اقتصاد پلتفرم‌های ایرانی زیر ذره‌بین «فرهیختگان»
فاطمه سادات مرتضویروند رشد سه پلتفرم بله، ایتا و روبیکا نشان می‌دهد این پلتفرم‌ها در طول سال‌های ۹۸ تا ۱۴۰۱ نتوانسته‌اند نظر مردم را چندان به خود جلب کنند تا اینکه شدت گرفتن فیلترینگ در شهریورماه ۱۴۰۱ به کمک‌شان آمده است. خردادماه ۱۴۰۱، بله ۲.۲ درصد، ایتا ۴.۶ درصد و روبیکا ۵.۷ درصد کاربران را جذب کرده بودند اما پس از شهریورماه ۱۴۰۱، روند رشد کاربران‌شان جهشی معنادار یافته است. اکنون ۹.۷ درصد کاربران از بله، ۲۸.۹ درصد از ایتا و ۲۸.۵ درصد از روبیکا استفاده می‌کنند.
جایگاه پیام‌رسان‌های ایرانی در تبلیغات کسبوکارها
براساس گزارش تجارت الکترونیکی سال 1402 که از سوی مرکز توسعه تجارت الکترونیکی (زیرنظر وزارت صمت) تهیه شده، طی سال گذشته در کنار وب‌سایت، کسب و کارها به صورت مکمل نیز از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی استفاده کرده‌اند. مطابق این گزارش، طی سال 1402 حدود 54 درصد از کسبوکارها علاوه‌بر وب‌سایت، از اینستاگرام نیز استفاده کرده‌اند. 34 درصد از کسبوکارها همزمان از تلگرام، 31 درصد به صورت مکمل از واتساپ، 19 درصد همزمان از ایتا، 13 درصد از روبیکا، 9 درصد از بله و 3 درصد نیز همزمان با وب‌سایت، از پیامرسان سروش نیز استفاده کرده‌اند.
شبکه‌های اجتماعی داخلی چقدر مخاطب دارند؟
جالب است بدانید که بله، روبیکا، ایتا، آی‌گپ و سروش‌پلاس درمجموع به‌صورت تجمعی بیش از 107 میلیون کاربر فعال دارند. در این میان روبیکا با 44 میلیون کاربر و ایتا با 30 میلیون کاربر صدرنشین پیام‌رسان‌های داخلی محبوب هستند. گرچه عدد رسمی از تعداد کاربران سایر پیام‌رسان‌ها منتشر نشده، اما گزارش 3 بهمن 1402 مرکز افکارسنجی ایسپا دنشان می‌دهد 46.5 درصد مردم ایران از «اینستاگرام» استفاده می‌کنند. 35.3 درصد از «واتساپ»، 34.6 درصد از «تلگرام»، 25.2 درصد از «ایتا»، 24.1 درصد از «روبیکا» و 8.7 درصد نیز گفته‌‌اند از «بله» استفاده می‌کنند.
همچنین نگاهی به داده های کافه‌بازار از دانلود پیام‌رسان‌ها نیز نشان می‌دهد روبیکا با 50 میلیون بار دانلود در رتبه اول قرار دارد. ایتا با 40 میلیون بار دانلود دوم است و پیامرسان بله با 20 میلیون بار دانلود، در رتبه سوم قرار دارد. پیامرسان سروش با 10 میلیون بار دانلود، آی‌گپ با 9 میلیون بار دانلود و پیامرسان گپ نیز با چهارمیلیون بار دانلود در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
میزان استفاده از سایر پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی کمتر از 7 درصد بوده است. رشد قابل‌توجه کاربران سکوهای پیامرسان داخلی، حاکی از رونق ارتباط در بستر این پیام‌رسان‌هاست؛ این یعنی می‌توان به طور جدی روی رشد و افزایش فروش کسبوکارها از طریق تبلیغات در این پیام‌رسان‌ها حسابی ویژه باز کرد.
تعرفه 3 تا 13 میلیون تومانی تبلیغات در ایتا
ایتا به‌عنوان دومین پیامرسان داخلی پرطرفدار پس از روبیکا، ازجمله بسترهای تبلیغات کسبوکارها محسوب می‌شود. کاربران می‌توانند با پرداخت مبلغی، به‌جای صفحه اصلی در بخش ترند به‌عنوان کانال پیشنهادی معرفی شوند. طبیعتا برای تبلیغات در ایتا، ساخت کانال و جذب مخاطب اولیه ضرورت دارد. نوع تبلیغات در این پیامرسان به‌صورت بازدیدی، پاپآپ و تعرفه‌ای است. تعرفه تبلیغات در پیامرسان ایتا، برای تبلیغات بازدیدی براساس نرخ هر کانال متفاوت خواهد بود، برای تبلیغات در جایگاه به ازای هر 1000 بازدید، 13 تا 15 هزار تومان تخمین زده می‌شود. تعرفه تبلیغات در ایتا برحسب تعداد بازدید، پین کردن در جایگاه‌ها و پاپآپ ساعتی محاسبه می‌شود. بر این اساس تعرفه تبلیغات گسترده به ازای 100 هزار بازدید دو ونیم میلیون تومان، 200 هزار بازدید سه و نیم میلیون تومان و 500 هزار بازدید 6.5 میلیون تومان و یک میلیون بازدید 13ونیم میلیون تومان توسط ایتا و آژانس‌های تبلیغاتی اعلام شده است. پین شدن در جایگاه اول ایتا، برای 300 هزار بازدید حدودا پنج میلیون تومان و برای 500 هزار بازدید هشت میلیون تومان هزینه برای سفارش‌دهنده تبلیغات در بر خواهد داشت. تعرفه تبلیغ در جایگاه دو ایتا، یک میلیون تومان می‌باشد. پاپآپ سه‌ساعته در ایتا تعرفه 800هزار تومانی دارد، پاپآپ 12 ساعته حدود یک میلیون و 300 هزار تومان و 24ساعته 1.5 میلیون تا دو میلیون تومان تعرفه دارند.
