هم افزایی در مسیر تقویت دیپلماسی علمی
در نشست دو روزه واحدهای برون مرزی دانشگاه قرار است معرفی و ارائه توانمندی‌ها، ظرفیت‌ها و چالش‌های واحدهای برون مرزی، بررسی راهکار‌های گسترش فعالیت‌ها و امکانات واحدهای مستقر در خارج از کشور، بررسی توانمندی‌های کشور‌های محل استقرار واحدهای برون مرزی جهت اجرای طرح‌های سرمایه‌گذاری و دانش بنیان، ارزیابی وضعیت دیپلماسی علمی و نقش واحدهای برون مرزی در پیشرفت علمی دانشگاه و بررسی سیاست‌های آمایشی مورد بحث و تبادل نظر قرار بگیرد. در اولین روز برگزاری این نشست محمود محمدی، سرپرست معاونت بین‌الملل و امور دانشجویان غیر ایرانی دانشگاه، محمدرضا آرام، معاون دانشگاه آزاد اسلامی واحد امارات، سید رحمان مرتضوی بابا حیدری، سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی واحد عراق، بهروز جهان‌تیغ، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد افغانستان، محسن اعرابی، معاون دانشگاه آزاد اسلامی واحد آکسفورد و محمدامین ایمانجانی، مسئول تمشیت امور دفتر دانشگاه در کشور لبنان به ارائه جزئیاتی از آخرین برنامه‌ها و تحولات حوزه بین‌الملل دانشگاه پرداختند که بخش‌هایی از آن را در ادامه از نظر می‌گذرانید.
میزبانی از دانشجویان 18 ملیت فرصت طلایی ماست
محمود محمدی، سرپرست معاونت بین‌الملل و امور دانشجویان غیرایرانی دانشگاه آزاد، در رابطه با مأموریت این معاونت گفت: «رئیس دانشگاه آزاد در زمان صدور حکم، وظایفی را تعریف کردند که عموماً مربوط به فضای بین‌المللی است. این موارد علاوه بر مفاد سند تحول، در شرح وظایف معاونت بین‌الملل وجود دارد، اما به دلیل پاره‌ای از مشکلات، کمتر به آن‌ها پرداخته می‌شود. بخش دوم سند توسعه و تحول است که همه آن را مبنای کار خود قرار داده‌اند، اما بخش بین‌الملل از زمان‌بندی سند توسعه و تعالی عقب است و باید خود را با سرعت مورد انتظار هماهنگ کنیم.»
سرپرست معاونت بین‌الملل و امور دانشجویان غیرایرانی دانشگاه آزاد در ادامه گفت: «مورد دیگر، اهمیت توجه به مقررات و قوانین بالادستی در داخل است که باید از آن‌ها پیروی شود. در حوزه کاری این معاونت، مقررات بین‌المللی نیز مورد اهمیت است و زمانی که از مرز کشور ایران خارج شده و وارد فضای بین‌الملل می‌شویم، باید خود را با قوانین بین‌المللی هماهنگ کنیم و برنامه‌های ما باید سازگاری و هماهنگی با کشور میزبان را داشته باشند.»
محمدی با بیان اینکه از فرصت حضور دانشجویان غیرایرانی از ۱۷ تا ۱۸ ملیت بهره‌مند هستیم، تصریح کرد: «این فرصت خوبی در کشور ایران و در زمینه فعالیت بین‌المللی است. جذب دانشجوی خارجی یکی از مؤلفه‌های مهم شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد در حوزه عملکرد بین‌المللی دانشگاه‌ها است. سؤال این است که با دانشجوی خارجی چگونه باید رفتار شود؟ چه اطلاعات و آگاهی از پهنه تمدنی فرهنگ ایران به آن‌ها داده می‌شود؟ ارتباطی که با دانشجوی خارجی برای دیپلماسی علمی و مراودات دانشگاهی برقرار می‌شود، مفید است. استفاده از این فرصت طلایی در برنامه آینده ما است.»
محمدی در پایان خاطرنشان کرد: «توسعه و اجرای یک استراتژی جامع و بین‌المللی هماهنگ با اهداف دانشگاه را به عنوان یک مسئولیت کلیدی تعریف کردیم. باید این طرح جامع را داشته باشیم تا براساس آن فعالیت‌های بین‌المللی و واحدهایمان را در هر کجا که هستند، گسترش دهیم. توجه به تنوع فرهنگی و دیدگاه‌های جهانی در برنامه درسی، ایجاد و حفظ همکاری استراتژیک با دانشگاه‌ها و سازمان‌های غیردولتی و شرکت‌های خارجی، مذاکره و مدیریت توافق‌نامه‌ها و تفاهم‌نامه‌ها مانند برنامه همکاری پژوهشی و تبادلات علمی و فرهنگی، تقویت همکاری‌های پژوهشی بین‌المللی و شناسایی فرصت‌های تأمین مالی، حمایت از اساتید در توسعه پروژه‌ها و همکاری‌های جهانی، ترویج دستاوردها و افتخارات جهانی دانشگاه ازجمله حوزه‌هایی است که معاونت بین‌الملل می‌تواند نقش‌آفرینی داشته باشد.»
