فرهیختگان: شروع طبابت جوان‌‌پزشکان معمولا با چالش‌هایی مواجه است. اینکه یک پزشک تازه‌کار بخواهد در یک مرکز درمانی طبابت کند یا مطب شخصی، البته نوع چالش و مشکلات جوان‌‌پزشکان را تغییر می‌دهد. اما بعضی از این چالش‌ها در سال‌های اخیر، بخشی از روند قانونی موجود در مسیر رسیدن به طبابت در مطب شخصی‌شان محسوب می‌شد.

از چند دهه گذشته، قانون این بود که اگر یک جوان‌پزشک قصد تاسیس مطب در یکی از مراکز استان‌ها را داشته باشد باید امتیاز لازم برای تأسیس مطب را از طریق طبابت در شهرهای محروم می‌گذراند. در این بین اما ماجرا و مشکل این بود که اگر یک پزشک جوان برای جمع‌آوری امتیاز در شهر منطقه محروم خود طبابت می‌کرد، باز هم در این میان هیچ تضمینی وجود نداشت که سقف امتیاز لازم بالاتر نرود. در گیر و دار همین موضوع امکان داشت برخی از پزشکان به‌ طور کل بی‌خیال طبابت شوند یا به طریقی حتی تحت استثمار صاحبان کلینیک‌‌ها قرار گیرند و یا به فکر مهاجرت باشند. ازدواج، تشکیل خانواده و فرزندآوری پزشکان زن نیز در این میان دچار مشکل و چالش می‌شد و یا باید به طور کل طبابت را کنار می‌گذاشتند یا برای طبابت، بی‌خیال فرزندآوری می‌شدند.

مانعی به نام قانون تأسیس مطب اعمال امتیازبندی در صدور پروانه طبابت که برگرفته از «قانون تأسیس مطب» و آیین‌نامه اجرایی آن بوده، موجب گسترش فعالیت‌های غیررسمی این قشر در درمانگاه‌ها و مطب‌های خصوصی کلان‌شهر‌ها و یا تشدید انگیزه مهاجرت شده است. طبق ماده ۱ این آیین‌نامه که در سال ۱۳۶۳ به تصویب هیئت وزیران رسید، مطب به محلی اطلاق می‌گردد که پزشک در آن محل اعم از بخش خصوصی یا خیریه یا آزاد به طبابت می‌پردازد. بنابراین «طبابت» در مراکز درمانی موجود منوط به اخذ مجوز «تأسیس» نیست. با این ‌وجود در طول سال‌های بعد از تصویب این آیین‌نامه، وزارت بهداشت، مفاد آن را به هرگونه طبابت پزشک در بخش خصوصی تعمیم داده است. در سازوکار طراحی شده، عملاً فعالیت در مراکز درمانی دولتی، اصلی‌ترین بستر اخذ امتیاز است. این در حالی است که ظرفیت پایین بخش دولتی برای فعالیت بیش از ۵ هزار پزشک جوان که سالانه دانش‌آموخته می‌شوند، نمی‌توانست پاسخگو باشد. حذف امتیاز پروانه طبابت و تسهیل اشتغال پزشکان جوان مسئله انحصار در صدور پروانه طبابت به شکل مستقیم پزشکان جوان را تحت تأثیر قرار داده و مانع اشتغال مستقل آنها بلافاصله بعد از گذراندن تعهدات آموزشی خود شده بود.

روز گذشته اما خبر رسید که معاون درمان وزارت بهداشت، با صدور نامه‌ای خطاب به رئیس نظام‌پزشکی با صدور پروانه مطب برای آن دسته از پزشکانی که همه تعهدات قانونی خود را به اتمام رسانده‌اند، موافقت کرد. در بخشی از این نامه شروط تأسیس مطب برای پزشکانی که تعهدات قانونی خود را گذرانده‌اند قید شده است که از این پس پزشکان می‌توانند در همه شهرها به‌جز مراکز استان‌ها و شهرهای دارای دانشگاه‌های علوم پزشکی مطب دایر کنند. پیش از این نامه، برای کلیه شهرهای غیردانشگاهی به امتیاز 180 و شهرهای بزرگ نیز 250 نیاز داشت. تأسیس مطب برای تمام شهرها امتیاز نیاز بود و اکنون قانون امتیاز 180 به طور کل لغو شد.

پزشکان جوان معتقدند این اقدام، اقدام مثبتی برای طبابت پزشکان جوان است. پزشکانی که شهر محروم نرفتند یا طول طرح‌شان به دلیل فرزندآوری، کم شده است؛ این طرح کمک بزرگی است. پزشکان زنی که به دلیل مادر شدن، نمی‌توانستند از شهرهایشان خارج شوند یا به مناطق محروم بروند، عملا پس از طرح از طبابت محروم می‌شدند. این اقدام کمک بزرگی به این دسته از پزشکان است. از طرفی دیگر طبابت در شهرهای اطراف تهران مانند شهرقدس، ملارد، ورامین یا شهرهای محروم اطراف تهران برای پزشکان جوان راحت‌تر شده است و حالا می‌توانند با طبابت در این شهرها حتی امتیاز طبابت در تهران را نیز کسب کنند. همچنین از دیگر ابعاد مثبت این اقدام، حذف انحصار تأسیس مطب است. جوان پزشکان حالا می‌توانند با انگیزه بیشتر در شهرهای کوچک بدون نیاز به امتیاز، طبابت کنند و به دور از رقابت ناسالم ایجاد شده توسط برخی از پزشکان قدیمی‌تر به طبابت بپردازند.

متن کامل این گزارش را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.