ماجرای معادل‌های غیرمتداول
امروز پرویزی، معاون واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری صداوسیما از یک معادل سازی جدید فارسی برای واژه بیگانه «تیک» خبر داد و گفت: واژه «تیک» که علامتی پرکاربرد در زبان فارسی است، در گروه‌های واژه گزینی فرهنگستان بررسی و معادل «هفتک» برای آن انتخاب شد. شباهت ظاهری علامت «تیک» به «عدد هفت» در زبان فارسی، ملاک این معادل گزینی بوده است.
فرهنگستان زبان و ادب فارسی نهادیست که تلاش میکند در برابر واژههای بیگانه‌ای که به زبان فارسی وارد می‌شوند، معادل فارسی قرار دهد، البته این واژه‌سازی‌ها معمولا با نقدهایی روبه‌رو است.
چقدر این واژه‌ها برای شما آشنا هستند؟
مروری بر برخی واژههای مصوب فرهنگستان به این شرح‌اند:
کادر : «پایوران» به معنای گروهی متشکل از افراد متخصص در یک زمینه
واکمن: پخش همراه
فلش تانک : آبشویه
تیزر : آگهی تلویزیونی
مگنت: آهنربا
سوپراستار: اَبَرستاره
اولتیماتوم : اتمامِ حجت
هیتر: اجاقک
اسپری: افشانه
فیبر: الیاف
پوینت: امتیاز
گلایدر: بادپَر
البته این لیست بسیار بلندوبالاتر از کلمات فوق است. چیزی که در این میان اهمیت دارد این است که برخی معادل‌ها موفق نشده‌اند در بین عموم مردم متداول‌سازی شوند.
لازم به ذکر است شیوه کار این نهاد به صورت سالانه است و سال کاری واژه‌گزینی از مهر هر سال تا پایان تیرماه سال بعد ادامه دارد. هر تعداد واژه‌ای را که در پاییز و زمستان و بهار و تابستان تصویب شده باشد، در قالب یک فرهنگ نامه منتشر میشود.
دو نسل صبر کنید!
نسرین پرویزی، معاون گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی سابقا در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره هدف این نهاد و پیش‌بینی این موضوع که بالاخره عموم مردم چه زمانی واژههای معادل فارسی را به کار میبرند گفت: اعتقاد داریم واژه‌هایی که می‌سازیم برای نسل بعد است. خود ما که این معادل‌ها را می‌سازیم ممکن است یک لحظه مثلاً بگوییم فکس کن و لحظه دیگر بگوییم دورنگار کن. این بسته به عادتی است که هر فرد دارد. یعنی پذیرش واژه‌ها تا حد زیادی عادت شده است.
او همچنین عنوان کرد: اگر جامعه معادل را از صدا و سیما و رسانه‌ها بشنود و در کتاب‌های درسی بخواند، همان را به کار می‌برد. بنابراین، ما باید منتظر باشیم یکی دو نسل بگذرد، معادل‌ها وارد کتاب‌های درسی بشود، صدا و سیما و رسانه‌ها به کار ببرند تا مردم به واژه‌ها کم‌کم عادت کنند. تغییر عادت برای مردم بسیار سخت است.
مطالب پیشنهادی
