرخوانی و برنامه‌های تفریحی و سرگرمی هم است. اگرچه در آغاز این مراسم‌ها در دوره‌های اولیه در نیویورک و سپس در فیلادلفیا (پایتخت‌های پیشین آمریکا) برگزار می‌شد، اما از سال ۱۸۰۱ به بعد، همه مراسم‌های تحلیف در «واشنگتن‌دی‌سی» برگزار شده است.
سوروسات در سوزوسرما
معمولاً رؤسای جمهور ایالات متحده برای مراسم تحلیفشان یک عکس پرتره رسمی از خود منتشر می‌کنند که اغلب برای استفاده در رسانه‌ها، اسناد دولتی، پوسترهای مراسم تحلیف یا حتی تمبرهای یادبود چاپ می‌شود. پرتره ترامپ برای دوره قبل ریاست‌جمهوری‌اش در سال ۲۰۱۷ یک تصویر ساده و رسمی با لبخند و موهای مرتب از او بود. امسال اما پرتره او باحالت چهره جدی و اخمو، موهای ژولیده و نگاه عمیق به دوربین در کنار نورپردازی مستقیم به چهره‌اش می‌خواهد این پیام را القا کند که با ترامپ دیگری طرفیم. آشفتگی چهره او اما می‌تواند حاکی از چالش‌هایی باشد که پیش رویش است. جدای از مسائل بین‌المللی، مشکلات طبیعی هم در همین روزهای اول گریبان دونالد را گرفته است. ترکیب سرمای شدید واشنگتن با آتش‌سوزی‌های گسترده کالیفرنیا، تحلیف دونالد ترامپ را به‌یادماندنی خواهد کرد. سرمای شدید واشنگتن که دمای آن به ۱۱- درجه رسیده است، مراسم سوگند ریاست‌جمهوری را از فضای باز به داخل سالن کنگره کشاند؛ تصمیمی که پیش‌تر فقط در سال ۱۹۸۵، به دلیل سرمای مشابه گرفته شده بود. ترامپ در پیامی خطاب به مردم گفت: «سلامتی و امنیت اولویت ماست و نمی‌خواهم کسی به‌خاطر شرایط دشوار آسیب ببیند.» در سمت دیگر آمریکا، ایالت کالیفرنیا با آتش‌سوزی‌هایی روبه‌رو است که هزاران هکتار از جنگل‌ها را نابود کرده و بخش‌های قابل‌توجهی از مناطق مسکونی را هم درگیر کرده است. این وضعیت، در تضاد با سرمای پایتخت، کار ترامپ را برای تحقق شعارش (برگرداندن عزت به آمریکا) سخت می‌کند.
مقدم راست‌گرایان افراطی گرامی‌تر است
مراسم تحلیف دونالد ترامپ فرصتی برای نمایش قدرت و نفوذ راست‌گرایان افراطی در سطح جهانی هم است. فهرست میهمانان خارجی این مراسم تقریباً نهایی شده و نکته جالب‌توجه این است که بسیاری از شخصیت‌های برجسته و نمایندگان احزاب راست‌گرای افراطی از کشورهای مختلف به این مراسم دعوت شده‌اند. ترامپ با دعوت از رهبران و شخصیت‌های سیاسی که گرایش‌های راست‌گرایانه و ملی‌گرایانه شدیدی دارند، یک پیام آشکار به دنیای سیاست جهانی ارسال کرده است. از جمله مهم‌ترین میهمانان خارجی این مراسم می‌توان به رهبران و نمایندگان احزاب افراطی و ملی‌گرا از کشورهای مختلف اشاره کرد. از اسپانیا و بلژیک گرفته تا لهستان و ایتالیا، سران احزاب افراطی و راست‌گرا از سراسر اروپا به تحلیف ترامپ دعوت شده‌اند. از میان میهمانان دعوت شده، شخصیت‌هایی مثل نایجل فاراژ، رهبر سابق حزب استقلال بریتانیا به‌عنوان میهمان ویژه در مراسم حضور خواهند داشت. فاراژ که همواره حامی سرسخت ترامپ بوده، یکی از چهره‌های شناخته‌شده و تأثیرگذار در جبهه راست‌گرایان افراطی است. در میان رهبران اروپایی، ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان که به‌شدت به سیاست‌های ملی‌گرایانه و ضد مهاجرت معروف است به‌رغم دعوت رسمی اعلام کرده که در مراسم تحلیف ترامپ شرکت نخواهد کرد. این در حالی است که جورجیا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا و یکی از چهره‌های اصلی جناح راست‌گرای ایتالیا، در صدر مجلس حضور خواهد داشت. همچنین، خاویر میلی، رئیس‌جمهور آرژانتین که رابطه نزدیکی با ترامپ دارد هم به این مراسم دعوت شده است.
