محصول جدید باربی دلسوز است یا سودجو؟

محبت یاری؛ فرهیختگان آنلاین: چند وقتی است در آمریکا اعتیاد نوجوانان به گوشی‌های هوشمند برای والدین دردسرساز شده و آن‌ها به دنبال راهی هستند تا فرزندانشان کمتر به فضای مجازی روی بیاورند. این موج که حالا به اروپا رسیده است سبب شده تا محصولی از شرکت اچ‌ام‌دی که به طور خاص برای کاهش تجربه دیجیتال در نوجوانان طراحی شده؛ این روزها بازار گرمی داشته باشد. یک گوشی به نام «باربی» با دسترسی‌ ارتباطی محدود که به برند نوکیا مرتبط است وسازنده آن می‌گوید که تمایل مخاطبان به کمتر شدن تجربه دیجیتالی انگیزه ساخت این محصول است. حالا باربی در بازار علی‌رغم این که تلاش می‌کند نظر نوجوانان را جلب کند در عین حال مدعی‌ است که اعتیاد نوجوانان را به تکنولوژی کمتر می‌کند تا آن‌ها بتوانند تجربه تعامل با گروه همسال را جایگزین ساعت‌ها خیره ماندن به صفحه تک بعدی تلفن همراه کنند.

گوشی‌های هوشمند امروزه بخش جدایی ناپذیر زندگی بشری شده‌اند؛ اما مواجه نوجوانان با این فناوری ارتباطی داستانی متفاوت از بزرگسالان دارد که ریشه آن در بحث‌های روان شناختی است. موضوع اعتیاد نوجوانان به گوشی‌های هوشمند این روزها در آمریکا سبب شده تا درخواست های فزاینده‌ای از سوی والدین برای محدود کردن زمان استفاده فرزندانشان از تلفن‌های هوشمند مطرح شود. برخی والدین حتی تمایل دارند استفاده از این دستگاه به طور کلی برای فرزندشان ممنوع شود. 

دلواپسی والدین بابت چیست؟
مهمترین نگرانی از اعتیاد به گوشی‌های هوشمند در سنین کودکی و نوجوانی  تاثیرات سوء این فناوری بر دامنه تمرکز کودکان است. در همین راستا جاناتان هایدت، روانشناس اجتماعی در کتاب «نسل مضطرب» می‌نویسد: کارهای مهمی که نوجوانان باید انجام دهند بازی با همسالان است. با انجام این کار، آن‌ها یاد می‌گیرند که پویایی‌های اجتماعی داشته باشند و مهارت‌های جدید را با فهمیدن نحوه انجام فعالیت‌های مختلف ایجاد کنند. تعامل با همسالان به آن‌ها می‌آموزد که می‌توانند با چالش‌های دیگری که در آینده با آن‌ها روبرو خواهند شد کنار بیایند، به گفته این روانشناس همین تعاملات می‌تواند از نوجوان در برابر اضطراب محافظت کند. نوجوانان یا کودکانی که مدت زمان زیادی را به بررسی تلفن همراه خود اختصاص میدهند، ممکن است زمان کمتری را صرف صحبت کردن و معاشرت با دوستان خود کنند. 
یکی دیگر از چالش‌های والدین در خصوص اعتیاد به گوشی های هوشمند با دسترسی آزاد، قرارگیری فرزندشان در معرض محتوای زیانبار و غیرقانونی است. ماه اوت (ماه میلادی گذشته)، یک سازمان غیر انتفاعی به نام Thorn که با سوء استفاده جنسی از کودکان مبارزه می‌کند آماری جدید از جرایم جنسی در فضای مجازی منتشر کرد. طبق گزارش این موسسه ۵۹٪ از نوجوانان گفتند که تجربیات آنلاینی داشته اند که بالقوه مضر بوده است. همچنین در این گزارش گفته شده که از هر ۳ خردسال یک نفر و از هر ۵ نوجوان پیش از ۱ نفر می‌گویند که تجربه‌های جنسی آنلاین با فردی که فکر می‌کردند بزرگسال است داشته‌اند.

