فرهیختگان: کشور ها از موقعیت های فراوانی برای توسعه قدرت خود استفاده میکنند. گاهی منازعه و گاهی همکاری میتوانند زمینه ساز افزایش قدرت کشورها باشند. در سالهای اخیر تقویت نهادهای منطقهای انند سازمان همکاری شانگهای در صدر سیاستهای جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته است. یکی دیگر از جنبههای همکاری منطقهای برگزاری رزمایش آیونز است. در روزهای آینده ایران میزبان رزمایش آیونز با مشارکت کشورهای دیگر است. آیونز مخفف «اجلاس نیروهای دریایی کشورهای حاشیه اقیانوس هند» است که از بزرگترین و مهمترین اقیانوسهای جهان به شمار می رود؛این اجلاس در پی مسائل امنیتی که در سطح این اقیانوس ایجاد شد به پیشنهاد نیروی دریایی هند در سال ۲۰۰۸ میلادی ایجاد شد و هدف آن برقراری و ایجاد تعامل، همکاری و همافزایی کشورهای حاشیه این اقیانوس بوده است.
آیونز و برگزاری رزمایشهایی مانند IMEX به میزبانی ایران، نقشی کلیدی در افزایش قدرت و نفوذ این کشور در منطقه ایفا میکند. به عنوان یکی از بزرگترین مجمعهای نیروی دریایی کشورهای حاشیه اقیانوس هند، آیونز بستر مناسبی برای همکاریهای نظامی، امنیتی و دیپلماتیک میان کشورها فراهم میکند. مشارکت فعال و میزبانی ایران در این رزمایشها، فرصتهای بینظیری برای این کشور فراهم میآورد تا از طریق نمایش توانمندیهای دریایی خود، جایگاه استراتژیک خود را در منطقه تقویت کند.
اول؛ نمایش قدرت نظامی و افزایش بازدارندگی
برگزاری رزمایش آیونز به میزبانی ایران، فرصتی فراهم میکند تا این کشور توانمندیهای دریایی و نظامی خود را به نمایش بگذارد. این موضوع بهویژه در مواجهه با تهدیدات منطقهای و بینالمللی اهمیت دارد، زیرا ایران با نشان دادن تواناییهای دفاعی و عملیاتی خود، قدرت بازدارندگیاش را افزایش میدهد. همچنین حضور نیروی دریایی ایران در مانورهای مشترک با دیگر کشورها نشاندهنده آمادگی و کارآیی نیروی دریایی این کشور است که در عین حال به ارتقای سطح هماهنگی با کشورهای همسایه کمک میکند.
دوم؛ تقویت همکاریهای نظامی و امنیتی
مشارکت در آیونز و برگزاری رزمایشهای مشترک، همکاریهای نظامی ایران با دیگر کشورهای عضو آیونز را تقویت میکند. از طریق این تعاملات، ایران میتواند با کشورهای مهمی مانند هند، و حتی برخی کشورهای اروپایی که عضو یا ناظر این سازمان هستند، روابط خود را در حوزههای دفاعی و امنیتی گسترش دهد. این همکاریها نه تنها به تبادل اطلاعات و تجربیات نظامی منجر میشود، بلکه باعث میشود ایران به عنوان یکی از بازیگران کلیدی در امنیت منطقهای شناخته شود.
سوم؛ مقابله با انزوای سیاسی و افزایش مشروعیت بینالمللی
یکی از مزایای اصلی میزبانی و شرکت در آیونز، کمک به کاهش انزوای سیاسی ایران در صحنه جهانی است. از آنجایی که ایران تحت فشارهای بینالمللی و تحریمهای اقتصادی قرار دارد، حضور در چنین مجامع بینالمللی و مشارکت در رزمایشهای چندجانبه میتواند نشاندهنده تمایل این کشور به همکاریهای بینالمللی باشد. این اقدام میتواند مشروعیت ایران را در صحنه جهانی افزایش داده و راه را برای تعاملات دیپلماتیک و اقتصادی بیشتر هموار کند.
چهارم؛ افزایش قدرت نرم و نفوذ منطقهای
علاوه بر نمایش قدرت نظامی، برگزاری این رزمایشها به ایران اجازه میدهد تا قدرت نرم خود را در منطقه گسترش دهد. از طریق تعاملات مستقیم با کشورهای منطقه و ایجاد همکاریهای امنیتی، ایران میتواند نفوذ خود را در میان کشورهای همسایه و حاشیه اقیانوس هند افزایش دهد. به ویژه در زمینههای غیرنظامی مانند عملیات جستجو و نجات دریایی یا امداد در بلایای طبیعی، ایران میتواند نقش مثبتی ایفا کند و تصویر خود را به عنوان یک کشور همکار و فعال در صلح و امنیت منطقهای بهبود بخشد.
پنجم؛ دستیابی به دستاوردهای تکنولوژیکی و ارتقای تواناییهای دریایی
مشارکت در رزمایشهای بینالمللی مانند آیونز به ایران این امکان را میدهد تا به فناوریهای نظامی و دانش فنی دیگر کشورها دسترسی پیدا کند. تعامل با نیروهای دریایی کشورهای مختلف، ایران را در جریان جدیدترین تکنولوژیها و تاکتیکهای نظامی قرار میدهد و به بهبود تواناییهای عملیاتی و استراتژیک این کشور کمک میکند. این موضوع به تقویت نیروی دریایی ایران در بلندمدت منجر میشود.
ششم؛ تحکیم جایگاه ژئوپلیتیک ایران در منطقه
اقیانوس هند یکی از مهمترین مناطق استراتژیک جهان است که مسیرهای تجاری حیاتی را شامل میشود. با حضور فعال و میزبانی ایران در آیونز، این کشور میتواند نقش ژئوپلیتیک خود را در این منطقه استراتژیک تقویت کند. حضور قدرتمند در این مجامع نه تنها به افزایش نفوذ منطقهای ایران کمک میکند، بلکه موقعیت این کشور را در مذاکرات امنیتی و اقتصادی نیز تقویت میکند.
در مجموع، آیونز و برگزاری رزمایشهای به میزبانی ایران، ابزاری قدرتمند برای تقویت قدرت نظامی، افزایش بازدارندگی، گسترش تعاملات بینالمللی و تحکیم جایگاه ژئوپلیتیک ایران است. این فرصتها به ایران کمک میکند تا هم در حوزه امنیت منطقهای و هم در مقابله با انزوای سیاسی خود موفقتر عمل کند.