


مصاحبه ای که از امروز آغاز شده است تا چه زمانی ادامه خواهد داشت و اساتید چطور مصاحبه را انجام خواهند داد؟
مصاحبه دکتری تقریبا بهطور اجرایی از روز گذشته آغاز شده و در 10 منطقه آمایشی در حال برگزاری است که در مناطق مختلف بهطور هماهنگ تمام روند مشترک اعمال خواهد شد، یعنی بهطور مثال در منطقه شمالغرب، تبریز به عنوان مرکز مصاحبه انتخاب شده است که برای آذربایجانهای غربی و شرقی، اردبیل و زنجان بهطور هماهنگ عمل خواهد کرد و کمیتههای مصاحبه از همه اساتید باتجربه و کاردان تشکیل شدهاند که مربوط به همان چند استان هستند و در همان مکان مصاحبهها را انجام خواهند داد. مرکز سنجش و پذیرش هم بر روند انجام مصاحبه نظارت دارد و نتایج مصاحبههای نهایی نیز پس از پایان کار پردازششده و پس از آن اعلام رسانهای خواهد شد.
امتیازدهیها به چه صورت است؟
تمام این نکات که فرد در کدام دانشگاه درس خوانده، چند مقاله داشته، سوابق تحصیلی و معدلهای این فرد چگونه است، خروجیها و تولیدات علمی، مقاله و کتاب، طرحهای صنعتی و از این قبیل ویژگیها طی فرمی که مرکز سنجش و پذیرش طراحی کرده است، سنجیده خواهد شد و همه اینها امتیازبندیهای متفاوتی دارد.
چه سازوکاری برای اینکه دانشجویان در رشتههای غیرمرتبط با رشته کارشناسیارشد تحصیل نکنند، وجود دارد؟
در دوره دکتری فرض بر این است که روند تحصیل باید متجانس باشد و فردی که در رشته علومانسانی کارشناسی دارد و در کارشناسیارشد در علوم پایه مشغول تحصیل بوده و در دوره دکتری بخواهد رشتههای فنی را تجربه کند، وجود ندارد و حتما باید ارتباط بین زمینههای تحصیل برقرار باشد، البته رشتههایی که بههم نزدیک هستند، قابلیت جابهجایی دارند اما در کلیات فرض بر ارتباط بین دورههای تحصیلی است؛ چراکه در دوره دکتری دیگر امکان برگزاری کلاسهایی برای دروس پیشنیاز و جبرانی وجود ندارد و مقطع دکتری باید مشابه دوره کارشناسیارشد باشد.
با توجه به اینکه از اساتید مجرب و باتجریه برای انجام مصاحبهها استفاده میشود، آیا امکان اعمال سلیقه وجود دارد؟
امسال نهایت تلاش شده است که بحث اعمالنظر و پذیرش سلیقهای صورت نگیرد یا به حداقل برسد، لذا در انتخاب اعضای هیاتعلمی که امر مصاحبه را انجام میدهند تلاش شده افرادی که سابقه علمی خوبی داشتهاند و هیچگونه شبهه و شکی در روند کارشان نبوده است، انتخاب شوند و به روسای واحد و استانها نیز تاکید جدی شده است که نظارت دقیق و کافی را انجام دهند. از طرفی مرکز سنجش و پذیرش هم نمایندگانی در حوزههای مختلف قرار داده است که بر روند مصاحبه نظارت داشته باشند و گزارشهای تخلف را سریعا اعلام کنند که همه این روند برای عدم اعمال سلیقه در پذیرش دانشجو در دوره دکتری انجام شده است تا آنهایی که شایستگی علمی و موقعیت قرارگیری بین دانشجویان دکتری را دارند، بتوانند بهخوبی رشد کنند.
اگر دانشجویی به هر دلیلی نسبت به انجام مصاحبهها اعتراض داشته باشد، آیا سازوکاری برای دریافت این شکایات وجود دارد؟
خوشبختانه کمیتههای تخصصی برای هر رشته تشکیل شده است که یک مسئول کمیته بر آن نظارت دارد و یک جمع مصاحبهگر نیز وجود دارد که هر نوع اعتراض دانشجویان را از طریق کمیتههای تخصصی بررسی و سریعا پیگیری خواهد کرد تا خدای نکرده در حق کسی اجحاف نشود.
ظرفیت پذیرش امسال چه تعداد است؟
امسال نیز مانند سال گذشته در ظرفیت تغییر خاصی صورت نگرفته است و حدود 10 تا 12 هزار دانشجوی دکتری را میتوانیم در دانشگاه آزاد اسلامی پذیرش کنیم که براساس توانایی آنها این روند صورت خواهد پذیرفت.
اگر توصیهای برای دانشجویان مصاحبهشونده دارید، بفرمایید.
تمامی دانشجویانی که میخواهند وارد دوره دکتری شوند باید دقت کنند که این مقطع تحصیلی بالاترین سطح تحصیلی کشور است، بنابراین افرادی که میخواهند وارد شوند باید هم آمادگی علمی داشته باشند و هم وقت و زمان کافی را برای تحصیل در این دوره لحاظ کنند. تاکید میکنم که دوستان علاقهمند این دوره تحصیلی هم سعی کنند اطلاعات علمی خودشان را بهطور دقیق به کمیتههای مصاحبهشونده ارائه کنند و هم ظرفیت خودشان را بسنجند که وضعیت علمی آنها برای دکتریخواندن مناسب است یا خیر.
