خبر تلخ معاون سازمان محیط‌زیست
به گفته حمید ظهرابی - معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست - بر اساس آخرین آمار به دست آمده هفت یوز بالغ و ۱۰ توله یوز شناسایی شده‌اند. «فراز» و «فقه» دو یوز نر بالغ هستند. از یوزهای بالغ ماده «هیوا» توله‌ای ندارد ولی «مهشاد» چهار توله و «هلیا»، «هرب» و «تلخاب» هر کدام دو توله دارند.
«یوز ایرانی»، دیگر روی پیراهن تیم ملی نیست. نماد ملی کشورمان امروز بیش از هر زمان دیگری به توجه و حمایت نیاز دارد. سال‌هاست که می‌شنویم این‌گونه زیبا در خطر انقراض است، اما وضعیت واقعی یوز و چالش‌های بقای آن همچنان در هاله‌ای از ابهام باقی مانده است. پیروز، توله یوزی که نماد امید به نجات این گونه بود، نهم اسفندماه 1401 از بین رفت و این تراژدی بار دیگر زنگ خطر را برای آینده یوز به صدا درآورد. امروز کمتر از ۲۰ یوز ایرانی در طبیعت باقی مانده‌اند، عددی که ما را به تأملی عمیق وا‌می‌دارد؛ چه نقشی در حفاظت از این‌گونه داریم؟
یکی از بزرگ‌ترین مسائلی که در این زمینه وجود دارد، عدم آگاهی عمومی درباره مسئولیت‌ها و مشارکت‌های لازم برای بقای یوز است. تصور نادرستی وجود دارد که مشارکت تنها به اقدامات مستقیم و تخصصی محدود می‌شود، در حالی که گاه حتی کوچک‌ترین کار‌ها -از حمایت از برنامه‌های حفاظتی گرفته تا خودداری از انتشار اعتراض‌های غیرسازنده در فضای مجازی- می‌توانند گامی مثبت باشند.
روز شنبه (10 آذر 1403) در گزارشی وضعیت سگ‌های ولگرد را آسیب‌شناسی کردیم. حالا برخی کارشناسان معتقدند جولان این سگ‌ها زیست‌بوم یوز‌ها را هم به خطر انداخته است. تهدیدات برای یوز ایرانی به تصادفات جاده‌ای، تخریب زیستگاه‌ها، حضور سگ‌های ولگرد و خشکسالی محدود نمی‌شود. آنچه بیش از همه بقای این گونه را به خطر انداخته، نبود یک تعریف روشن و جامع از نقش مشارکت مردمی و مسئولیت‌های دولت در حفاظت از طبیعت است. حالا که توجهات جهانی به یوزپلنگ در روز‌هایی مانند ۴ دسامبر، روز جهانی یوزپلنگ معطوف می‌شود، فرصتی پیش روی ماست تا با شفاف‌سازی وضعیت این گونه، نقش خود را بازتعریف کنیم و برای حفظ این جواهر طبیعت ایران گام برداریم. یوز ایرانی تنها یک حیوان نیست؛ روایتگر هویت و زیبایی طبیعت سرزمین ماست. هر گام در مسیر حفاظت از آن، گامی برای حفاظت از میراث زیستی ایران است. حمیدرضا میرزاده، کارشناس مسائل محیط‌زیست معتقد است وضعیت یوز ایرانی از گذشته هم بدتر شده و در عین حال توجه کمتری به آن می‌شود.
متن گزارش مرتبط «فرهیختگان» درباره شرایط یوزهای ایرانی را «اینجا» بخوانید.
مطالب پیشنهادی
