فرهیختگان: «المپیادهای علمی» را می‌توان راهی برای کشف استعدادهای دانشجویان دانست. یکی از المپیادهایی که در کشورمان برگزار می‌شود، المپیاد دانشجویان علوم پزشکی است که در دو مرحله برگزار می‌شود. مرحله اول آزمون غربالگری (درون دانشگاهی) و مرحله دوم آزمون انفرادی است و داوطلبان پس از ثبت‌نام در المپیاد باید خود را برای شرکت در این آزمون آماده کنند. طراحی المپیاد علمی دانشجویان علوم پزشکی از اواسط دهه 80 با انگیزه شناسایی و شکوفایی دانشجویان توسط جمعی از اعضای هیئت‌علمی علاقه‌مند در دانشگاه‌های علوم پزشکی صورت گرفت و اولین دوره آن نیز در سال ۱۳۸۶ برگزار شد. حالا آن‌طور که لیلا شکوهی، مدیر مسابقات دانشجویی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان به «فرهیختگان» گفته است، ثبت‌نام هفدهمین المپیاد علمی دانشجویان علوم پزشکی در دانشگاه آزاد آغاز شده است و دانشجویان تا سی‌ام دی‌ماه فرصت دارند برای ثبت‌نام در المپیاد و کسب اطلاعات بیشتر به دفاتر باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان در واحدهای دانشگاهی سراسر کشور و یا به وب‌سایت باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان به آدرس www.bpj.iau.ir مراجعه کنند.

آزمون غربالگری درون دانشگاهی دوره هفدهم این المپیاد در دانشگاه آزاد، در شش حیطه انفرادی المپیاد در روز ۱۷ بهمن‌ماه سال جاری به‌صورت سراسری در واحدهای دانشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی برگزار می‌شود و آزمون تیم‌های کارآفرینی دانشگاه نیز قبل از برگزاری آزمون غربالگری به‌صورت شفاهی در واحدها و مراکز استان دانشگاه برگزار شده و منتخبین هر استان و منطقه براساس سهمیه‌های اعلامی دبیرخانه المپیاد اعلام خواهند شد. تاریخ آزمون مرحله اول انفرادی المپیاد نیز ۲۹ فروردین سال آینده خواهد بود و نتایج نیز در نیمه اردیبهشت اعلام می‌شود.

حیطه‌های این المپیاد شامل استدلال بالینی، سلامت باروری و صیانت جمعیت، آموزش پزشکی: متناسب‌سازی کوریکولوم‌های علوم پزشکی با صیانت جمعیت، همگرایی علوم پایه: علوم سلولی مولکولی و سلامت باروری و صیانت جمعیت، مدیریت نظام سلامت: مدیریت مداخلات مؤثر و سلامت باروری و صیانت جمعیت، کارآفرینی و هوش مصنوعی: کسب‌وکارهای فناورانه در حوزه سلامت باروری و صیانت جمعیت، هنر و رسانه: فرهنگ‌سازی عمومی برای سلامت باروری و صیانت جمعیت و اخلاق پزشکی: جایگاه اخلاق پزشکی در سلامت باروری و صیانت جمعیت است. در این گزارش در گفت‌وگو با لیلا شکوهی، مدیر مسابقات دانشجویی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، مهسا آل‌ابراهیم، سرپرست شانزدهمین المپیاد علمی دانشجویان علوم پزشکی کشور و سیده صبا میریان، یکی از مدال‌آوران حیطه مدیریت نظام سلامت در پانزدهمین المپیاد علمی دانشجویان علوم پزشکی به گفت‌وگو نشسته و از جزئیات برگزاری این رویداد علمی و اهداف آن پرسیده‌ایم که در ادامه از نظر می‌گذرانید.

کدام دانشجویان می‌توانند در المپیاد علمی علوم پزشکی شرکت کنند؟

لیلا شکوهی، مدیر مسابقات دانشجویی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان در ابتدای سخنان خود از آغاز ثبت‌نام هفدهمین المپیاد علمی دانشجویان علوم پزشکی در دانشگاه آزاد خبر داد و شرایط و معیارهای شرکت در این رویداد را تشریح کرد. او گفت: «تمام دانشجویان در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری حرفه‌ای (پزشکی، داروسازی، دندانپزشکی) دانشگاه‌های علوم پزشکی شاغل به تحصیل می‌توانند در تمامی حیطه‌های المپیاد شرکت کنند.»