تعرفه 600 هزار تا 6 میلیون تومانی تبلیغات در بله
بله نیز یکی از پیام‌رسان‌های ایرانی پرمخاطب است که در آن امکان ایجاد کانال‌های تبلیغاتی، ارسال پست‌های تبلیغاتی و... وجود دارد. تبلیغات در بله نیز مزایایی مانند دسترسی آسان به ویژگی‌های تبلیغاتی، ارائه رتبه‌بندی و امکان دسترسی به گزارش‌های تعامل کاربران با پست‌های تبلیغاتی و... دارد. هرچند این پیامرسان هم‌اکنون تعداد کاربران بسیار زیادی دارد، اما هنوز این امکان وجود دارد که کاربران بیشتری به آن بپیوندند. تعرفه تبلیغات در بله براساس تعداد بازدید و تعداد کلیک محاسبه می‌شود و میزان بازدید حداقلی 300 هزار تایی را شامل می‌شود و هر 100 هزار بازدید دو هزار تومان محاسبه می‌شود. تعرفه تبلیغات به ازای هر 300 هزار بازدید 600 هزار تومان، 500 هزار بازدید یک میلیون تومان، یک میلیون بازدید دومیلیون تومان و تبلیغات در بستر این پیامرسان تا دو میلیون نفر کاربری دارد و به مبلغ حدود چهار میلیون تومان می‌رسد. نوع دیگر تبلیغ در این پیامرسان برحسب تعداد کلیک است، حداقل تعداد تپ (کلیک) هفت هزارتاست و تعرفه آن از دو میلیون تومان شروع شده و تا 20 هزار کلیک با تعرفه حدودا شش میلیون تومانی ادامه دارد.
هزینه تبلیغات در روبیکا 3 تا 33 میلیون تومان
روبیکا که بیش از 40 میلیون کاربر فعال را ثبت کرده، توانسته نقش مهمی را در دنیای بازاریابی و فروش بازی کند. برای تبلیغات در روبیکا لازم است کانال کسب‌و‌کار افراد راه‌اندازی شود. افراد می‌توانند با تولید محتوای جذاب و گذاشتن اطلاعات ارتباطی کافی درباره کسب‌و‌کار خود، کانالی جذاب‌تر و حرفه‌ای‌تر داشته باشند. درنهایت باید برای تبلیغات از پلتفرم‌های تبلیغاتی استفاده شود. مجموع تعداد فروشگاه‌ها در شبکه‌های اجتماعی در سال 1402 بیش از 100 هزار و در روبینو بیش از 80 هزار عدد ثبت شده است. افراد می‌توانند با سرویس جدید تبلیغات در روبیکا به‌سادگی در بستر این شبکه اجتماعی داخلی کمپین‌های تبلیغاتی اجرا کنند و محتوای کانال خود را در معرض نمایش قرار دهند. این پیامرسان مشابه همتای خارجی خود قادر است محتوای کانال کاربران را به‌عنوان کانال منتخب، در ابتدای صفحه اپلیکیشن به کاربران دیگر پیشنهاد کند. همچنین می‌توان از امکان اجرای پست تبلیغاتی در کانال‌های پربازدید هم کمک گرفت. این پست‌ها عموما نرخ تعامل بالاتری دارند و مخاطب را درگیر محتوای کانال‌ها خواهند کرد. تبلیغات در روبیکا بر اساس پاپآپ، پین و بازدید محاسبه می‌شود. بازید پست در روبیکا به ازای 1000 بازدید بین 10 تا 15 هزار تومان محاسبه می‌شود و برای ۱۰۰ هزار نفر بازدید یک میلیون و صد هزار تومان، ۲۰۰ هزار بازدید دو میلیون و ۲۰۰ هزار تومان، ، 300هـزار بازدیـد سـه میلیـون و 300 هـزار تومـان، 500 هزار نفر پنج میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، یک میلیون بازدید 11 میلیون تومان و ۲ میلیون بازدید 33 میلیون تومان محاسبه می‌شود. تعرفه پاپآپ 24 ساعته در روبیکا تقریبا 2 میلیون تومان برآورد می‌شود.
متن کامل گزارش فاطمه سادات مرتضوی، خبرنگار گروه اقتصاد را در روزنامه فرهیختگان بخوانید
مطالب پیشنهادی
