در شاخص GII 2024، سه اقتصاد نوآور برتر براساس منطقه جغرافیایی مشخص شدهاند. طبق این شاخص، برزیل، شیلی و مکزیک در منطقه آمریکای لاتین و کارائیب؛ آفریقای جنوبی، بوتسوانا و سنگال در منطقه صحرای جنوبی آفریقا؛ رژیمصهیونیستی، امارات و ترکیه در منطقه شمال آفریقا و غرب آسیا؛ سنگاپور، کره جنوبی و چین در منطقه آسیای جنوب شرقی، آسیای شرقی و اقیانوسیه؛ کانادا و آمریکا در منطقه آمریکای شمالی؛ سوئیس، سوئد و انگلیس در منطقه اروپا؛ هند، ایران و قزاقستان در منطقه آسیای جنوبی، جزء برترین کشورهای هر منطقه هستند.
همچنین طبق این شاخص، در هر منطقه جغرافیایی نیز سه اقتصاد نوآور براساس درآمد رتبهبندی شدهاند. سوئیس، سوئد و آمریکا در گروه اقتصادهای با درآمد بالا؛ چین، مالزی و ترکیه در گروه اقتصادها با درآمد متوسط رو به بالا؛ هند، ویتنام و فیلیپین در گروه اقتصادها با درآمد پایینتر از متوسط؛ و روآندا، توگو و اوگاندا نیز در گروه اقتصادهای کمدرآمد قرار میگیرند.
(نمودار شماره 1 )
برتری 4 ساله سوئیس
سوئیس، سوئد، آمریکا، سنگاپور، انگلیس، کره جنوبی، فنلاند، هلند، آلمان و دانمارک در شاخص GII 2024 پیشتاز بوده و جزء 10 کشور برترند. چین، ترکیه، هند، ویتنام، فیلیپین، اندونزی، ایران و مراکش اقتصادهای با درآمد متوسطیاند که از سال 2013 تاکنون سریعترین صعود را در رتبهبندی GII داشتهاند. سوئیس برای چهاردهمین سال متوالی در رتبه اول GII قرار دارد. سوئد و آمریکا نیز به ترتیب جایگاههای دوم و سوم را نسبت به سال گذشته حفظ کردهاند. سنگاپور نسبت به سال گذشته ارتقا یافته و به رده چهارم و جزء پنج اقتصاد برتر رسیده و انگلیس هم در رده پنجم قرار دارد. در این بین، چین هنوز بهعنوان تنها اقتصاد با درآمد متوسط در جمع 30 اقتصاد برتر GII قرار دارد و با بهبود رتبه، نزدیک شدن به 10 اقتصاد برتر، به جایگاه 11 رسیده است.
از 10 اقتصاد برتر جهان، 7 اقتصاد اروپاییاند
در کل مانند سالهای گذشته، آمریکای شمالی و اروپا بالاترین تعداد اقتصادهای برتر دنیا را براساس شاخص GII در اختیار دارند و پس از آن آسیای جنوب شرقی و آسیای شرقی و اقیانوسیه قرار دارند. آفریقای شمالی و آسیای غربی نیز در ردههای بعدی جای گرفتهاند. آمریکای لاتین و کارائیب، آسیای مرکزی و جنوبی و صحرای جنوب آفریقا با فاصله بیشتری از سایر مناطق قرار گرفتهاند. آمریکای شمالی متشکل از آمریکا و کانادا هنوز هم نوآورترین منطقه جهانند که نسبت به اروپا شکاف عملکردی خود را نسبت به اروپا حفظ کرده است. در این بین، اروپا بیشترین تعداد پیشتازان نوآوری را در جمع 25 اقتصاد برتر جهان در اختیار دارد بهطوریکه از میان 10 اقتصاد برتر جهان، 7 اقتصاد اروپایی در میان 10 اقتصاد برتر قرار گرفتهاند. اقتصادهای برتر دنیا همچنین از نظر 7 رکن نوآورانه شامل موسسات، سرمایه انسانی و پژوهش، زیرساخت، پیچیدگی بازار، پیچیدگی تجاری، خروجیهای دانش و فناوری و خروجیهای خلاقانه مورد ارزیابی قرار گرفتهاند.
به این ترتیب سوئیس بهترین جایگاه را در رتبه نخست در شاخصهای خروجیهای خلاقانه و خروجی دانش و فناوری کسب کرده است. بعد از آن سوئد هم در دو رکن زیرساخت، پیچیدگی تجاری رده نخست را کسب کرده است. آمریکا که سومین اقتصاد برتر جهان است، در پیچیدگی بازار رده اول را به دست آورده است. در این میان، ایران در رکن موسسات رده 133، در پژوهش و سرمایه انسانی رده 64، در زیرساخت رتبه 95، در پیچیدگی بازار رده 17، در پیچیدگی تجاری رده 110، در خروجی دانش و فناوری رده 49 و در رکن خروجی خلاقانه رده 52 را از آن خود کرده است.
متن کامل گزارش ندا اظهری خبرنگار گروه دانشگاه را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.