او اضافه کرد: «دانش‌آموختگانی که تا تاریخ برگزاری نخستین آزمون از مجموعه آزمون‌های کشوری المپیاد (آزمون غربالگری) در هر دوره بیش از یک ترم از فارغ‌التحصیلی آن‌ها براساس تقویم آموزشی ابلاغی وزارت بهداشت نگذشته باشد، می‌توانند در این آزمون شرکت کنند.»

به گفته مدیر مسابقات دانشجویی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، شرکت در المپیاد مشروط به داشتن شرایط و معیارهای خاصی است. او در خصوص این معیارها توضیح داد: «دارا بودن معدل کل ۱۶ به بالا برای دانشجویان مقطع کارشناسی و دارا بودن معدل کل ۱۵ به بالا برای دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد ازجمله شرایط شرکت در این المپیاد است. همچنین معدل کل ۱۴ به بالا برای دانشجویان مقطع دکترای حرفه‌ای الزامی است.»

شکوهی در ادامه تصریح کرد: «دانشجویان دکتری تخصصی/تحصیلات تکمیلی در حیطه‌های هنر و رسانه، کارآفرینی و اخلاق نیز می‌توانند در این المپیاد شرکت کنند. داشتن طرح یا اقدام نوآورانه در آموزش آکادمیک و یا آموزش به بیمار به تأیید واحد EDC نیز از دیگر شرایط است. البته طرح یا اقدام نوآورانه باید مرتبط با حیطه‌ای باشد که دانشجو قصد دارد در آن حیطه المپیاد شرکت کند.»

به گفته او، دانشجوی توانمند و خلاق با تأیید واحد EDC نیز می‌توانند در این المپیاد شرکت کنند. مدیر مسابقات دانشجویی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد در ادامه اظهار کرد: «برای شرکت در حیطه هنر و رسانه المپیاد، توانمندی و خلاقیت دانشجویان باید در حوزه‌های هنری نظیر نقاشی، نقاشی خط، داستان‌نویسی تصویری و... باشد و در حیطه‌های «هنر و رسانه، کارآفرینی و اخلاق پزشکی» علاوه بر دانشجویان فوق‌الذکر، دانشجویان دکتری تخصصی/تحصیلات تکمیلی و دستیاران (پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی) نیز می‌توانند شرکت کنند.»

آن‌طور که او گفته است، در هفدهمین المپیاد علمی دانشجویان علوم پزشکی در حیطه هنر و رسانه، دانشجویان دکتری تخصصی/تحصیلات تکمیلی آموزش بهداشت حق شرکت ندارند. او اضافه کرد: «همچنین در حیطه کارآفرینی و هوش مصنوعی، دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته‌های مرتبط شامل هوش مصنوعی در پزشکی، انفورماتیک پزشکی، فناوری اطلاعات سلامت و مدیریت اطلاعات سلامت حداکثر دو نفر طبق تعریف شیوه‌نامه می‌توانند در تیم‌های المپیاد دانشگاه آزاد اسلامی مشارکت داشته باشند و در حیطه اخلاق پزشکی، دانشجویان دکتری تخصصی/تحصیلات تکمیلی اخلاق پزشکی حق شرکت ندارند.»

شکوهی تأکید کرد: «دانشجویان اتباع خارجی شاغل به تحصیل در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور که در حال گذراندن دوره‌های منتج به مدرک دانشگاهی هستند، در صورت داشتن شرایط مذکور اجازه شرکت در آزمون المپیاد سال ۱۴۰۴ را خواهند داشت و دانشجویی که مدال طلا را در مرحله انفرادی در هر حیطه کسب کند، نمی‌تواند مجدداً در همان حیطه شرکت نماید.»

او بیان کرد: «دانشجویانی که مدال طلای گروهی را در حیطه کارآفرینی و کسب‌وکارهای فناورانه یا حیطه هنر و سلامت کسب کرده باشند، نمی‌توانند مجدداً در حیطه مذکور شرکت کنند و شرکت در یک حیطه و کسب مدال طلا در آن منعی برای شرکت در سایر حیطه‌ها در دوره‌های بعدی المپیاد نیست.» به گفته شکوهی، طبق اعلام دبیرخانه المپیاد، المپیاد هفدهم دانشجویان علوم پزشکی امسال در هفت حیطه و با محوریت سلامت باروری و صیانت جمعیت برگزار می‌شود.

