اردوی اخیر تیم ملی فوتبال ایران در حالی با پیروزی مقابل کره شمالی و قرقیزستان به اتمام رسید که برخلاف فیفادی‌های گذشته، در لیست مدعوین حاضر در اردوی یوزهای ایرانی هیچ نام جدیدی دیده نشد و تمام 29 بازیکن فراخوانده شده توسط امیر قلعه‌نویی پیش از این در مدت 623 روزه هدایت فوتبال ملی توسط سرمربی 61 ساله ایرانی، سابقه حضور در این تیم را داشته‌اند.
در مدت اشاره‌شده، ژنرال و دستیارانش برای انتخاب شایسته‌ترین افراد و نزدیک‌ترین اشخاص به افکار تاکتیکی‌شان، آزمون و خطاهای زیادی انجام داده‌اند و 63 بازیکن را به اردو فراخوانده‌اند که البته فقط 11 نفر توانسته‌اند بیش از 1000 دقیقه در مستطیل سبز حضور یابند و 10 بازیکن به‌هیچ‌وجه نتوانستند زیر نظر قلعه‌نویی حضور در بازی‌های ملی را تجربه کنند. در میان این 11 بازیکنی که در دوران قلعه‌نویی در تیم بیش از سایرین بازی کرده‌اند، تنها شجاع خلیل‌زاده و محمد محبی نسبت به دوران قبل از او فرصت حضور در ترکیب اصلی را پیدا کرده‌اند و سایر نفرات همان اسکلت اصلی تیم ملی در سال‌های گذشته‌اند. در این میان نفرات جوانی هم که به تیم دعوت شده‌اند یا فرصت بازی پیدا نکرده یا تنها دقایقی محدود راهی زمین شده‌اند تا عملاً شعار جوان‌گرایی در تیم ملی تا اینجا محقق نشود.

اطمینان موفقیت‌آمیز براساس آمارها
در دومین دوره حضور امیر قلعه‌نویی روی نیمکت تیم ملی، ژنرال بیشترین فرصت حضور داخل میدان نبرد را با 2290 دقیقه حضور برای مهدی طارمی قائل شده و بدون تفاوت گذاشتن میان تورنمنتی مثل کافا با جام ملت‌های آسیا 2023 و رقبایی مثل افغانستان یا قطر، مهاجم 32 ساله را در تمام 26 رقابتی که می‌توانسته در خدمت تیم ملی باشد، به عنوان یکی از 11 بازیکن اصلی رهسپار مستطیل سبز کرده است. طارمی در این مدت تنها دیدار مرحله یک‌چهارم نهایی جام ملت‌های آسیا مقابل ژاپن را از دست داده که علت آن اخراج در دیدار با سوریه در مرحله قبل بود.
البته این اعتماد از نظر آماری توفیق خوشایندی برای مهاجم فعلی اینترمیلان و تیم تحت هدایت قلعه‌نویی به همراه داشته و طارمی موفق شده مزد اطمینان سرمربی‌اش را با 20 گل، 9 پاس گل و 1.11 تاثیرگذاری روی گل در هر بازی بدهد. پیش از این، مهاجم بوشهری در دوران حضور کارلوس کی‌روش توانسته بود آمار 47 بازی، 29 تاثیرگذاری (21 گل) روی گل‌های تیم ملی را ثبت کند. آمار او در مدت حضور دراگان اسکوچیچ 13 بازی، 12 تاثیرگذاری (7 گل) روی گل‌های یوزها و در دوران حضور ویلموتس 5 بازی، 4 گل و 1 پاس گل بوده است که تمام این آمارها نشان می‌دهد بهترین دوران ملی مهدی طارمی زیر نظر قلعه‌نویی در حال رقم خوردن است.

جایگاه مطمئن بیرو
انتخاب نخست قلعه‌نویی همچون دیگر سرمربیان سال‌های اخیر تیم ملی برای پست دروازه‌بانی کسی نبوده جز علیرضا بیرانوند. حتی با وجود عملکرد پرنوسان، واکنش نامطمئن و اشتباهات تاثیرگذار، به پشتوانه اعتماد سرمربی‌اش، این سنگربان بلند قامت 1864 دقیقه برای یوزهای ایرانی به میدان رفته است. شماره یک تیم تحت هدایت ژنرال در دیدار برابر آنگولا و کنیا در لیست تقابل با حریفان آفریقایی قرار نگرفت و در رقابت مقابل افغانستان، ترکمنستان و هنگ‌کنگ از روی نیمکت عملکرد پیام نیازمند، حسین پورحمیدی و حسین حسینی را تماشا کرد.

