تلاش اصلاح‌طلبان برای شکست دولت چهاردهم

فرهیختگان: با تایید صلاحیت مسعود پزشکیان در انتخابات این نگرانی به وجود آمد که برخی جریان‌های رادیکال اصلاح‌طلبان بخواهند از تریبون در اختیار او برای طرح اظهاراتی علیه منافع ملی سوءاستفاده کنند. پزشکیان اما با تکیه به تجربه سیاسی چند دهه‌ای خود در این دام گرفتار نشد. همین امر نیز باب حمله به رئیس‌جمهور و طرح مطالبات غیرمنطقی از او را توسط چهره‌ها رادیکال‌تر اصلاح‌طلبان گشود.

اگر قرار باشد فهرستی از اصلاح‌طلبانی داشته باشیم که در شئون مختلف تلاش داشته‌اند به دولت پزشکیان اعمال فشار کنند در صدر این فهرست، نام آذر منصوری جای می‌گیرد. فردی که از نخستین دقایق پیروزی پزشکیان همواره به نحوی عمل کرده که گویی به چیزی جز شکست حداکثری آن قانع نیست. اعلام برائت از دولت و همزمان سهم‌خواهی حداکثری از کابینه دستورکار پیشین آذر منصوری برای تقابل با دولت بود. پس از پایان فرآیند تعیین وزرای پیشنهادی نیز روایت شکست از تلاش‌های دولت در دستور کار آذر منصوری قرار گرفته است. مرور رویکردهای تقابلی رئیس جبهه اصلاحات می‌تواند مفر خوبی در اختیار رئیس‌جمهور قرار دهد که به او قدرت گریز از دام‌های منفعت‌طلبانه و ضدملی می‌دهد. 

آذر منصوری که علی‌رغم ایفای نقش در فرآیند تعیین کابینه نقش خود را منکر شده و مدعی بود جبهه اصلاحات صرفا شان همراهی و نظارت بر عملکرد دولت دارد در جدید‌ترین موضع سیاسی خود مهم‌ترین ایده دولت پزشکیان یعنی وفاق ملی را زیر سوال برده و در توییتی با طرح مطالبه‌ای غیرمرتبط از رئیس‌جمهور ایده وفاق ملی را ناکام توصیف می‌کند.

آذر منصوری که خیلی زود به کنشگری فعال برای به شکست کشاندن دولت چهاردهم تبدیل شده همان مسیری را تبیین می‌کند که پیش از این وزیر علوم دولت اصلاحات پیش روی رئیس‌جمهور قرار داده بود. مصطفی معین دو روز پس از پیروزی پزشکیان قبل از آنکه هنوز دولتی تحویل داده شود طی نامه‌ای چندین مطالبه ریز و درشت از جمله تغییر قانون اساسی و آزادی محکومان فتنه را مطرح کرده و از پزشکیان خواسته بود تا در صورت عدم تحقق این مطالبات از سمت خود استعفا دهد.

بعد از گذشت یک ماه به نظر می‌رسد تلاش مصطفی معین برای به شکست کشاندن دولت اصلاح‌طلبان جنبه‌ای عمومی‌تری در بین اصلاح‌طلبان پیدا کرده است تا جایی که رئیس جبهه اصلاحات نیز وارد گود شده و در کنشی کاملا منطبق بر، نامه مصطفی معین بعد از طرح یک مطالبه غیرمرتبط ایده وفاق ملی را شکست‌خورده دانسته است. 

در بین چهره‌های حامی پزشکیان در ایام انتخابات آذر منصوری نخستین فردی بود که پس از پیروزی مسیر مرزبندی با پزشکیان را کلید زد. درحالی‌که چهره‌های متعددی از جبهه اصلاحات در شورای عالی انتقال قدرت و کمیته‌های آن حضور داشتند آذر منصوری در توییتی مدعی شد جبهه اصلاحات ایران برنامه‌ای برای معرفی اعضای کابینه دولت آینده ندارد. منصوری در ادامه مدعی شد: «[این جبهه]نقش اصلی خود را صرفا همراهی و حمایت از دولت چهاردهم و نیز نظارت بر عملکرد آن می‌داند. این اظهارت خیلی زود توسط سایر اعضای شورای انتقالی زیر سوال رفت.

پس از آنکه شفیعیان از چهره‌های رسانه‌ای نزدیک به پزشکیان اعلام کرد جبهه اصلاحات در همه کمیته‌ها عضو دارد ظریف، رئیس شورای انتقال قدرت نیز تشریح کرد که به دلیل خاستگاه اصلاح‌طلبی پزشکیان در همه کمیته‌های تعیین کابینه یک کرسی به جبهه اصلاحات داده شده است. به این طریق جبهه اصلاحات به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گروه‌های اثر‌گذار در تعیین کابینه نقش خود را منکر شده و اظهار می‌کند نقشی در تعیین کابینه ندارد. اعلام برائت از گزینه مد نظر را اصلاح‌طلبان پیش از این در تقابل با روحانی تمرین کرده بودند. آنها که در هر دو دوره ریاست‌جمهوری روحانی در کمین تبلیغاتی او فعالیت می‌کردند با نزدیک شدن به پایان دولت روحانی برای اینکه در موج انتقادات جامعه به روحانی غرق نشوند به مرزبندی با او پرداخته و تلاش کردند تا خود را جدا از دولت او معرفی کنند.

عدم نتیجه‌گیری در این رویکرد باعث شد تا سرمایه اجتماعی اصلاح‌طلبان به قدری ریزش پیدا کند که آنها به قول عبدالعلی‌‌زاده، رئیس ستاد انتخاباتی پزشکیان حتی در معرفی پنج هزار نفر ناظر برای حضور درپای صندوق رای نیز عاجز بمانند. این شکست باعث شده آنها درمورد پزشکیان به اندازه روحانی تعلل نکرده و خیلی زودتر و از همان آغاز دولت مرزبندی را شروع کنند تا علی‌رغم اثرگذاری در کابینه درآینده هیچ مسئولیتی در قبال عملکرد آن نداشته و بتوانند در انتخابات‌های عادی نیز از موضع یک مدعی وارد فضای انتخابات شوند. 

متن کامل گزارش علی مزروعی، خبرنگار گروه نقد روز را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.