دعوت از چهره‌های پلتفرمی و کمک میلیونی یک ایرانی برای برگزاری مراسم
مراسم تحلیف ترامپ به‌طور رسمی تحت حمایت کمیته تحلیف او برگزار می‌شود، کمیته‌ای که با مدیریت «استیو ویتکوف»، توسعه‌دهنده مشهور املاک و مستغلات و از هم‌پیمانان قدیمی ترامپ، مسئولیت تأمین مالی این مراسم را بر عهده دارد. در کنار او، کلی لوفلر، سناتور پیشین ایالات متحده و انتخاب ترامپ برای ریاست اداره کسب‌وکار‌های کوچک نیز عضوی از این کمیته است. این تیم تمام هزینه‌ها را پوشش خواهد داد به جز هزینه‌های مراسم سوگند در ساختمان کنگره که به عهده مالیات‌دهندگان است. ایلان ماسک مشاور نزدیک ترامپ و مدیرعامل تسلا در کمپین‌های تبلیغاتی ترامپ برای انتخابات از هیچ تلاشی برای جمع‌کردن رأی برای او فروگذاری نکرد و به نظر می‌رسد که در این مراسم هم نقش ویژه‌ای داشته باشد. به‌علاوه دیگر غول‌های دنیای فناوری مثل جف بزوس، بنیان‌گذار شرکت آمازون و مارک زاکربرگ، مؤسس شرکت متا هرکدام وعده داده‌اند که یک میلیون دلار به این کمیته اهدا کنند. همچنین تیم کوک، مدیرعامل اپل و سم آلتمان، مدیرعامل OpenAI هرکدام دست‌به‌جیب شده و همین مبلغ را اهدا کرده‌اند. حتی دارا خسروشاهی، مدیرعامل ایرانی اوبر هم به جمع اهداکنندگان پیوسته و یک میلیون دلار دیگر به صندوق تحلیف اضافه کرده است. شو زی چو، مدیرعامل تیک‌تاک هم قرار است در این مراسم شرکت کند. این سرمایه‌دار پلتفرمی به‌عنوان یک میهمان ویژه در این مراسم دعوت شده و قرار است در جایگاه میهمانان افتخاری بنشیند، جایی که معمولاً به رؤسای جمهور سابق، اعضای خانواده و دیگر چهره‌های مهم سیاسی اختصاص دارد. این میهمان هم در کنار دیگر میهمانان توجه‌ها را به خود جلب کرده، به‌خصوص که تیک‌تاک در آمریکا با تهدید ممنوعیت روبه‌روست و طی سال گذشته مراسم دادگاه آن هم در چند جلسه برگزار شد. جالب‌تر اینجاست که ترامپ قبلاً از مسدودکردن این شبکه اجتماعی حمایت می‌کرد. احتمالاً مدیر این پلتفرم هم سعی خواهد کرد با حضور در این مراسم سایه ممنوعیت را از سر تیک‌تاک بردارد تا مجبور نباشد از حضور 170 میلیون کاربر آمریکایی بی‌بهره بماند. در مجموع ترامپ برای مراسم تحلیف 2017 رکوردی معادل 106.7 میلیون دلار جمع‌آوری کرد و حالا کمیته تحلیف او در تلاش است تا رکورد جدیدی را ثبت کند. طبق گزارش رسانه‌های آمریکایی، این بار کمیته ترامپ پیش‌بینی کرده که بیش از 170 میلیون دلار جمع‌آوری کند.
حضور رؤسای پیشین آمریکا در میهمانی رئیس‌جمهور
در کنار چهره‌های پلتفرمی و سرمایه‌دار‌های ایالات متحده برخی از چهره‌های برجسته سیاسی آمریکایی قصد دارند در این رویداد حضور داشته باشند. روزنامه یواس‌ای‌تودی می‌گوید یکی از این چهره‌ها باراک اوباما، رئیس‌جمهور دموکرات پیشین است که قرار است در این مراسم شرکت کند؛ اما میشل اوباما، همسرش در کنار او نخواهد بود. این در حالی است که هیلاری کلینتون و شوهرش بیل کلینتون به همراه یکدیگر در مراسم حضور خواهند داشت. حضور رؤسای جمهور پیشین در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور جدید یک سنت محسوب می‌شود، به جز در موارد خاص، مانند تحلیف جو بایدن که ترامپ به دلیل نپذیرفتن نتیجه انتخابات در آن غایب بود. جو بایدن و سه رئیس‌جمهور قبلی آمریکا، یعنی اوباما، بوش و کلینتون در مراسم تحلیف ترامپ حضور خواهند داشت. بایدن اخیراً در مصاحبه‌ای اعلام کرده بود که هیچ دلیلی برای عدم حضور در مراسم ندارد و تنها رئیس‌جمهوری که از شرکت در تحلیف خودداری کرده رئیس‌جمهور منتخب است.
