بر اساس اعلام سازمان هواشناسی فردا؛ جمعه ۲۳ آذرماه ابتدا در شمال غرب و از روز شنبه تا دوشنبه در اکثر مناطق کشور کاهش محسوس دما رخ خواهد داد و این امر از یک سو به افزایش میزان مصرف گاز منجر میشود و از سوی دیگر، مصرف انرژی برق را افزایش خواهد داد.
طبق برآوردهای صورت گرفته، به ازای هر یک درجه، کاهش دمای هوا، ۲۵۰ میلیون مترمکعب به مصرف گاز کشور افزوده میشود و پیشبینیها نشان از آن دارد که هفته آینده از جمله سردترین هفتهها در طول ۵۰ سال اخیر باشد.
بر همین اساس احتمال میرود میزان مصرف گاز در بخش خانگی تا ۷۰۰ میلیون متر مکعب افزایش یابد که رقم بسیار زیادی محسوب میشود.
با توجه به این شرایط، سعید توکلی شامگاه پنجشنبه در جمع خبرنگاران با بیان اینکه امسال سرمای هوا زودتر از سالهای گذشته شروع شد، خاطرنشان کرد: «این درحالی است که سال گذشته پاییز و زمستان گرمی را داشتیم و همین امر، روند مصرف گاز را بیشتر کرد.»
مدیرعامل شرکت ملی گاز گفت: «گاز ۵۳ هزار باغویلاهای واقع در استانهای شمالی که سکونتگاه غیردائم محسوب میشوند، قطع شده و وزارت نیرو نیز مکلف به قطع برق این مناطق شده است.»
معاون وزیر نفت در امور گاز ادامه داد: «امسال ۹۹ میلیون متر مکعب گاز بیشتری را نسبت به میانگین چهار سال گذشته در اختیار بخش خانگی، تجاری، صنایع غیر عمده و حملونقل قرار دادیم.»
توکلی خاطرنشان کرد: «میانگین مصرف گاز را امسال ۳۷۱ میلیون مترمکعب درنظر گرفته بودیم درصورتی که در آبان ماه به عدد ۴۱۷ میلیون مترمکعب رسیدیم.»
وی ادامه داد: «انتظار میرفت که نیروگاهها در این شرایط همکاری بیشتری داشته باشند، از ابتدای امسال تا ۱۷ آذر ماه، ۲۸۵ میلیون مترمکعب سوخت به نیروگاهها داده شد که نسبت به سال قبل که عددی معادل ۲۷۸ میلیون مترمکعب بود افزایش داشته است.»
مدیرعامل شرکت ملی گاز افزود: «همچنین سال گذشته، کشور ترکیه در فصل تابستان سه میلیارد مترمکعب گاز از ایران دریافت نکرد که این گاز تحویل نیروگاهها شد و توانستیم تابستان را بدون خاموشی سپری کنیم.»
توکلی خاطرنشان کرد: «علاوه بر این موضوعی که در سال گذشته برای خطوط لوله رخ داد، موجب شد تا نیروگاهها از ذخایر خود استفاده کنند و در امسال شاهد کمترین حجم ذخیره گاز بودیم.»
وی با بیان اینکه اکنون ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون مترمکعب ناترازی گاز داریم، گفت: «در هفته آینده، یکشنبه و دوشنبه. بر اساس پیشبینی سازمان هواشناسی شاهد کاهش دمای محسوس هستیم که لازم است مشترکان همکاری ویژهای با ما داشته باشند بهطوری که اگر هر مشترک تنها دو درجه دمای خانه خود را کاهش دهد ۵۰ میلیون مترمکعب صرفهجویی اتفاق میافتد که این موضوع نه تنها منجر به پایداری شبکه میشود بلکه در کاهش آلودگی و جلوگیری از خاموشیها نیز نقش دارد.»
به گفته معاون وزیر نفت در امور گاز، ۵۰ میلیون متر مکعب گاز به اندازه ۲ فاز پالایشگاههای پارس جنوبی (عسلویه) است.
پیش از این هم مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری نیز گفت: «اگر صرفاً ۲ درجه کاهش دما را داشته باشیم، میتوان تا ۵۰ میلیون مترمکعب در مصرف گاز صرفهجویی کرد.»
مسلم رحمانی، مدیر مرکز راهبری شبکه گازرسانی کشور اظهار داشت: «رکوردهای بینظیری در حوزه تولید و پالایش گاز کشور در روزهای اخیر به ثبت رسیده و بیش از 855 میلیون مترمکعب و در برخی روزها حتی بیش از 860 میلیون مترمکعب گاز شیرین (فرآوری شده) به شبکه گازرسانی کشور تزریق شده است.»