غیرآماده اما فیکس
یکی از تاثیرگذارترین بازیکنان تیم ملی در استراتژی‌های فنی امیر قلعه‌نویی هافبک دفاعی این تیم، سعید عزت‌اللهی است که در سال‌های اخیر تنها مصدومیت‌هایی مثل آسیب‌دیدگی کشاله ران، مشکلات رباط پا و البته حضور مارک ویلموتس توانسته این مهره فنی را از ترکیب اصلی تیم ملی دور کند. او در دوران حضور قلعه‌نویی 1819 دقیقه برای تیم ملی کشورش به میدان رفته و عملکرد بازیکنانی مثل امید نورافکن، محمد قربانی، محمد کریمی و روزبه چشمی آن‌قدر قابل توجه نبوده که قلعه‌نویی مجاب شود سعید عزت‌اللهی نه‌چندان آماده را که در ماه‌های اخیر از شرایط آرمانی به دور است، نیمکت‌نشین کند.

اعتماد قدیمی
طبق آمارها، شاگرد سابق مورد اعتماد قلعه‌نویی در باشگاه تراکتور را باید رهبر خط دفاعی تیم ملی در 20 ماه اخیر بدانیم. شجاع خلیل‌زاده پیش از این در فصل فوتبالی 1394-95 در روزهایی که سرمربی فعلی تیم ملی هدایت پرشورهای تبریزی را برعهده داشت، با پیراهن تی‌تی‌ها توانسته بود 1714 دقیقه به میدان برود و بعد از بیش از 6 سال دوباره ژنرال به مدافع شمالی اعتماد کرد تا این مهره تدافعی در رویداد مهمی مثل جام ملت‌های آسیا به میدان برود.
البته طبق شواهد، خلیل‌زاده به خوبی نتوانسته جواب اعتماد 1745 دقیقه‌ای سرمربی‌اش را بدهد و با اخراج برابر قطر و کره شمالی کار هدایت‌گر یوزهای ایرانی و هم‌بازیان خود را سخت کرده و احتمال دارد همین اتفاق ژنرال را وادار به تغییر در افکار فنی‌اش کند.

جلوتر از تمام وینگرهای نامدار به نظر می‌رسد
بزرگ‌ترین برنده انتخاب قلعه‌نویی به عنوان سرمربی تیم ملی، محمد محبی بوده است که بعد از ۱۲۲۶ روز دوری از تیم ملی به پشتوانه درخشش با پیراهن استقلال دوباره پیراهن یوزها را بر تن کرد و با تداوم عملکرد خوب خود در باشگاه روستوف روسیه جایگاهش را در تیم ملی مستحکم کرد. در کشوری که سرشار از وینگر مستعد و خوش‌تکنیک است، محبی موفق شده تا این لحظه برای میهنش ۱۶۵۶ دقیقه به میدان برود. البته تاریخچه اعتماد قلعه‌نویی به محبی به ماه‌های اخیر محدود نمی‌شود و این سرمربی پیش از آغاز نوزدهمین دوره لیگ برتر محبی جوان را از تیم تازه لیگ برتری‌شده شاهین بوشهر جذب کرد تا شماره ۲۰ سپاهان با درخشش در کمتر از ۲ ماه از اولین حضورش در لیگ برتر نخستین بازی ملی‌اش را نیز تجربه کند و دوره نوزدهم لیگ برتر را با آمار نسبتاً جذاب ۶ گل و ۵ پاس گل به اتمام برساند. همچنین محبی در مدتی که هدایت تیم ملی برعهده قلعه‌نویی است، موفق به ثبت آمار ۸ گل و ۵ پاس گل شده است.

مدافع با تجربه و گره‌گشا
زوج شجاع خلیل‌زاده در تیم‌های باشگاهی پرسپولیس و الاهلی قطر، در تیم ملی نیز او را همراهی می‌کند تا حداقل سرمربی یوزها از حیث شناخت مدافعین وسط از یکدیگر نگران نباشد. حسین کنعانی‌زادگان پیش از این مدتی کوتاه در تیم ملوان شاگرد قلعه‌نویی بود و در این سال‌ها آنقدر شیرینی و تلخی فوتبال را چشیده است که تبدیل به بازیکنی باتجربه شود. سرمربی فعلی تیم ملی با کمترین نگرانی ۱۶۰۵ دقیقه به او اعتماد کرده است تا کنعانی با مغتنم شمردن این اطمینان یکی از حساس‌ترین پنالتی‌های تاریخ فوتبال ایران در جام ملت‌های آسیا را از مدافع باتجربه ژاپن، یعنی کو ایتاکورا، بگیرد.