فرصت ارائه آموزش‌های مهارتی دانشگاه در لبنان
محمدامین ایمانجانی، مسئول تمشیت امور دفتر دانشگاه در کشور لبنان، در اولین نشست واحدهای برون‌مرزی دانشگاه آزاد گفت: «یک ماهی است که پس از دریافت حکم از دکتر طهرانچی در شهر بیروت مستقر شده‌ام. به لطف خدا، تلاش داریم تا برای سرمایه‌ای که دانشگاه از سال ۱۹۹۴ در این کشور ایجاد کرده، اتفاق خوبی رقم بخورد.»
او با بیان اینکه نخستین چالش دفتر دانشگاه در لبنان هویتی است، افزود: «مسئله مجوز ازجمله مسائل مهم این دفتر است که با پیگیری و رفع آن می‌توان میزبان دانشجویان زیادی بود که برای تحصیل به این واحد مراجعه خواهند کرد.»
ایمانجانی با اشاره به فرصت‌های دانشگاه آزاد در کشور لبنان گفت: «سابقه بالا و شناخته شدن دفتر این مجموعه یکی از پتانسیل‌های مهم دانشگاه محسوب می‌شود. شیعیان بیروت دانشگاه را به خوبی می‌شناسند و علاقه آن‌ها به ایران اسلامی، فرصت ارزشمندی در جذب دانشجو به حساب می‌آید.» او در ادامه با اشاره به توجه شیعیان لبنان به وقف در حوزه آموزش تصریح کرد: «بسیاری از شیعیان وقف علمی خود را به سمت دانشگاه‌های دیگر می‌برند. هزینه برای آموزش در لبنان به راحتی پذیرفته می‌شود و فرصت ارائه آموزش‌های مهارتی نیز قابل توجه است.»
او اضافه کرد: «در تلاشیم با همت دانشگاه آزاد، ارتباطات موثری برقرار کنیم و همچنین با تلاش و ارائه توانمندی‌ها، دانشگاه را به نقطه مطلوب برسانیم.»
واحد آکسفورد می‌تواند نقطه شروع جذب دانشجوی بین‌المللی باشد
محسن اعرابی، معاون دانشگاه آزاد واحد آکسفورد درخصوص فعالیت این واحد دانشگاهی گفت: «ساختمان واحد آکسفورد در 4.5 مایلی مرکز شهر آکسفورد قرار دارد که در سال 2004 برای دانشگاه خریداری شده است. این محل با برخورداری از ایستگاه اتوبوس، دسترسی خوبی را برای دانشجویان و اساتید فراهم کرده است. این محل پیش‌تر یک مدرسه شبانه‌روزی بوده است و قدمت بالایی دارد.»
او درباره اعتباربخشی این مجموعه از جهت آموزشی بیان کرد: «این واحد دانشگاهی در قالب یک کالج شناسایی شده و در دوره‌های 4 ساله اعتباربخشی می‌شود. این مجموعه می‌تواند میزبان دانشجویان برای دوره‌های کوتاه باشد.»
اعرابی با بیان این نکته که توجه به کشوری که واحد بین‌الملل در آن تأسیس می‌شود مهم است، بیان داشت: «کشور انگلیس که این واحد در آن مستقر بوده، سهم بالایی در تحقیقات، تکنولوژی‌های مختلف و تولید دارو‌ها دارد که ما می‌توانیم از این امکان استفاده کنیم. تجربیات موفقی در همکاری‌های بین دانشگاهی و صنایع دارند که جزو نیاز‌های ماست و می‌توانیم از آن استفاده کنیم.»
او در ادامه توضیح داد: «واحد برون‌مرزی باید بتواند تجربیات و راه‌هایی که در چرخه‌های دنیا وجود دارد را به داخل کشور انتقال دهند تا در بخش‌های مختلفی مانند آموزش و پژوهش مورد استفاده قرار گیرد. مؤسسات آموزشی و پژوهشی بتوانند که در اقتصاد کشور سهم داشته باشند.»
معاون دانشگاه آزاد واحد آکسفورد با بیان اینکه کشور هیچ واحد دانشگاهی دارای ملک و اعتباربخشی در اروپا ندارد، تصریح کرد: «یکی از اقداماتی که ما در واحد آکسفورد می‌توانیم انجام دهیم معرفی برتری‌ها و ظرفیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی در عرصه‌های مختلف آموزشی، پژوهشی و فناوری بوده است تا نقطه جذب دانشجویان بین‌المللی دانشگاه باشیم.»
