دولت چهاردهم در دام گروگان‌گیری‌های سیاسی نیفتد

سیدحسین شهرستانی، جامعه‌شناس: انتظار می‌رود دولت چهاردهم برخلاف دولت‌های اصلاحات و کارگزاران که با حاشیه‌های سیاسی چه در حوزه سیاست داخلی و چه در حوزه سیاست خارجی، وقت اداره دولت را می‌گرفتند و تلف می‌کردند، پیش نرود. در حوزه سیاست داخلی مساله اصلی کشور، مساله فرهنگی یا آزادی‌های فرهنگی نیست. دولت پزشکیان اما فرصت مناسبی است برای اینکه تنگ‌نظری‌های بی‌قاعده، بی‌سرانجام و بی‌فایده‌ای که در حوزه فیلترینگ و حجاب به وجود آمده، تا حد مطلوبی تعدیل شود اما نباید این حوزه به قلمرو کشاکش‌های سیاسی دوطرف، به بحران کشاندن کشور، به گروگان گرفتن مطالبات فرهنگی طبقه متوسط جامعه تبدیل شود. دولت نباید کارشکنی کند، از نظام عبور کند، دوگانه‌سازی کند یا حاکمیت دوگانه را طرح کند، بلکه باید بتواند در تعامل با نهادهای حاکمیتی تا حد ممکن فضای عمومی کشور را مطلوب‌تر کند. اما مساله اول سیاست داخلی کشور، عدالت و تولید است. توزیع عادلانه و بازسازی و احیای چرخه تولید در کشور، وظیفه اول و اصلی سیاست داخلی است.

در سیاست خارجی نیز دولت چهاردهم نباید مسیر دولت‌های پیشین، مثل دولت روحانی را پیش رود که تمام مسائل کشور را به توافقات، برجام و اف‌ای‌تی‌اف و اینها ملزم کرده بود. در این تجربه، فرصت کشور سوخت و دیگر حنای برجام و توافقات سیاسی بین مردم رنگی ندارد. سبد رای پزشکیان هم ربط چندانی به تحرکات عجیب‌وغریب ظریف در این انتخابات نداشت. نباید تصور شود ایشان وامدار محمدجواد ظریف است. پزشکیان به خاطر ویژگی‌های شخصیتی خودش رای آورد .مساله این است منفورترین دولت پس از انقلاب، دولت روحانی است که پروژه‌ای به نام برجام داشته که چهره اصلی آن هم ظریف بوده است. بنابراین، هیچ محبوبیتی از جانب ظریف و دولت روحانی وجود ندارد و اگر همین الان نظرسنجی شود، این امر مشخص خواهد شد. مردم می‌دانند با چشم‌انداز روی کار آمدن ترامپ در آمریکا و یا حتی کاملا هریس، تفاوتی برای ایران رخ نخواهد داد. در دوره اوباما دیدیم دموکرات‌ها چه بلایی بر سر ما آوردند و چه بازی با ما کردند. در دوره آقای رئیسی دیدیم که توانستیم تحریم‌ها را دور بزنیم و از پس ملزومات کشور بربیاییم و نفت بفروشیم. یک‌سری از شعارها، گروگان‌های سیاسی سابقه‌دار هستند. در دوره خاتمی، مسائل سیاست داخلی و فرهنگ گروگان بود و در دوره آقای روحانی، مساله سیاست خارجی و برجام گروگان بخشی از قشر غربگرای ایرانی بود. به جای اینکه مطالبات برآورده شود به اهرمی برای فشار به حاکمیت تبدیل شد.
این کاری است که در این دولت نباید انجام شود و البته به روحیات آقای پزشکیان هم نمی‌خورد. امیدواریم ایشان هم با همان روحیه وفاق‌اندیش، بتواند یک دولت معقول و فراگیر در داخل شکل دهد که مساله تولید و عدالت را در داخل کشور پیگیری کند و در عین حال به تقویت و تحکیم سرمایه اجتماعی نظام کمک کند.