سرمربی پشیمان نخواهد شد
سردار آزمون نیز مثل دیگر مهاجم تیم ملی یعنی مهدی طارمی در ماه‌های اخیر زیر نظر امیر قلعه‌نویی یکی از بهترین دوران فوتبالی‌اش در تیم ملی را می‌گذراند. آزمون تا پیش از آغاز فیفادی آینده موفق شده ۱۵۳۳ دقیقه اعتماد سرمربی‌اش را جلب کند و در ۲۱ بازی که در مستطیل سبز حاضر بوده، روی ۲۴ گل تیم ملی (۱۵ گل) تاثیر مستقیم بگذارد. دومین گلزن برتر تاریخ فوتبال ملی ایران پیش از این در دوران حضور کارلوس کی‌روش آ ۲۹ گل و ۳ پاس گل را به ثبت رسانده بود و در زمان هدایت تیم ملی توسط دراگان اسکوچیچ آمار ۸ گل و ۳ پاس گل در کارنامه‌اش ثبت شده است. همچنین در دوران کوتاه حضور مارک ویلموتس روی نیمکت تیم ملی، آمار سردار آزمون در ۴ گل و ۱ پاس گل خلاصه شد.

تاکتیک تیم ملی با این بازیکنان شکل گرفت
علیرضا جهانبخش، سامان قدوس، میلاد محمدی و رامین رضاییان از نظر میزان بازی در دوران حضور امیر قلعه‌نویی روی نیمکت تیم ملی جایگاه هشتم تا یازدهم را برعهده دارند. فارغ از رضاییان که بعد از شکست تلخ مقابل قطر در نیمه‌نهایی جام ملت‌ها دیگر به اردوی تیم ملی دعوت نشد و مدت حضورش روی عدد ۱۳۱۹ دقیقه متوقف شد، سه نام دیگر نقش به‌سزایی در موفقیت‌های اخیر تیم ملی داشته‌اند. جهانبخش با سابقه ۱۳۹۸ دقیقه پوشیدن پیراهن تیم ملی در دوران قلعه‌نویی موفق شده در مهم‌ترین تورنمنت ملی فوتبال آسیا گل‌های حساسی برابر ژاپن و قطر به ثمر برساند و در روزهایی که از نظر فنی شرایط قابل دفاعی ندارد، از نظر تجربه به همبازیان خود کمک کند. سامان قدوس شاید مدت حضورش فراتر از ۱۳۵۷ دقیقه نرفته باشد و جایگاه بالایی در لیست بازیکنان محبوب ژنرال کسب نکند، اما هر وقت مصدومیت مانع حضور قدوس در ترکیب اصلی تیم ملی نشده، او با خلق موقعیت‌های خوب کار دوستانش را در تیم ملی برای فروپاشی دروازه حریفان آسان کرده است. میلاد محمدی نیز با آمار ۱۳۳۹ دقیقه جنگیدن با لباس تیم تحت هدایت قلعه‌نویی توانسته در دوران پسا حاج‌صفی در نقش یک مدافع چپ مطمئن ظاهر شود و در روزهایی که تیم ملی یک مدافع راست مطمئن ندارد، به سرمربی‌اش کمکی بزرگ و تأثیرگذار کند.

کوتاه اما مؤثر
امیر قلعه‌نویی همچون دیگر سرمربیان سال‌های اخیر تیم ملی، یعنی علی دایی، افشین قطبی، کارلوس کی‌روش، دراگان اسکوچیچ و مارک ویلموتس، اعتماد بسیار راسخی به احسان حاج‌صفی داشت تا این بازیکن در سال ۲۰۲۳ چهارمین حضورش در جام ملت‌های آسیا را تجربه کند، اما بعد از پایان این رویداد حاج‌صفی دیگر به جمع ملی‌پوشان دعوت نشد تا با ۹۹۴ دقیقه حضورش در زمان ژنرال به پایان برسد. مهدی قایدی نیز با ۸۰۱ دقیقه کسب اعتماد از سرمربی فوتبال کشورش توانسته گوی رقابت را از حریفانی مثل مهدی ترابی و علی قلی‌زاده برباید و گل‌های حساسی در مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶ برابر امارات و کره شمالی به ثمر برساند. همچنین امید نورافکن و روزبه چشمی توانسته‌اند در مدت حضور قلعه‌نویی روی نیمکت تیم ملی به ترتیب ۷۸۲ و ۶۶۷ دقیقه در میادین ملی حاضر شوند.

