توجه ویژه به چالش‌های منطقه‌ای رویکرد جدید دانشگاه آزاد اسلامی است که در حوزه‌های مختلف آموزشی، پژوهشی و حتی فناورانه آن جریان پیدا کرده است. از این نه رو فقط در فضای تدوین رشته‌ها و جذب دانشجو، حتی در طرح موضوعات پایان‌نامه و راه‌اندازی مجموعه‌های حوزه‌های فناوری مثل سراهای نوآوری نگاه ویژه‌ای به پتانسیل‌ها و نیازهای شهرها و استان‌ها وجود دارد. این اتفاق توانسته تا حد زیادی نگاه‌ها را به دانشگاه تغییر دهد. نمونه آن را می‌توان در فضای استان سیستان‌‌وبلوچستان دید که در سال‌های اخیر با هدف تقویت اشتغال جوانان و اصلاح برخی معضلات اجتماعی فعالیت‌های دانشگاه آزاد رویکرد جدیدی پیدا کرده و در یکی از آخرین نتایج آن یکی از طرح‌های پژوهشی و اقتصادی دانشگاه در این استان نتایج مطلوبی به ارمغان آورده است. سیستان‌وبلوچستانی‌ها امسال و پس از یک دوره تجربه ناموفق توانستند از ۲۰ هکتار زمین حدود۳۰ تن میگو برداشت کنند. کامبیز نرماشیری، رئیس دانشگاه آزاد استان سیستان‌وبلوچستان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» صفر تا صد این پروژه و برنامه پیش روی استان را تشریح کرده که در ادامه از نظر می‌گذرانید. 

یکی از طرح‌های موفق دانشگاه آزاد استان سیستان‌و‌بلوچستان پرورش میگو در چابهار بوده است. مطالعات این طرح از چه زمانی آغاز شد و اجرای آن چگونه پیش رفته است؟ 
دوسالی می شود که دانشگاه آزاد سیستان‌و‌بلوچستان پیگیر پرورش میگو در شهر چابهار در سواحل مکران در حوزه گواتر بود. سال گذشته اجرای طرح متاسفانه به دلیل یک‌سری عوامل موفق نبود اما امسال با مساعدت‌های سازمان مرکزی و مجوزهایی که به‌موقع اخذ شد، همه دوستان، اعضای هیئت‌علمی و کارکنان دست به دست هم دادند. ما چند عضو هیئت‌علمی رشته شیلات در دانشگاه آزاد شهر چابهار داریم که  از مشورت آنها و مجریان بومی و با سابقه درخشان برای این طرح استفاده کردیم. علی‌رغم اینکه درآن زمان زمینی برای این حوزه دراختیار نداشتیم، زمینی‌ ۲۰ هکتاری را اجاره کردیم و پرورش میگو انجام دادیم که با لطف خدا موفقیت‌آمیز بود و مرحله برداشت آن هم انجام شده است. ما از ۲۰ هکتار زمین حدود۳۰ تن برداشت میگو داشتیم و اکنون در سردخانه نگه‌داری می‌شوند. قرار بر این است که به خارج کشور هم صادرات داشته باشیم؛ با مبادی ذی‌ربط صحبت کرده‌ایم تا بتوانیم طرح را به سرانجام برسانیم. واحد‌های استان دغدغه داشتند که شاید مانند سال گذشته اجرای طرح شکست بخورد اما با موفقیت آن اکنون همه واحد‌هایمان هماهنگ شده‌اند. در بودجه امسال استان برای تک‌تک واحدها این بحث دیده شده و مشارکت می‌کنند. سال آینده می‌خواهیم ‌‌زمینی خریداری کنیم که متعلق به دانشگاه باشد تا پرورش میگو داشته باشیم و آن را توسعه دهیم. البته فقط به صورت تجاری به این طرح  نگاه نمی‌کنیم که صرفا به درآمد مالی توجه کنیم.

چرا سراغ طرح پرورش میگو رفتید و چرا واحد چابهار را برای انجام این پروژه انتخاب کردید؟ 
این طرح در پاسخ به یکی از نیاز‌های کشور است. تأکیدات مقام‌معظم‌رهبری برای توسعه سواحل مکران و توجه به امنیت غذایی از علت‌های طراحی آن است. البته در این رشته جذب دانشجو هم داریم. چند سالی است کاردانی مهارت آبزی‌پروری را در چابهار داریم اما نتوانسته داوطلبان را جذب کند و به‌هرحال این رشته در حال حاضر موفق نیست. با اجرای این طرح دانشجوها می‌توانند در قالب طرح پویش شهریه‌شان را پرداخت کنند. در این رشته که تعطیل‌شده محسوب می‌شد در روزهای ابتدایی ثبت‌نام، بیش از 8 داوطلب ثبت‌نام کردند و تعداد افراد ثبت‌نامی هم افزایش پیدا می‌کند. حتما پیگیر این رشته خواهیم بود تا بتوانیم در حوزه جنوب استان تعداد‌ دانشجوی بیشتری داشته باشیم که آبزی‌پرور شوند، یعنی بعد از فارغ‌التحصیلی یا در حین فارغ‌التحصیلی بتوانند پرورش آبزیان را  انجام دهند.

بنابراین یکی از محورهای اجرای طرح پرورش میگو،  مهارت‌آموزی در فضای دانشگاه است.
بله، درست است؛ یعنی بعد از مهارت‌آموزی عرصه آموزشی خود را در این مزارع پرورش میگو دنبال کنند. ضمنا با توجه شرایط و معضلات فرهنگی و شغل‌های کاذبی که در استان وجود دارد، از نظر من گام‌ مثبتی است و دانشگاه هم می‌تواند روی این شرایط فرهنگی و اجتماعی استان تأثیر بگذارد و این وظیفه دانشگاه است، چون دانشگاه آزاد یک دانشگاه پیشرو است این کار را به خوبی در کل کشور انجام می‌دهد.
یک نکته اینکه به شکست ابتدایی سال گذشته اشاره کردید. هم اصرار شما برای اجرای طرح با وجود ضرری که به بار آورده بود جالب است و هم اینکه چگونه امسال نتیجه موفقیت‌آمیز بود؟
فکر می‌کنم که سال گذشته یک‌سری ناهماهنگی‌ها وجود داشت و دوستان هم یک مقدار تعلل کرده بودند و علی‌رغم اینکه زمین را اجاره کرده بودند نتوانستند مجوز‌های لازم این طرح را بگیرند. وقتی که زمانش گذشت دیگر شیلات به آنها اجازه نداد که لاروریزی انجام دهند چون احتمال مریضی وجود داشت. اما دکتر طهرانچی دستور اکید دادند و سازمان هم همکاری کرد.

می‌توانید این روند را در سال‌های آینده ادامه دهید؟
بله، قطعا این اتفاق رخ خواهد داد. البته طرح‌های دیگری نیز در استان انجام می‌شود. از پتانسیل چابهار به شدت استفاده می‌کنیم. ظرفیت انجام این کار هم وجود دارد. دکتر طهرانچی روز اول انتصابم به من گفتند با توجه به پتانسیل و اهمیت چابهار اگر نیاز شد در این شهر مستقر شوید. اقتصاد ما امسال متحول شد. اول اینکه استان ضررده نبود بلکه سودده بود. واحد زاهدان که مرکز است برخلاف بقیه استان‌ها -که معمولا مرکز استان سود‌ده است- پنج سال‌ متوالی ضررده بود که امسال از ضرر‌ده بودن خارج شد.

متن کامل گفت‌وگوی گروه دانشگاه را در فرهیختگان بخوانید.