امیررضا شاهانی، سرپرست مرکز سنجش و پذیرش
امتیازبندیهای مورد استفاده در مصاحبههای دوره دکتری به چه صورت است؟
این امتیازبندیها برای دانشجویان باآزمون و بیآزمون متفاوت است یعنی آنهایی که باآزمون هستند چون 50 درصد نمره را از طریق کنکور که توسط سازمان سنجش آموزش کشور برگزار شده بود کسب میکنند، فرمهای مصاحبهشان 50 امتیازی است، اما داوطلبان بدون آزمون که از طریق آییننامه استعدادهای درخشان وارد مرحله مصاحبه شدهاند چون نمره آزمون ندارند، نمره فرمهای مصاحبههایشان از 100 امتیاز تعیین شده است که هر دو گروه به سه بخش تقسیم شدهاند؛ بخش اول امتیازهای آموزشی، بخش دوم امتیازهای پژوهشی و در انتها که بخش سوم است نظر تیم مصاحبهکننده مورد قبول است که جمع نهایی بهصورت کلی از این سه طریق خواهد بود.
بیشترین امتیاز مربوط به کدام بخش است؟
نظر تیم مصاحبهکننده بیشترین امتیاز را دارد آنهم برمبنای ابلاغیهای است که وزارت علوم مصوب کرده و ما هم آن را اجرا میکنیم. در اینجا باید یادآوری کنم که هیچ تفاوتی بین دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاههای سراسری وجود ندارد.
بنده چون روزهای گذشته در روند انجام مصاحبه دکتری دانشگاه سراسری بودهام عرض میکنم همان چیزی که در امتیازدهی در دانشگاه آزاد اسلامی برقرار است، در دانشگاههای سراسری نیز وجود دارد.
چه تعداد متقاضی برای ورود به دانشگاه آزاد اسلامی وجود داشته و ظرفیت پذیرش این دانشگاه چه تعداد است؟
تعداد پذیرش مانند سال گذشته است، اما تعداد متقاضی آنهایی که چندبرابر ظرفیت اعلام کردیم و حدود 31 هزار نفر دعوت به مصاحبه شدند که 21 هزار نفر انتخاب مکانهای مصاحبه را انجام دادند، یعنی درواقع مایل بودند که مصاحبه را انجام دهند، اما دقت کنید که این تعداد نفر واقعی است چون بعضی از داوطلبان چند مکان را برای مصاحبه انتخاب کردهاند که طبیعتا به همان اندازه نیز باید برای مصاحبه حضور داشته باشند، ولی به هر حال از آن آماری که اعلام کرده بودیم حدود دوسوم حضور پیدا کردهاند.
آیا وضعیت مقاطع تحصیلی گذشته داوطلب برای ورود به دوره دکتری سنجیده میشود؟
آنهایی که در کنکور شرکت میکنند ضابطه را خود سازمان سنجش آموزش کشور برداشته است، یعنی هر کسی در این آزمون پذیرفته شود میتواند در هر رشتهای شرکت کند، البته اگر رشته نامتجانس باشد آنوقت تعدادی دروس جبرانی به تعیین گروه آموزشی باید بگذراند.
بعضی داوطلبان گلایههایی از اعمال سلیقه در دانشگاههای دولتی دارند. آیا در دانشگاه آزاد اسلامی روندی برای عدم این اعمال سلیقه وجود دارد؟
اعمال سلیقه را باید کمی توضیح دهیم؛ واقعیت این است اساتیدی که میخواهند یک دانشجو را بگیرند باید ببینند شرایط دانشجو مناسب است که آنها بتوانند با او کار کنند یا خیر، یعنی در مواقعی ممکن است دانشجو فرد بسیار خوبی باشد ولی زمینهای که میخواهد کار کند با آن عضو هیاتعلمی که ظرفیت دارد برای پذیرش دانشجوی دکتری متفاوت است، معلوم است که استاد راهنما نمیتواند این فرد را پذیرش کند که این نوع اعمال سلیقه براساس ظرفیت استاد و دانشجو تعیین میشود چون در کنکور یک آزمون کلی گرفته میشود و آن فیلتری که بخواهد افراد را برای کار دقیق جدا کند، همان مصاحبه است که این هیچ اشکالی ندارد؛ اما در شرایط برابر یعنی وقتی استادی با دو دانشجو مصاحبه میکند اگر بین دانشجوی خودش و دانشجویی که از دانشگاه دیگری آمده باشد تفاوت بگذارد، تبعیض میشود و این نباید اتفاق بیفتد.
اگر موردی اینگونه اتفاق بیفتد امکان اعتراض برای دانشجویان وجود دارد؟
امسال در دانشگاه آزاد اسلامی برای اولینبار یک سامانه راهاندازی شده است که تمام مراحل مصاحبه بهصورت سیستمی صورت میگیرد و فرم کاغذی حذف شده است که این کار دو حسن بزرگ دارد؛ اول اینکه ما در تهران و سازمان مرکزی بهراحتی میتوانیم روند مصاحبه را ارزیابی و نظارت کنیم و دوم اینکه اگر در سالهای گذشته ممکن بود در نظر تیم مصاحبهکننده کسی دخالت کند امسال همانجا تیم نمره را وارد میکنند و احتمال خطاهایی که ممکن است در ارسال فرمهای کاغذی به مرکز سنجش در سازمان مرکزی تهران اتفاق بیفتد، کاهش پیدا میکند.
* نویسنده : یزدان محمدی