۱۰ درصد از مدال‌های المپیاد دوره پانزدهم و شانزدهم در دست دانشجویان آزاد

مهسا آل‌ابراهیم، سرپرست شانزدهمین المپیاد علمی دانشجویان علوم پزشکی کشور نیز درخصوص جزئیات این المپیاد گفت: «المپیاد علمی یکی از رویدادهای مهم در میان دانشجویان نخبه علوم پزشکی کشور است که کمیته علمی المپیاد معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در هفده دوره، متولی برگزاری آن است. دانشگاه آزاد اسلامی نیز با چشم‌انداز رشد و شکوفایی استعدادهای دانشجویان خود، در سال‌های اخیر جایگاه ویژه‌ای برای المپیادهای علمی قائل شده است.»

آل ابراهیم گفت: «در دوره‌های پانزدهم و شانزدهم، درخشش دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی در سطح کشور را شاهد بودیم که حدود ۱۰ درصد از مدال‌های المپیاد علمی دانشجویان علوم پزشکی را به نام خود زدند. این نتیجه با توجه به نسبت ظرفیت و تعداد شرکت‌کنندگان دانشجویان دانشگاه‌های سراسری به دانشجویان دانشگاه آزاد، نشان‌دهنده قدرت علمی و توانمندی این دانشجویان است.»

استفاده از پتانسیل‌های دانشجویی در ارتقای کیفیت آموزش و نظام سلامت

سیده‌صبا میریان، فارغ‌التحصیل رشته دکترای حرفه‌ای داروسازی و یکی از مدال‌آوران حیطه مدیریت نظام سلامت در پانزدهمین المپیاد علمی دانشجویان علوم پزشکی، به‌عنوان پشتیبان دانشجویی حیطه مدیریت نظام سلامت هفدهمین دوره المپیاد دانشجویی علوم پزشکی دانشگاه آزاد منصوب شده و در دوره شانزدهم المپیاد نیز هدایت و منتورینگ دانشجویان داوطلب شرکت در حیطه مدیریت نظام سلامت واحدهای دانشگاه آزاد سراسر کشور را بر عهده داشته است.

او درباره این المپیاد به «فرهیختگان» گفت: «هر سال تعداد زیادی از دانشجویان برتر رشته‌های علوم پزشکی در المپیاد وزارت بهداشت شرکت می‌کنند. این افراد معمولاً با ثبت‌نام در آزمون المپیاد علوم پزشکی و شرکت در آن به‌صورت گروهی و انفرادی، علم و توانایی خود را به چالش می‌کشند. هدف از برگزاری این آزمون بررسی استعداد و مهارت‌های دانشجویان در حال تحصیل در رشته‌های علوم پزشکی و کشف افراد دارای استعداد خاص است.»

او المپیاد دانشجویی را فرصتی بسیار ارزشمند جهت رقابت صحیح و علمی در بین دانشجویان علوم پزشکی کشور دانست و تصریح کرد: «در برگزاری المپیاد دانشجویی، پتانسیل‌های بالقوه و بالفعل با توجه به حیطه‌ها و عناوین مرتبط در هر سال شناسایی و بعد از غربالگری در دانشگاه‌ها بر اساس آزمون‌های استاندارد به وزارت بهداشت جهت شرکت در المپیاد علوم پزشکی دانشجویی کشور معرفی می‌شوند.»

او اضافه کرد: «به زبان دیگر، هدف کلی المپیاد استفاده از پتانسیل‌های بالقوه و بالفعل دانشجویی در ارتقای کیفیت آموزش و نظام سلامت است. همچنین برگزاری المپیاد دارای اهداف اختصاصی دیگر همانند بهینه‌سازی و شناسایی پتانسیل‌های بالقوه و بالفعل دانشجویی، توسعه انگیزه‌های دانشجویی در مسائل روز علم، ترویج شور و نشاط علمی در دانشجویان، تسریع در شناسایی چالش‌های آموزشی و علمی با استفاده از پتانسیل‌های دانشجویی و حل مسائل مبتلا به علمی روز با استمداد از پتانسیل‌های دانشجویی است.»

میریان دوره شانزدهم المپیاد علوم پزشکی را نقطه‌عطفی در تاریخ المپیاد دانشگاه آزاد دانست و گفت: «با حمایت باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان با ریاست حسن‌پور و با سرپرستی المپیاد کشوری توسط آل‌ابراهیم و به واسطه همکاری جمعی از مدال‌آوران ادوار سابق المپیاد، موفق شدیم طی اقدامی نوآورانه و با رسالت تأثیرگذاری بیشتر در دانشگاه آزاد، هدایت و منتورینگ دانشجویان داوطلب المپیاد در واحدهای دانشگاه آزاد سراسر کشور را بر عهده بگیریم.»