گوشی باربی، بازار گرمی یا سم زدایی دیجیتال؟
تلفن‌های هوشمند و پلتفرم‌های تعاملی در فضای مجازی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که اعتیادآورند. همه ما تجربه پیمایش بی‌انتها در شبکه‌های اجتماعی و مواجه با سیل اطلاعات را داریم. سخت است که از نوجوانان این درخواست را داشته باشیم که به سمت این فضای جذاب که دریایی از داده‌های متنوع است نیایند. حال اما این یک واقعیت است که گوشی‌های هوشمند بچه‌ها را باهوش‌تر نمی‌کنند بلکه با درگیر کردن عمده توجه آنان یادگیری را در آن‌ها مختل می‌کنند.

همین چالش‌ها سبب شده تا شرکت  «اچ‌ام‌دی گلوبال» به فکر عرضه گوشی‌هایی صرفا برای نوجوانان بیافتد. این شرکت فنلاندی که در حال حاضر برای برند نوکیا گوشی تولید می‌کند با همکاری یک شرکت آمریکایی تولید اسباب‌بازی به نام «مَتِل»؛ اخیرا گوشی هایی باربی نشان با رنگ صورتی به بازار عرضه کرده است. این محصول  تلفن همراهی دکمه‌ای، تاشو و فاقد دوربین است، این گوشی حتی قابلیت نصب پیام رسان را نداشته و فقط امکان ارتباط پیامکی را به مخاطب می‌دهد.

لارس سیلبرباوئر، یکی از مدیران ارشد شرکت اچ‌ام‌دی گفت که هدف از تولید گوشی باربی کمک به مبارزه با اعتیاد به گوشی‌های هوشمند است. او گفت: «ما شاهد جهشی بودیم که از ایالات متحده شروع شد و اکنون در حال گسترش به اروپا است، و روز به روز افراد بیشتری مایلند تجربه دیجیتالی همیشگی نداشته باشند.»
عرضه گوشی «باربی» در بازار با کارکرد بسیار محدودش را می‌توان بازگشت به فناوری ساده‌تر جهت رهایی از اعتیاد به گوشی‌های هوشمد پیچیده‌تر دانست اما برخی در مورد این که انگیزه آقای سیلبرباوئر تا چه اندازه واقعا بشر دوستانه است تردید دارند؛ چراکه تعداد زیادی تلفن دیگر هم در بازار وجود دارد همین عملکرد محدود را در اختیار کاربران قرار می‌دهند و با هیچ شرکت بزرگی هم مرتبط نیستند.

علاوه بر این عرضه مجموعه‌ای از لوازم جانبی با تم باربی، از جمله کاورهای مختلف تلفن، بند مهره‌ای با زیورآلات  باربی‌شکل، و مجموعه‌ای از کریستال‌های چوبی و برچسب‌های نوستالژیک باربی که برای شخصی‌سازی این دستگاه همراه با گوشی ارائه می‌شود؛ به این محصول رنگ و بویی تجاری می‌دهد. ضمنا آقای سیلبرباوئر اعتراف کرده که مایل است بتواند یک سامانه پیام‌رسان همچون واتس‌اپ را در تلفن‌های باربی ایجاد کند.

گفتنی است قیمت عرضه این گوشی در بریتانیا ۹۹ پوند (۱۱۷ یورو) است که دو برابر قیمت یک گوشی نوکیا معمولی است.

نوجوانان در سن حساسی که دارند باید به طور حساب شده با تلفن‌های هوشمند روبه‌رو شوند تا در نحوه تمرکز و کیفیت یادگیری آن‌ها اختلال ایجاد نشود اما این محصولات با ادعای کمک به کاهش تجربه دیجیتال به بازار عرضه شده و سبب شده عده ای بر این باور باشند که با آموزش در مورد استفاده از دستگاه‌های دیجیتال به شیوه‌ای سالم‌تر و کنترل شده، بهتر می‌توان به نتیجه رسید.