غیبت معنادار شی و بی‌بی
در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور در آمریکا کمتر پیش می‌آید که رهبران دیگر کشور‌ها به‌منظور شرکت در این مراسم دعوت شوند. بااین‌حال ترامپ اینجا هم سنت‌شکنی کرده برخی از رهبران و مقامات دیگر کشور‌ها را هم به واشنگتن دعوت کرده. بااین‌حال در میان حواشی‌ای که حول حضور چهره‌ها وجود دارد، عدم حضور برخی هم جالب‌توجه است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی و رفیق شفیق ترامپ که این روز‌ها خیلی میانه خوبی با هم ندارند نیز به این مراسم دعوت شده اما به نظر می‌رسد که ناتوان از ترتیب این سفر باشد. رسانه تایمز اسرائیل گزارش داد که نتانیاهو از حضور در مراسم تحلیف دونالد ترامپ صرف‌نظر کرده است. این تصمیم در حالی گرفته شده که ترامپ پیش‌تر ویدئویی منتشر کرده بود که در آن به عقده نتانیاهو برای ایجاد جنگ بین آمریکا و ایران اشاره کرده بود. تنش‌ها و نارضایتی‌های اخیر میان ترامپ و نتانیاهو یکی از داغ‌ترین موضوعات روابط دو کشور در سال‌های اخیر بوده است. ترامپ که در دوران ریاست‌جمهوری‌اش همواره حامی اقدامات نتانیاهو بود از جمله انتقال سفارت آمریکا به قدس، حالا به‌طور علنی از او انتقاد کرده است. این در حالی است که ترامپ از کمبود حمایت‌های نتانیاهو در انتخابات ۲۰۲۰ ناراضی بوده و گفته است که برای رهبری رژیم صهیونیستی گزینه‌های بهتری از نتانیاهو دارد.
شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین هم از سوی ترامپ به شرکت در مراسم دعوت شده بود؛ اما دولت چین روز جمعه ۲۸ دی‌ماه اعلام کرد که هان ژنگ، معاون رئیس‌جمهوری این کشور در رأس هیئتی بلندپایه در مراسم تحلیف دونالد ترامپ شرکت خواهد کرد. به‌علاوه ترامپ از تماس با شی و گفت‌وگوی گرمش با او خبر داده است. ژائر بولسونارو، رئیس‌جمهور پیشین برزیل به دنبال اخذ گذرنامه‌اش است که سال گذشته به اتهام تلاش برای کودتا در برزیل، توقیف شد. بولسونارو گفته تمایل دارد در این جشن میلیون دلاری شرکت کند؛ اما باید در انتظار رفع توقیف گذرنامه‌اش باشد تا ضیافت شام با ترامپ را از دست ندهد.
روحانی شیعه در تحلیف ترامپ؟
شبکه خبری فاکس نیوز آمریکا اخیراً خبری منتشر کرده که طبق آن در مراسم تحلیف ترامپ قرار است یک روحانی مسلمان سخنرانی کند. این خبر از منابع مختلف نقل شده اما هنوز صحت دقیق آن مشخص نیست و نه خود روحانی و نه شخصی از کمپین ترامپ آن را تأیید نکرده است. به گفته فاکس نیوز، این روحانی مسلمان، هشام الحسینی روحانی عراقی-آمریکایی است که در میشیگان ساکن است و بر مرکز آموزش اسلامی کربلا در دیربورن نظارت دارد. الحسینی یکی از مسلمانان میشیگانی بود که پیش از انتخابات 2024 حمایت خود را از ترامپ اعلام کرده بود. او در صحبت‌هایش گفته که ترامپ را به قرآن، تورات و انجیل نزدیک‌تر می‌بیند و از او حمایت می‌کند؛ زیرا معتقد است که ترامپ می‌تواند صلح را در دنیا برقرار کند.
اما نکته جالب این است که الحسینی پیش از اعلام حمایت از ترامپ اظهارات جالبی هم درباره ایران و حزب‌الله داشته است. برای مثال، در سال 2022 در یک مصاحبه گفته بود که از جمهوری اسلامی ایران حمایت می‌کند و آن را «نورانی» می‌داند که به کشورهای مختلف مانند سوریه و لبنان می‌تابد. همچنین برخی رسانه‌ها از او به‌عنوان یک «امام شیعه افراطی» یاد کرده‌اند که طرف‌دار حزب‌الله است. در یکی از برنامه‌های تلویزیونی در 2007، زمانی که از او خواسته شد تا به سؤالی درباره حزب‌الله پاسخ دهد، طفره رفت و پاسخ واضحی نداد. الحسینی در مراسم تحلیف 2025 به همراه چند روحانی دیگر از جمله کشیش فرانک مان و خاخام آری برمن سخنرانی خواهد کرد.
مطالب پیشنهادی