وی با اشاره به اینکه در 20 استان کشور دمای زیر صفر درجه به ثبت رسیده و این مسئله، سبب افزایش مصرف در بخشهای خانگی، تجاری و صنایع جزء شده است، افزود: «مصرف روزانه گاز در این بخشها به 600 میلیون مترمکعب در روز رسیده که نسبت به مدت مشابه پارسال، بیش از 120 میلیون مترمکعب افزایش نشان میدهد. تقریبا 70 درصد مصرف در این بخش صورت میگیرد که افزایش 25 تا 26 درصدی را نشان میدهد.»
مدیر مرکز راهبری شبکه گازرسانی کشور با بیان اینکه با افزایش مصرف در این بخشها و ثابت بودن تولید گاز، گازرسانی به سایر بخشها دچار چالشهایی خواهد شد، گفت: «گازی که باید به صنایع عمده و سایر صنایع یعنی شهرکهای صنعتی و نیروگاهها تحویل داده شود، با افزایش مصرف در بخشهای خانگی، تجاری و صنایع جزء، کاهش خواهد یافت.»
رحمانی با بیان اینکه نیروگاهها مجموعهای از گاز و سوختهای مایع را بهعنوان سوخت معادل مصرف میکنند، اظهار کرد: «نیروگاهها میتوانند از سوختهای جایگزین یعنی نفتکوره و نفتِگاز (گازوئیل) استفاده کنند و از ابتدای امسال، سوخترسانی به نیروگاهها نسبت به پارسال بیشتر شده است.»
وی ادامه داد: «اگر مصرف گاز در بخشهای خانگی، تجاری و صنایع جزء از 550 میلیون مترمکعب بیشتر شود، سهم گاز از سبد سوخترسانی به نیروگاهها کاهش مییابد و آنها مجبور به مصرف سوخت مایع جایگزین میشوند.»
مدیر مرکز راهبری شبکه گازرسانی کشور با اشاره به اینکه امسال یک ماه زودتر سرما آغاز شده است، بیان کرد: «میانگین دمای هوا نسبت به پارسال بین 4 تا 6 درجه کاهش یافته است. به ازای هر یک درجه کاهش دمای هوا، حدود 25 میلیون مترمکعب مصرف گاز بخش خانگی افزایش پیدا میکند که معادل تولید گاز یک فاز پارس جنوبی است.»
رحمانی ادامه داد: «وزارتخانههای نفت و نیرو حداکثر تلاش خود را برای تأمین پایدار برق و گاز انجام میدهند، اکنون، تنها راه جبران ناترازی گاز صرفهجویی در همه بخشهای کشور است.»
وی با بیان اینکه خط قرمز ترسیم شده برای شرکت ملی گاز، قطع نشدن گاز منازل و واحدهای تجاری است، گفت: «پیشبینی میشود که هفته آینده بسیار سرد باشد و مصرف گاز بخشهای خانگی، تجاری و صنایع جزء به بیش از 680 میلیون مترمکعب در روز برسد؛ یعنی گازرسانی به نیروگاهها که 120 میلیون مترمکعب بوده، به مراتب کمتر خواهد شد. نیروگاهها برای تولید برق پایدار، هر روز به 230 تا 240 میلیون مترمکعب سوخت معادل گاز نیاز دارند.»
مدیر مرکز راهبری شبکه گازرسانی کشور با تأکید بر اینکه صرفهجویی فقط مختص به بخش خانگی نیست و بخشهایی مانند کشاورزی نیز میتوانند در گلخانهها با اقدامات ساده مانند تنظیم مشعل و از بین بردن پارگی پوشش گلخانه، بین 20 تا 25 درصد مصرف خود را کاهش دهند، افزود: «در شهرکهای صنعتی و برخی صنایع کوچک هم بازدیدها نشاندهنده مصارف غیرمتعارف است. باید سریعتر اقدامهای لازم را انجام دهند تا شاهد قطعی گاز نباشیم.»
رحمانی با بیان اینکه در دو ماه گذشته اطلاعرسانی لازم درباره وضعیت تأمین گاز کشور به بخشهای مختلف داده شده است، اظهار کرد: «به بخشهایی که مصارف بالاتر از الگو دارند هم هشدار دادهایم؛ مانند باغویلاها و استخرهای روباز و گرماتابشهای محیطی در اماکن تجاری و تفریحی. مقدار هدررفت گاز در بخشهای مختلف از مصرف گاز بسیاری از بخشهای مختلف بیشتر است.»
وی ضمن درخواست از مصرفکنندگان و دستگاههای اجرایی مختلف برای همکاری اعلام کرد از شب گذشته، افت فشاری را در شمال غرب کشور، در انتهای شبکه استان اردبیل مشاهده کردیم؛ همچنین در استانهای نیمه شمال شرقی بهخصوص در خراسان جنوبی و خراسان رضوی فشار گاز کاهش یافته است. نیاز است که همه استانها به ویژه استانهای نیمه شمالی، شمال مرکز و شمال شرق صرفهجویی بیشتر در مصرف گاز داشته باشند.