رئیس‌جمهور نباید کابینه را به‌نام رهبر انقلاب می‌زد

فرهیختگان: بالاخره روز گذشته، پرونده رای اعتماد بهارستانی‌ها به وزرا بسته شد و همه وزرای پیشنهادی راهی پاستور شدند. حالا دولت چهاردهم رسما کار خود را آغاز کرد. در جلسه روز گذشته بهارستان اما رئیس‌جمهور، پیش از شروع فرآیند رای اعتماد، چندباری با صراحت و تاکیدی بیش ‌از گذشته اشاره کرد کابینه را با تایید رهبر انقلاب چیده است. صحبت‌هایی که انتقادهایی به همراه داشت و برخی این اظهارات را هزینه کردن از رهبری دانستند. با این وجود سوالی که در این رابطه وجود دارد این است که در‌حالی‌که احتمال می‌رفت بیشتر گزینه‌های دولت رای اعتماد بیاورند، تاکید روی این موضوع که کابینه با نظر رهبر انقلاب چیده شده، ضرورتی داشت؟ 

سال 96 نیز در آستانه تشکیل دولت دوازدهم، یکی از نمایندگان مجلس در توییتی مدعی شد، رئیس‌جمهور قصد دارد همه اعضای کابینه را با مشورت رهبر انقلاب بچیند و بازار شایعه درباره احتمال چینش کابینه با هماهنگی صددرصدی رهبر انقلاب حسابی داغ شده بود. اظهارنظری که با واکنش دفتر حفظ و نشر رهبر انقلاب همراه شد و در بخشی از این اطلاعیه گفته شد هماهنگی رئیس‌جمهور با رهبری، به‌دلیل تکلیف‌هایی است که قانون اساسی در امور سیاست‌خارجی، دفاعی و امنیتی محقق کرده است. در آستانه تشکیل دولت سیزدهم نیز بار دیگر اظهاراتی مبنی‌بر هماهنگی همه وزرا با رهبر انقلاب مطرح شد که قالیباف در صحن علنی اشاره کرد رهبر انقلاب تلویحا گفت در امور اجرایی دخالت نمی‌کند.

 اظهار چهارشنبه رئیس‌جمهور در جریان سخنرانی که پیش از برگزاری رای اعتماد، داشت، با صراحت بیشتری اشاره کرد که برای انتخاب گزینه‌های وزارت با رهبر انقلاب مشورت کرده است. پزشکیان در بخشی از صحبت‌های خود گفت عباس عراقچی، سرتیپ نصیرزاده، کاظمی و سیداسماعیل خطیب، اسکندر مومنی و سیمایی‌صراف، «بدون هماهنگی انتخاب نشدند.» پزشکیان در بخش دیگری از صحبت‌های خود به این موضوع اشاره کرد با وجود اینکه نام عباس صالحی برای وزارت ارشاد، در میان گزینه‌های پیشنهادی قرار داشت اما حاضر به پذیرش وزارت نبود، پزشکیان اشاره کرد که با وساطت رهبر انقلاب، عباس صالحی حاضر به پذیرش پست وزارت شده است.

رئیس‌جمهور در ادامه نیز به حضور وزیر راه در کابینه هم اشاره کرد و گفت آن هم تایید رهبر انقلاب را گرفته است. بعد از صحبت‌های رئیس‌جمهور در صحن علنی، واکنش‌ها و اظهارات متفاوتی از جانب شخصیت‌ها و چهره‌های سیاسی مطرح شد. برخی این اظهارات را هزینه کردن از رهبری دانستند، برخی نیز معتقدند پزشکیان تلاش نکرده از رهبری هزینه کند بلکه تنها تاکید کرده از مشورت همه افراد و مخصوصا رهبر انقلاب در چینش کابینه استفاده کرده است. 

صحبت‌های رئیس‌جمهور در صحن علنی بهارستان اما چند نکته را مورد توجه قرار داد. مشورت و کمک گرفتن روسای‌جمهور از رهبر انقلاب، امری است که در ادوار مختلف صورت گرفته و تازگی ندارد، البته این مشورت‌ها با خواست و تصمیم روسای‌جمهور صورت می‌گرفته و جنبه مشورتی داشته است، امری که رهبر انقلاب نیز بارها به آن اشاره کردند.

نکته دیگر آنکه رئیس‌جمهور در بخشی از صحبت‌های خود به هماهنگی گزینه 5 وزارتخانه با رهبر انقلاب تلویحا اشاره می‌کند، که 4 وزارتخانه بر مبنای قانون اساسی با رهبر انقلاب هماهنگ می‌شود و در این میان تنها وزارت آموزش‌وپرورش با هماهنگی رهبری انتخاب شده است. بر این اساس نمی‌توان مطرح کردن این گزاره که همه گزینه‌های دولت با خواست رهبر انقلاب انتخاب شده را دقیق و درست دانست.

تلاش دولت برای تاکید بر این گزاره که کابینه تایید رهبر انقلاب را دارند، تنها فشار را متوجه مجلس نمی‌کند. حالا دولت در ابتدای کار خود قرار دارد و هنوز با چالش‌ها و بالا و پایین‌های مشکلات کشور مواجه نشده است. نمی‌توان انکار کرد که ممکن است در مسیر اداره دولت ناکارآمدی‌ها و نقص‌هایی در برخی سطوح مشاهده شود، درحالی‌که تاکید دولت این است که همه گزینه‌ها مورد تایید رهبر انقلاب بودند، این بار نقص‌ها و ناکارآمدی‌ها نه متوجه دستگاه اجرایی کشور که به کل نظام حکمرانی تعمیم پیدا می‌کند و آسیب بیشتری را بر اعتماد عمومی وارد می‌کند، در‌حالی‌که رهبر انقلاب بارها تاکید کردند این رویه‌شان حمایت از دولت‌ها برای پیشبرد بهتر امور بوده است. 

متن کامل گزارش زهرا طیبی، خبرنگار گروه نقد روز را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.