او درباره چشم‌اندازه فعالیت‌های این واحد دانشگاهی گفت: «برگزاری دوره‌های آموزشی بین‌المللی در مقاطع تحصیلات تکمیلی در شاخه‌های مختلف مثل زبان و ادبیات فارسی، ایران‌شناسی، هنر و معماری و همچنین معرفی، بازاریابی و جذب دانشجویان تحصیلات تکمیلی و دوره‌های پسا دکتری برای دپارتمان‌ها و مراکز تحقیقاتی دارای ظرفیت پذیرش در کشور ازجمله اقدامات میان‌مدت ما برای دانشگاه آزاد آکسفورد است.»
آموزش‌های فنی و مهندسی و فرصت‌های جدید افغانستان
بهروز جهان‌تیغ، رئیس دانشگاه آزاد واحد افغانستان درخصوص ابعاد فعالیت این مرکز آموزش عالی گفت: «واحد افغانستان براساس قراردادی در سال 1389 بین دانشگاه آزاد ایران و وزارت تحصیلات عالی جمهوری اسلامی افغانستان با پذیرش دانشجویان در چهار رشته مقطع ارشد تشکیل شد.»
او با بیان این مطلب که تغییر و تحولات افغانستان موجب خروج تعداد زیادی اساتید از این کشور شده، بیان کرد: «مهاجرت اساتید خلأهایی را برای دانشجویان، خصوصاً رشته‌های فنی ایجاد کرده است. از طرفی نیز این وضعیت شرایط ویژه‌ای را برای ما فراهم کرده تا بتوانیم خدمات خوبی در رشته‌های مهندسی، پزشکی و حتی برخی از رشته‌های علوم انسانی ارائه دهیم.»
جهان‌تیغ در ادامه بیان داشت: «کشور افغانستان با توجه به ویژگی‌های قومی و دولت کنونی شرایط ویژه‌ای دارد. ایجاد روابط مردمی قوی موجب شده تا دانشگاه آزاد تنها دانشگاهی باشد که مجوز جذب دانشجو را در این کشور افغانستان دریافت کرده است.»
رئیس واحد دانشگاه آزاد در افغانستان افزود: «با توجه به نیاز کشور افغانستان به علوم جدید، رشته‌های متفاوت، زبان مشترک فارسی، همسایگی دو کشور و داشتن تاریخ مشترک و دین مشترک؛ مردم این کشور به ما اطمینان و پذیرش بیشتری دارند تا جایی که وقتی دانشگاه‌های آمریکایی در این کشور فعالیت داشتند، دانشگاه‌های ایرانی را برای تحصیل انتخاب می‌کردند.»
او در پایان خاطرنشان کرد: «انتظارات ما اصلاح مسیر اجرایی شدن قرارداد‌های برون‌مرزی است. همچنین امیدواریم شرایطی فراهم شود تا دانشجویان به صورت ترکیبی در واحدهای دانشگاه‌های آزاد دو کشور تحصیل کنند.»
امکان تعامل استادان ایرانی با جهان در واحد امارات
محمدرضا آرام، معاون دانشگاه آزاد واحد امارات درباره این واحد دانشگاهی بیان کرد: «دانشگاه آزاد واحد امارات اولین و مهم‌ترین مؤسسه آموزش عالی ایران در خارج و همچنین دومین دانشگاه خارجی تأسیس‌شده در کشور امارات است. این واحد تنها دانشگاه نظام جمهوری اسلامی ایران در امارات بوده که دانشجویان را به‌صورت حضوری می‌پذیرد و در نیم‌سال تحصیلی 1403-1404 دارای 15 کلاس درسی فعال است.»
معاون دانشگاه آزاد واحد امارات با بیان این موضوع که تدریس در این واحد دانشگاهی به دو زبان فارسی و انگلیسی صورت می‌گیرد، ادامه داد: «تدریس در این دانشگاه پس از ترم چهار، فقط با زبان انگلیسی بوده و حتی امتحانات نیز به این زبان گرفته می‌شود.»
او درخصوص اعضای هیئت‌علمی و مدرسین این واحد دانشگاهی افزود: «این واحد به ترتیب 8 استاد، 18 دانشیار 40 نفر استادیار داریم که ساکن اماراتند.»
