سید عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، در یک گفتوگوی تلویزیونی گفت: «سیاست خارجی ما در دولت چهاردهم فراگیر و فعال خواهد بود و میدان دیپلماسی ما گسترده خواهد بود. سیاست خارجی ما اثرگذار خواهد بود و فقط به رفت و آمدهای دیپلماتیک اکتفا نمیکنیم و ما سعی خواهیم کرد که سیاست خارجی ما اثرگذار باشد، به نحوی که بر روی سفرههای مردم نیز تاثیر مثبت خود را بگذارد.»
عراقچی در بخش دیگر صحبتهای خود گسترش تعاملات با همسایگان، گسترش میدان دیپلماسی و قدرتهای نوظهور را از جمله اولویتهای ایران در سیاست خارجی دولت چهاردهم برشمرد. وی با اشاره به روابط ایران و اروپا افزود: «در طی سالهای اخیر روابط ما با اروپا فراز و نشیبهایی داشته است؛ آنها سیاستهای خصمانهای نسبت به ایران داشتهاند و ما تلاش میکنیم که بر اساس تعامل عزتمندانه، فرصت محور و بر اساس احترام متقابل، در راستای تامین منافع ملی کشور تعامل با اروپا را به پیش ببریم.»
این دیپلمات ارشد ایران در ارتباط با تعامل ایران و آمریکا گفت: «ما به دنبال رفع تخاصم و تنشها با آمریکا نیستیم؛ خیلی از این تنشها و دشمنیها ناشی از یک سری اختلافات دیدگاههای مبنایی است و ما تلاش میکنیم که این تلاشها و تخاصمها را مدیریت کنیم.در واقع ما در سیاست خارجی تلاش میکنیم که هزینه تخاصمها را کاهش دهیم و تلاش میکنیم هزینههایی را که به مردم وارد میشود را کاهش دهیم و مدیریت کنیم.»
عراقچی همچنین در پاسخ به سوالی درباره تحریمها گفت: «ما ۲ راهبرد خنثیسازی تحریمها و رفع تحریمها را دنبال میکنیم؛ البته بحث خنثیسازی تحریمها اولویت بیشتری دارد.»
او با بیان اینکه در موضوع خنثیسازی و بیاثرسازی تحریمها، کل دولت ماموریت دارند و ما در وزارت خارجه نیز در این مسیر حرکت میکنیم تا فشارها به مردم کاهش پیدا کند، ادامه داد: «وقتی این سیاست دنبال شود و به نتیجه برسد خود به خود تحریمکنندگان را نیز ناامید میکند.»
وزیر خارجه ایران افزود: «ماموریت دیگر ما در کنار خنثیسازی تحریمها، تلاش برای رفع تحریمهاست که این ماموریت خاص وزارت خارجه است. ما موضوع رفع تحریمها به صورت شرافتمندانه را دنبال میکنیم، این موضوع در دولت سیزدهم پیگیری و ما نیز در دولت چهاردهم تلاش میکنیم که این موضوع به صورت عزتمندانه احیا شود و جلو برود.»
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: «تلاش ما در این زمینه رفع تحریمها مستمر خواهد بود و این موضوع از طریق مذاکره و یا از هر طریق شرافتمندانه دیگری شروع میشود و در این زمینه تعجیل و تاخیر بیجهتی نخواهیم داشت. مذاکرات را فرسایشی نیز نمیکنیم.»
عراقچی در بخش دیگر صحبتهای خود در مورد مذاکرات احیای برجام در چند سال اخیر گفت: «در اواخر سال ۹۹ وقتی که آقای ترامپ شکست خورد و آقای بایدن رئیسجمهور شد، آمریکا ابراز علاقه کرد که به برجام برگرد. این درخواست آمریکا از طرف ایران رد نشد بلکه شرایطی برای آن گذاشته شد، شرایطی که به «مواضع قطعی نظام» معروف شد که خود مقام معظم رهبری هم در سخنان خودشان به صراحت آن را فرموده بودند.»
او ادامه داد: «مجلس محترم شورای اسلامی هم قانون اقدام راهبردی را در همان حوالی تصویب کردند. بعد از درخواست آمریکاییها، مذاکرات مربوط به احیای برجام در اوایل سال ۱۴۰۰ در چارچوب مواضع قطعی نظام و در چارچوب قانون اقدام راهبردی شروع شد. ۶ دور از آن مذاکرات را بنده انجام دادم، در زمان دولت قبل این مذاکرات انجام شد ولی به هر حال به سرانجام نرسید.»
عراقچی افزود: «اکنون احیای آن مذاکرات به آسانی گذشته نیست و این را باید همه بدانیم. شرایط بینالمللی عوض شده است، در این فاصله جنگ اوکراین پیش آمده که تاثیرات عمیقی بر نگاه امنیتی اروپاییها و به اصطلاح ترتیبات امنیتی بینالمللی گذاشته است؛ جنگ غزه، حمله رژیم صهیونیستی و کشتاری که در آنجا صورت گرفته نیز شرایط منطقه را کاملا دگرگون کرده است.»
