وحید کنعانی کلور، نماینده مردم خلخال و کوثر در مجلس دوازدهم و عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در گفتوگو با خبرنگار روزنامه «فرهیختگان» درخصوص ضرورت روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور توضیح داد: «با توجه به اینکه رشد علمی در کشور درحال انجام است و هم نیاز به این رشد علمی در کشور احساس میشود، پس نقشه جامع علمی کشور به روزآمدسازی نیاز دارد؛ چون واقعاً نقشه جامع علمی کشور یکی از ابتکارات بیبدیل در حوزۀ علم و فناوری است و هم این قدرت را دارد که دانشگاهها، مراکز علمی، پژوهشگاهها و نهادهایی که مرتبط هستند را در یک مسیر همسو کند.»
این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس ادامه داد: «از جهت دیگر، نقشه جامع علمی کشور به علم و فناوری توجه کرده است. علم و فناوری در جهان امروز حکمرانی میکند. هم برای پیشرفت در حوزه علم و فناوری تقسیم کار انجام داده است و ارزیابی آن هم قطعاً با شاخصهایی امکانپذیر میشود. پس به روزآمدسازی ضرورت پیدا میکند و باید انجام بگیرد. اگر ما هوشیارانه عمل نکنیم قطعاً ضرر خواهیم کرد.»
اهمیت هماهنگی بین نهادها و برگزاری جلسات بازنگری نقشه جامع علمی کشور
کنعانی، از اهمیت توجه به نیازهای روز گفت: «نقشه جامع علمی کشور بهعنوان یک سند مهم ملی، باید ارتقا پیدا کند و در این راستا هم باید آسیبشناسی صورت بگیرد که در کجاها خوب و کجاها بد عمل کردیم؛ یعنی امروز انتخاب اولویتهای درست، ضرورت دارد. چالشهایی که در نقشۀ قبلی بوده است باید برطرف شود. همکاریهای علمی ملی و بینالمللی و تبادل فناوری با سایر کشورها باید تقویت شود. روزآمدسازی مستمر براساس ارزیابی علمی و فناوری صورت بگیرد. به آموزش و پژوهش، نیازهای آموزش عالی و آموزش و پرورش کشور بهعنوان زیربنای توسعۀ کشور توجه شود و در نهایت میتوان گفت باید در این راستا فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی، رباتیک و... مورد توجه باشد.»
این نماینده مجلس، همکاری نهادها را راهحلی برای جبران کاستیها دانست: «نقشه جامع علمی کشور، یک سند جامع است که اهداف، راهبردها و سیاستها را داخل خودش دارد. بهروزرسانی مورد تأکید است، حتی مقام معظم رهبری هم تأکید کردند که انجام بگیرد؛ پس میطلبد نکاتی در آن بهروزرسانی لحاظ شود و مورد توجه قرار بگیرد. ما میتوانیم به هماهنگی بین نهادها، برگزاری جلسات بازنگری، بررسی کاستیهایی که وجود دارد و شاخصهای نظارتی که میتواند داشته باشد، اشاره میکنیم که اینها باید مد نظر قرار بگیرد.»
گامهای مؤثر فرهنگستان علوم در ارتقای علم و فناوری کشور
این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات، از نقش برجستۀ فرهنگستان علوم گفت: «فرهنگستان علوم به واسطۀ برخورداری از نخبگان برجسته میتواند در روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور نقش ارزنده داشته باشد و چون از نخبگان سطح یک هم استفاده میکند پس میتواند نقش فرهنگستان علوم و همچنین بنیاد نخبگان با همراهی معاونت علمی و فنی ریاست جمهوری، برجسته باشد و با همکاری یکدیگر هم در افزایش نقش علمی ایران در منطقه، هم تبادل فناوری که میتواند با دنیا داشته باشیم و حل مسائل راهبرداری و مهم کشور هم میتوانند موفق عمل کنند. به نظرم میتوانند این کار را به نحو احسن پیش ببرند.»
همه نخبگان علمی میتوانند در روند روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور شرکت کنند!
کنعانی درخصوص اهمیت حضور اندیشمندان گفت: «الان علم دائماً درحال تغییر است و از طرفی باید کاستیهای نقشه جامع علمی کشور استخراج شود تا روزآمدسازی به درستی انجام بگیرد؛ فلذا در این راستا شورای عالی انقلاب فرهنگی درصدد نشستهایی با اندیشمندان و صاحبنظران است در جهتی که این کاستیها را کاهش دهد و در این جهت که نقشه جامع علمی کشور را تحقق ببخشد و در این راستا اقداماتی انجام میدهد. در نقشۀ جدید باید به بحث هوش مصنوعی، شرکتهای دانش بنیان، انرژیهای تجدیدپذیر توجه شود. در مجموع میتوان گفت که این بهروزرسانی با جلسات بازنگری و ارزیابیهای دورهای که صورت میگیرد، درحال انجام است تا بخشهایی از نقشه جامع علمی کشور را که اگر اجرایی نشده است یا نقصی دارد را برطرف کند.»
وی ادامه داد: «حفظ نخبگان و احترام به اندیشمندان جامع از اهمیت بالایی برخوردار است و امروز با مشارکت اساتید و نخبگان کشور است که میتوان به ضروریترین نیاز کشور در حوزۀ علمی که همان روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور است، دست پیدا کرد. بهترین امکان برای اینگونه مشورتها دانشگاهها هستند. از طریق دانشگاهها میتوان به این اهداف دست پیدا کرد و قطعاً برای بهروزرسانی نقشه جامع علمی کشور از ظرفیت هیأتهای اندیشهورز علمی در استانها هم میتوان بهره گرفت، از ظرفیت اعضای هیأت علمی دانشگاهها سود برد که بتوانند در اجرای نقشه جامع علمی کشور کمک کند و ظرفیتهای علمی را به ثروت و ارزش افزوده تبدیل کنند. نیازمند مشارکت نخبگان در همه جا هستیم و در این راستا همه نخبگان علمی میتوانند شرکت کنند و تأثیر داشته باشند.»