نیاز به تلاش بیشتر
در لیست بازیکنانی که کمتر از 500 دقیقه توانسته‌اند اعتماد سرمربی 61 ساله ایران را جذب کنند، نام‌های جذابی مانند مهدی ترابی و علی قلی‌زاده دیده می‌شود که عملکرد رقبای آنها و افت‌های مقطعی‌شان باعث شده است بیشتر از 495 و 481 دقیقه به میدان نروند. صالح حردانی، علی نعمتی، محمد کریمی و محمد قربانی دیگر بازیکنانی هستند که تا این لحظه موفق به 451، 360، 345 و 249 دقیقه حضور در مستطیل سبز شده‌اند، اما برای تداوم بخشیدن به این امر و کسب جایگاه بهتر نیاز به تلاش بیشتر و لغزش حریفان دارند. پیام نیازمند، آریا یوسفی و امین حزباوی نیز شرایط مشابه بازیکنان اشاره‌شده دارند و در صورت بالا نبردن بازدهی‌شان، آمار این 3 بازیکن سپاهان خیلی فراتر از آمار فعلی‌شان یعنی 479، 267 و 250 دقیقه نخواهد رفت.
بدون شک اگر مصدومیت‌های طولانی‌مدت گریبان مرتضی پورعلی‌گنجی، صادق محرمی و مجید حسینی را نمی‌گرفت، این 3 مهره خط دفاعی بیشتر از 324، 307 و 293 دقیقه برای تیم تحت هدایت قلعه‌نویی در میدان نبرد حاضر می‌شدند. از دیگر بازیکنانی که مدت حضورشان در دوران ژنرال بین عدد 500 دقیقه تا 90 دقیقه قرار گرفته، می‌توان به شهریار مغانلو، امید ابراهیمی، رضا اسدی، علی کریمی، حسین حسینی، کریم انصاری‌فرد، احمد نوراللهی و آرمین سهرابیان اشاره کرد.

کمتر از یک بازی اعتماد!
در لیست بازیکنانی که کمتر از 90 دقیقه برای تیم ملی تحت هدایت قلعه‌نویی به میدان رفته‌اند، نام‌های آشنایی همچون محمد دانشگر، وحید امیری، میلاد سرلک، ابوالفضل جلالی، سامان فلاح، سعید مهری، شهاب زاهدی، علیرضا علیزاده، محمدحسین مرادمند، میلاد زکی‌پور، حسین پورحمیدی، مهرداد محمدی و جواد آقایی‌پور دیده می‌شود که حداقل تا این لحظه تلاش‌شان برای دعوت به اردوها کافی نبوده است و از نظر کیفی حریفان قدر و باکیفیتی دارند. اما شاید بازیکنانی مثل الهیار صیادمنش، محمد جواد حسین‌نژاد، محمدرضا آزادی و امیرحسین حسین‌زاده خیلی مورد وثوق سرمربی تیم ملی قرار نگرفته باشند، اما بدون شک تداوم عملکرد مثبت‌شان در پیراهن تیم‌های باشگاهی‌شان می‌تواند نظر قلعه‌نویی را تغییر دهد.

تنها دعوت به تیم ملی!
در اردوهای اخیر تیم ملی، 10 بازیکن یعنی رضا شکاری، سعید سحرخیزان، عارف آقاسی، مهدی لیموچی، عارف غلامی، آرشا شکوری، حسین گودرزی، محمدرضا اخباری، محمدحسین اسلامی و مهدی حسینی علی‌رغم حضور روی نیمکت تیم ملی موفق نشدند راهی مستطیل سبز شوند. همچنین محمدمهدی زارع در دیدار برابر ازبکستان، قطر، کره‌شمالی و قرقیزستان در لیست بازیکنان اصلی و ذخیره شاگردان قلعه‌نویی قرار نگرفت و از روی سکوها نظاره‌گر بازی تیم بود.