این مقام مسئول درباره رشته‌ها و دانشجویان این واحد توضیح داد: «واحد امارات دو رشته کارشناسی و سه رشته در مقطع کارشناسی ارشد دارد که مورد تأیید مؤسسه ناظر دبی‌اند. همچنین 9 رشته در مقطع دکتری تخصصی دارد. تعداد دانشجویان شاغل به تحصیل واحد به بیش از 600 نفر رسیده و تا امروز حدود دوهزار و 700 نفر از این مجموعه فارغ‌التحصیل شده‌اند.»
آرام درباره نحوه پذیرش دانشجو در دانشگاه آزاد واحد امارت توضیح داد: «بیشترین تبلیغات پذیرش دانشجویان از طریق رادیو، کمپین‌های بازید دانش‌آموزان مدارس، اینستاگرام و واتساپ بوده است. طبق بررسی آماری که برای ورودی‌های امسال انجام شده حدود 70 درصد از نودانشجویان واحد امارات از طریق اینستاگرام و واتساپ آشنا و جذب شده‌اند.»
او درباره فرصت‌های این واحد دانشگاهی گفت: «دانشگاه آزاد در دبی می‌تواند از محیط چند فرهنگی امارات بهره ببرند. دبی به عنوان شهری بین‌المللی، از ملت‌های مختلف دانشجویان و اساتید را جذب می‌کند. این امر به واحد امارات اجازه می‌دهد از تنوع فرهنگی بهره‌برداری کرده و برنامه‌های آموزشی خود را به شکل بین‌المللی اجرا کند. خدمات آموزشی این واحد دانشگاهی در مقایسه با دانشگاه‌های آمریکایی و اروپایی مستقر در دبی، اغلب مقرون به صرفه‌تر است.»
معاون دانشگاه آزاد واحد امارات با اشاره به دشواری رقابت جذب دانشجو در این کشور با توجه به حضور شعب دانشگاه‌های مطرح آمریکایی خاطرنشان کرد: «حضور دانشگاه‌های معتبر بین‌المللی مانند هریوت وات، دانشگاه آمریکایی و میدلسکس در دبی باعث می‌شود رقابت برای جذب دانشجویان دشوارتر شود. بسیاری از دانشگاه‌های خارجی در دبی همکاری‌های تحقیقاتی گسترده‌ای با دانشگاه‌ها و شرکت‌های بین‌المللی دارند که این شبکه‌های گسترده می‌تواند فرصت‌های بیشتری برای دانشجویان و اساتید ایرانی فراهم کند.»
پیگیر مجوز پارک علم و فناوری واحد عراق هستیم
سیدرحمان مرتضوی باباحیدری، سرپرست دانشگاه آزاد واحد عراق با اشاره به یک هزار و 458 کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق و حجم وسیع ارتباط با این کشور گفت: «جمعیت این کشور بیش از 45 میلیون بوده که از این تعداد 12 میلیون نفر دانش‌آموز هستند. تعداد دانشجویان این کشور هم 750 هزار نفر عنوان شده است. تحلیل اطلاعات نشان‌دهنده افق و جهش ممکنی است. می‌توانیم برای پذیرش دانشجو داشته باشیم؛ چراکه تعداد دانشجویان این کشور تناسبی با تعداد جمعیت آنان ندارد و از طرفی جمعیت این کشور، جوان است.» وی با ارائه اطلاعاتی درخصوص واحد عراق تصریح کرد: «در فاز اول مساحت دو هزار و 200 متر در چهار طبقه شامل کلاس درس، آزمایشگاه و سوئیت اقامتی ساخته و کل فضا تجهیز شده است.»
مرتضوی با بیان اینکه برای آینده 4 فاز عملیاتی تعریف کردیم که الزاماً توالی زمانی ندارند و می‌توان آن‌ها را با هم پیش برد، تصریح کرد: «در فاز اول واحد عراق باید به‌عنوان دریچه خدمات‌دهی به دانشجویان عراقی شاغل به تحصیل در ایران معرفی کرده تا بخش عمده چالش‌های دانشجویان عراق در ایران، به این واحد منتقل شود. در فاز دوم، توسعه زیرساخت برگزاری دوره تحصیلی کوتاه‌مدت را دنبال می‌کنیم. اگر این ظرفیت ایجاد شود، استقبال عراقی‌ها بی‌اندازه خواهد بود. در عراق برای هر کسی کارشناسی ارشد 100 نفر رقابت می‌کنند. فاز سوم جذب سرمایه برای توسعه دانشگاه در بغداد و دیگر شهر‌های عراق است که درحال رایزنی هستیم تا سرمایه‌گذاران عراقی را جذب کنیم. در فاز آخر نیز تکمیل مجوز پارک علم و فناوری واحد عراق را دنبال می‌کنیم. این عمل به‌عنوان زیرساخت توسعه تکنولوژی مدنظر طرف عراقی نیز هست.»
مطالب پیشنهادی
