ابوالفضل مظاهریرویداد کشوری رقابت تیم‌های دانشجویی در کرسی‌های آزاداندیشی که برای نخستین‌بار پس از 3 دوره تجربه موفق در فضای دانشگاه آزاد با همراهی وزارت علوم، وزارت بهداشت و نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه‌ها به شکلی سراسری برگزار شد، روز گذشته با معرفی قوی‌ترین تیم‌های رقابت به پایان رسید.
رویداد کرسی‌ها در شکل سراسری در 6 حوزه متفاوت برگزار شد و توانست سلایق مختلف دانشجویی را پوشش دهد؛ در مرحله نخست 2 هزار و 98 تیم در محور فرهنگی، 2 هزار و 154 تیم در محور اجتماعی، 932 تیم در محور سلامت، 862 تیم در محور سیاسی، 726 تیم در محور اقتصادی و 474 تیم در محور هنر و معماری ثبت‌نام کردند. هر تیم متشکل از 4 نفر و یک استاد به‌عنوان مشاور بود؛ بنابراین در مجموع 7 هزار و 246 تیم و حدود 29 هزار دانشجو در این رویداد مشارکت داشتند و رقابت کردند؛ از این حیث رویداد کرسی‌ها می‌تواند رکورددار رقابت‌های دانشجویی در حوزه فکری باشد. کمتر رقابتی را می‌توان در این وسعت و با حضور دانشگاه‌ها و رشته‌های گوناگون تحصیلی یافت؛ این مهم در رقابت آزاداندیشی رقم خورد.
رقابتی که در یک سال اخیر در سطح دانشگاه‌های کشور رقم خورد را بدون شک باید بزرگ‌ترین حرکتی دانست که تاکنون در جهت ایجاد بستر نقد و تضارب‌آرا در فضای دانشگاه ایجاد شده است. موضوعی که بارها از دهه 80 تاکنون مورد مطالبه رهبر معظم انقلاب بوده و البته همچنان نیز هست. رهبری در پیامی به نخستین رویداد ملی کرسی‌های آزاداندیشی دانشگاه آزاد که خردادماه سال 90 در سطح واحدهای دانشگاه آزاد برگزار شد، ضمن تقدیر از حرکت دانشگاه، ادامه این سنت حسنه را در دانشگاه‌های دیگر کشور خواستار شدند. اتفاقی که بالاخره سال گذشته آغاز شد و با پای کار آمدن مجموعه‌های مختلف دانشگاهی شرایط گسترش آن در آموزش عالی فراهم شد. رویداد کرسی‌ها حتما نواقصی دارد که برای ادامه هرچه بهتر نیازمند بررسی و تغییر است اما نسخه فعلی لااقل تاکنون تنها شکلی است که توانسته این تعداد دانشجو از دانشگاه‌های سراسر کشور را پای میز گفت‌وگو بیاورد و به شعارهای آزاداندیشی مسئولان رده‌های مختلف آموزش عالی رنگی از واقعیت ببخشد. از این نظر توجه به این ایده، اصلاح و تقویت آن برای هر آن کس که دغدغه ترویج تفکر آزاداندیشانه در محیط دانشگاه را دارد، امری بدیهی است. هرچند فضای اختتامیه روز یکشنبه و جای خالی مدیران عالی مجموعه‌های دانشگاهی نشان داد این انتظار توقع گزافی است؛ حتی از کسانی که شعار تقویت نشاط و امید در دانشگاه را می‌دهند یا داعیه‌دار گفت‌وگو، شنیدن صداها و تشویق دانشجویان به حضور در تریبون‌های کرسی‌هایند. در جمع برترین‌های رویداد سراسری کرسی‌ها هم دانشجویان دانشگاه‌های دولتی بودند، هم دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی و فرهنگیان اما در کمال تعجب متولیان برگزاری رویداد در اختتامیه آن غایب بودند؛ نه خبری از وزرای علوم و بهداشت بود، نه مدیران فرهنگی و نه رؤسای دانشگاه‌ها و نه حتی اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی تا جدی‌ترین حرکت صورت گرفته در حوزه آزاداندیشی دانشگاه حتی به شکل نمادین هم همراهی مسئولان آموزش عالی را به خود نبیند.
مراسم اختتامیه رویداد کرسی‌ها به جز مدیران، غایب دیگری هم داشت. صداوسیما فراگیرترین رسانه کشور هم به‌نوعی آن را تحریم کرد. کرسی‌هایی که هر کدام می‌توانست هم سطح بالای فکری و نقد دانشجویی را به عموم مردم نمایان کند و هم نشان دهد دانشگاه چگونه در آرامش می‌تواند نگاه‌های منتقد را در خود جای دهد و هم تصویری درخشان از دانشجو و دانشگاه بسازد. صدا و سیما ترجیح داد از کنار این رویداد بزرگ به‌سادگی عبور کند.
رویداد کرسی‌ها در فصل اول تجربه سراسری با بی‌مهری مدیران آموزش عالی و رسانه ملی به کار خود پایان داد؛ نه در حد یک مطالبه رهبری و نه در شأن 29 هزار دانشجوی شرکت‌کننده. اگر انتظاری از تقویت کرسی‌ها در دانشگاه‌ها وجود دارد قطعاً با این شکل همراهی بعید به نظر می‌رسد اتفاق متفاوتی نسبت به آنچه در همه این سال‌ها تجربه شده، رخ دهد. تقویت بستر گفت‌وگو در دانشگاه به جز سخنرانی در جلسات اداری و همایش‌های دانشگاهی و گفت‌وگو با خبرنگاران نیازمند برنامه‌ریزی و مدل عملیاتی است و رویداد کرسی‌ها نشان داده می‌تواند یکی از مدل‌های مطلوب تحقق این فضا باشد اگر بخواهند! به نظر می‌رسد یک بخشی از موانع جدی ترویج بستر تفکر آزادانه را باید در میان آموزشی عالی پیدا کرد و گفت «تو خود حجاب خودی! از میان برخیز!»
مطالب پیشنهادی