وزیر خارجه ایران تصریح کرد: «تصویری که الان وجود داره نسبت به تصویر گذشته، تصویر متفاوتی هست. در خود برجام هم بعضی از تاریخهایی که وجود داشته، گذشته است و لذا برجام به آن شکل فعلی که وجود دارد قابل احیا نیست، به تعبیری حتما باید این سند دوباره باز شود، قسمتهایی از آن مورد تغییر واقع شود و این کار آسانی نیست. شما میدانید وقتی یک سندی باز میشود دیگر دوباره جمع کردن آن کار شاقی است.»
عراقچی گفت: «در مذاکرات ۱۴۰۰، مذاکرات مربوط به نحوه بازگشت به برجام بود و در مورد خود برجام هیچ مذاکره نداشتیم. اکنون مقداری شرایط متفاوت شده است و ما باید با یک نگاه متفاوتی وارد صحنه شویم. آن شکل قبلی مذاکرات و توافق برجام، همه اینها می تواند یک راهنما و به اصطلاح رفرنس یا مرجعی برای رجوع و استفاده باشند ولی دیگر آنها به آن شکل نمیتوانند مورد اجرا واقع شوند؛ مذاکرات جدیدی باید شکل بگیرد، البته همانطور که گفتم شرایط در اروپا سخت است، در آمریکا آنها گرفتار انتخابات هستند و کار آسانی نخواهد بود ولی ما همه تلاش خودمان را خواهیم کرد.»
عراقچی افزود: «تلاش میکنیم با یک وفاق ملی در حوزه سیاست خارجی عمل کنیم؛ سیاست خارجی کشور باید متکی بر اجماع ملی باشد که با قدرت بیشتری بتواند منافع ملی کشور را تامین کند. من تلاش میکنم با همکاری مجلس، مراکز دانشگاهی و نخبگان، رسانهها و صدا و سیما وفاق ملی در سیاست خارجی کشور دنبال کنم و همه نهادهای ذیربط در این ارتباط مشارکت و فعالیت داشته باشند.»
عراقچی در پاسخ به سوالی در مورد اصول سیاست خارجی دولت چهاردهم گفت: «اصول و راهنمای سیاست خارجی دولت چهاردهم، قانون اساسی، سیاستهای کلی نظام که توسط مقام معظم رهبری در حوزه سیاست خارجی ابلاغ شده است، تدابیر و ارشادات مقام معظم رهبری به خصوص اصل راهبردی عزت،حکمت و مصلحت، اسناد بالا دستی مانند سند چشمانداز توسعه برنامه هفتم و همچنین قوانین مجلس شورای اسلامی در حوزه سیاست خارجی است است.»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: «آنچه که اشاره کردم اصول، و راهنمای ما در سیاست خارجی است که چارچوب حرکتی ما را مشخص میکند. بنابراین هیچ قطبیتی و هیچ دوگانگی وجود نخواهد داشت. ما در چارچوب این اصول قاطعانه حرکت خواهیم کرد و تمامی ظرفیت و استعداد خودمان را به کار خواهیم گرفت که بتوانیم منافع ملی کشور را در همه حوزهها تامین کنیم.»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در بخش دیگر از صحبتهای خود در پاسخ به سوالی در ارتباط با موضوع محور مقاومت گفت: «محور مقاومت بر اساس یک سری آرمانها شکل گرفته و برای خودش مکتبی دارد که به مکتب مقاومت معروف است. در هر شرایطی محور مقاومت مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران خواهد بود و این موضوع به صراحت در برنامه ماست، در سخنرانی رئیسجمهور در روز تحلیف به صراحت این موضوع بیان شد، من هم در صحبتهایی که در مجلس محترم در روز رای اعتماد داشتم، این موضوع را خیلی روشن بیان کردم که مورد استقبال نمایندگان محترم واقع شد. این سیاست اصولی ماست و ناشی از یک مکتب و اعتقاد است و اینجاست که میگویم بعضی از تخاصمات ما با آمریکا حل شدنی نیست، به خاطر این است که این موارد و آرمانهایی که به آن اعتقاد داریم، اصولا اجازه نمیدهد که این تخاصمات رفع شود.»
دیپلمات عالیرتبه جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد: «بنابراین وقتی به آن تخاصم میرسیم کار ما مدیریت است و البته تکرار میکنم مدیریت یعنی اینکه که اجازه ندهیم هر هزینهای به ما تحمیل شود؛ بله، خصومت وجود دارد ولی دلیل ندارد هر هزینهای را بپردازیم، دلیل ندارد مردم هر فشاری را تحمل کنند، وظیفه ماست که تا جاییکه میتوانیم فشار را کاهش دهیم، تا جاییکه میتوانیم هزینههای مردم را کاهش دهیم و و این در جای خود قرار دارد.»
عراقچی در همین راستا تصریح کرد: «مواضع ما در مورد مقاومت تغییر نخواهد کرد چراکه جزئی از آرمانهای ماست، ناشی از یک اعتقاد و مکتب است و حمایت ما از مقاومت و همه گروههایی که در محور مقاومت قرار میگیرند، همه کشورهایی که در حوزه مقاومت قرار میگیرند، یک اصل تغییر ناپذیر است و ما به این سیاست اصولی خود ادامه خواهیم داد.»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران افزود: «حمایت از مردم لبنان، حمایت از مردم مظلوم فلسطین به خصوص در غزه، حمایت از مردم در یمن، حمایت از مردم در هر جای دیگر جهان اسلام به خصوص در حوزه محور مقاومت جزء سیاستهای تغییر ناپذیر دولت چهاردهم خواهد بود.»