فرهیختگان: جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا روز‌های دشواری را سپری می‌کند. نارضایتی‌های داخلی از دولت کانادا به دلیل ضعف اقتصادی دولت کاهش یافته و محافظه‌کاران رقیب نخست‌وزیر، در تلاشند با استناد به حمایت‌های خاص دونالد ترامپ رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دولت و پارلمان را تصاحب کنند. مسلم است که تیم جدید کاخ‌سفید از زمان استقرار خود در قدرت، تلاش‌های علنی‌تری را در تقابل با دولت ترودو صورت خواهند داد. بازگشت جمهوری‌خواهان به کاخ‌سفید بدترین خبر ممکن برای نخست‌وزیر کانادا و همراهانش محسوب می‌شود، خصوصاً آنکه ترامپ در حالی هنوز رسماً در مسند قدرت حضور ندارد، شمشیر را برای اتاوا و ترودو از رو بسته است!

سه اقدام ترامپ علیه دولت کانادا

رئیس‌جمهور جدید و منتخب آمریکا در پیام سال نوی میلادی خود مدعی شده که کانادا می‌تواند به یکی از ایالات آمریکا تبدیل شود تا از تبعات ناشی از بحران‌های اقتصادی مصون باشد! به عبارت بهتر، ترامپ در گام نخست کلیت مالکیت و حاکمیت سرزمینی کانادا را به چالش کشیده تا بتواند در سایه این فرامتن تهدید‌آمیز، امتیازات ویژه‌ای از اتاوا دریافت کند.

ماجرا به این نقطه ختم نمی‌شود! ترامپ تهدید کرده که بزرگ‌ترین اخراج مهاجران را در طول تاریخ آمریکا رقم خواهد زد. سؤال اصلی اینجاست که تبعات این تصمیم در آمریکای شمالی و در روابط دوجانبه واشنگتن- اتاوا چگونه تبلور پیدا خواهد کرد؟ کانادا نگران است این اقدام باعث شود مهاجران به سمت شمال و مرز ۸۸۹۱ کیلومتری میان دو کشور هجوم بیاورند. ترامپ در مقابل، مدعی شده که این مسئله (نگرانی کانادایی‌ها) ارتباطی با وی ندارد و دولت جدید آمریکا صرفاً روی سیاستگذاری‌های سلبی جدید در قبال مهاجران ساکن این کشور تمرکز خواهد کرد. به عبارتی بهتر، ترامپ گسیل ساختن میلیون‌ها مهاجر غیرقانونی به سوی کانادا را تأیید کرده است.

سومین تهدید ترامپ علیه اتاوا، معطوف به پیمان‌های اقتصادی مشترکی است که به صورت خاص در قالب توافق نفتا، میان سه کشور آمریکا، کانادا و مکزیک (پیمان تجارت آزاد آمریکای شمالی) بسته شده است. ترامپ مدعی شده که از اولین روز بازگشت به قدرت، تعرفه‌ای ۲۵ درصدی بر محصولات وارداتی از کانادا و مکزیک اعمال خواهد کرد، تا زمانی که این کشور‌ها اقدامات لازم برای جلوگیری از مهاجرت غیرقانونی به ایالات متحده آمریکا را انجام دهند! حتی رئیس‌جمهور جدید آمریکا مشخص نکرده که این سیاست‌های ادعایی چیست و اتاوا دقیقاً برای جلب رضایت دولت وی باید چه گام‌هایی را بردارد! قدر متقن ماجرا این است که ترامپ چشم به مداخله‌گرایی آشکار و پنهان جهت تغییر دولت کانادا و شکل‌گیری یک دولت همسو دوخته و هیچ‌گونه امتیازدهی و اقدامی از سوی نخست‌وزیر کنونی این کشور همسایه، وی را راضی نخواهد کرد.

لغزندگی دولت کانادا

بازگشت ترامپ به کاخ‌سفید و خط و نشان‌هایی که وی در تقابل سرزمینی، مهاجرتی و اقتصادی با اتاوا کشیده در حالی رخ می‌دهد که نارضایتی از رهبری جاستین ترودو به‌عنوان نخست‌وزیر افزایش یافته و اکنون ۶۷ درصد از کانادایی‌ها از او ناراضی هستند. پیر پولیور، گزینه ترجیحی برای نخست‌وزیری کاناداست. پولیور به جریان راست افراطی (محافظه‌کار تندرو) در اتاوا وابسته بوده و سیاست‌های مهاجرتی وی به طور طبیعی بر اساس همپوشانی حداکثری با دولت ترامپ شکل خواهد گرفت. نظرسنجی‌ها در کانادا نشان می‌دهد. تنها 33 درصد از شهروندان این کشور عملکرد دولت ترودو را تأیید می‌کنند. پیر پولیور در میانگین آخرین نظرسنجی‌ها، با کسب 45 درصد آرا همچنان انتخاب برتر کانادایی‌ها برای نخست‌وزیری است. مسائل اقتصادی اولویت مهم کانادایی‌ها برای تمرکز اعضای پارلمان در مجلس آینده است.

برخی تحلیلگران می‌گویند شدت حملات ترامپ به کانادا در صورت تغییر دولت ترودو تغییر خواهد کرد. روابط گرم ترودو با دموکرات‌های آمریکا سبب‌ شده تا رئیس‌جمهور جدید آمریکا یکی از اصلی‌ترین اهداف پیرامونی خود را بر مبنای تغییر دولت اتاوا و تبدیل آن به یک «متغیر وابسته مطلق به واشنگتن» شکل دهد. در این میان، ترودو از یک سو مدعی شده که جهت رفع نگرانی‌های ترامپ اقداماتی را در تعامل با واشنگتن صورت خواهد داد و از سوی دیگر، مسجل است که این اقدامات منتج به تغییر نقشه راه سیاسی واشنگتن در اتاوا و زمینه‌سازی تیم سیاست خارجی ترامپ جهت واگذاری قدرت به محافظه‌کاران کانادایی نخواهد شد. ترودو قمار دوسرباختی را تحت تأثیر شرایط کنونی در واشنگتن کلید‌زده که در هیچ شرایطی، منجر به خروج دولت وی از بحران و بقای وی در رأس معادلات سیاسی و اجرایی اتاوا نخواهد شد. بی‌دلیل نیست که تحلیلگران مسائل آمریکای شمالی، مرگ سیاسی ترودو و پایان قدرت‌نمایی وی در رأس هرم قدرت اجرایی در کانادا را قطعی تلقی می‌کنند.