اصلاح‌طلبان ۷ استان از دست دادند و یکی به دست آوردند

سعید آجورلو، استاد دانشگاه در تحلیلی پیرامون انتخابات ۱۴۰۳ در شبکه ایکس نوشت: فاصله سال‌های ۹۶ تا ۱۴۰۳ در ۷ استان رای اصلاح طلبی تبدیل به اصول گرایی شده و در یک استان چرخش به سمت اصلاح طلبان بوده. به عبارتی اصلاح طلبان ۷ استان را از دست داده و یک استان به دست آوردند.  گرایش اصلاح طلبی یا اصول گرایی بقیه استان‌ها نسبت به ۹۶ تغییری نداشته و تبدیل رای روحانی به پزشکیان و رییسی به جلیلی تقریبا در اکثر استان‌ها قاعده بوده. ۷ استان اما عبارتند از؛ اصفهان، بوشهر، خوزستان، کرمان، کهگلویه، هرمزگان و یزد. 

در اصفهان کاهش مشارکت بیش از ۲۰ درصدی در فاصله ۹۶ تا ۰۳ به سود جلیلی بوده. در بوشهر هم به نظر همین طور است؛ مشارکت حدود ۲۰ کمتر شده و این کاملا به ضرر اصلاح طلبان بوده. در این دو استان رای روحانی تبدیل به رای به جلیلی شده است. 

در هرمزگان و مخصوصا یزد هم اوضاع به همین منوال است و‌ با کاهش مشارکت، کمپین پزشکیان ضرر کرده است. در کرمان اما جلیلی حدود ۶۲ درصد رای دارد. گرچه ممکن است کاهش مشارکت حدود ۲۵ درصدی در فاصله ۷ سال از دلایل تبدیل کرمان به استان اکثریتی جلیلی باشد اما با موضوع مشارکت نمی توان همه واقعیت کرمان را تحلیل کرد چرا که در سال ۹۶، روحانی با ۵۳ درصد در کرمان پیروز شد و عملا نتوانست اکثریت مطلق این استان را به دست آورد. کرمان را شاید بتوان سرمایه جدید اصول گرایان در کمپین های انتخاباتی محسوب کرد. 

نکته مهم اما قطبی بودن استان‌هایی است که اصول گرایان به دست آورده اند جز اصفهان و کرمان. پیروزی جلیلی در بوشهر، هرمزگان، یزد، کهگلویه و خوزستان قاطع نبوده و حفظ این استان‌ها برای اصول گرایان دارای پیچیدگی است چرا که در ۹۶ بخشی از سبد آرای روحانی بوده‌اند و می توانند استان‌های چرخشی و قابل محاسبه برای کمپین اصلاح طلبان در آینده باشند. 

وی ادامه داد: نتایج سه استان قزوین، کهگلویه و بویر احمد و مازندران در فاصله ۸ تا ۱۵ تیر متفاوت شد. در قزوین به نظر افزایش ۸ درصدی مشارکت منجر به پیروزی پزشکیان شد در حالی که در دور اول جلیلی این استان را پیروز شده بود. همین اتفاق در مازندران هم تکرار و افزایش ده درصدی آرا به سود پزشکیان شد و جلیلی برد مرحله اول را از دست داد. 

در کهگلویه اما با وجود افزایش حدود ۱۵ درصدی مشارکت، جلیلی بر خلاف دور اول این استان را برد. به نظر می رسد در استان کهگلویه، آرای قالیباف به سمت جلیلی رفته و افزایش مشارکت هم به ضرر جلیلی تمام نشده در حالی که به نظر در قزوین و مازندران، مشارکت از سمت طبقه متوسط اضافه شده و در نهایت آرای این استان ادامه تهران و البرز بوده است.

‏افزایش مشارکت در ۱۵ تیر ماه به سود مسعود پزشکیان بود؛ چرا که استان‌های اکثریتی او در فاصله یک هفته جهش خوبی داشتند. برای مثال در آذربایجان شرقی ۱۸ درصد افزایش مشارکت، او را در منطقه امن قرار داد. در آذربایجان غربی ۱۱ درصد افزایش مشارکت عدد کمی نیست. در اردبیل هم حدود ۱۷ درصد؛ عدد بالایی است. در ایلام، البرز، زنجان، قزوین، چهارمحال، کرمانشاه، گلستان و لرستان بین هشت تا نه درصد و در سیستان و بلوچستان و گیلان ۱۱ درصد. 

البته افزایش مشارکت در یزد، همدان، مرکزی، کهگلویه، اصفهان، بوشهر، خوزستان و سمنان به نفع جلیلی کار کرد اما در مجموع افزایش مشارکت در دور دوم بیشتر به نفع پزشکیان بود. چرا که افزایش مشارکت در تهران و آذربایجان شرقی و غربی بین پزشکیان و جلیلی فاصله ای انداخت که با افزایش مشارکت به نفع جلیلی در استان های کوچک تر قابل جبران نبود.

‏ پزشکیان در ۷ استان از مجموع ۱۱ استان با حاشیه نشینی بالا برنده شده است. ۴ استان را هم جلیلی برده است.  در خوزستان و خراسان رضوی با حدود ۱/۷ میلیون حاشیه نشین و در اصفهان با ۶۶۰ هزار و در قم با ۳۸۰ هزار نفر، جلیلی پیروز شده که حداقل تحلیل این رای فقط با عنصر حاشیه نشینی در خراسان و قم و حتی اصفهان منطقی به نظر نمی رسد چرا که جنس آرای او در این سه استان بیشتر ایدئولوژیک است. 

پزشکیان اما در تهران با ۱/۶ میلیون، در البرز با ۱/۲ میلیون، در فارس با ۸۰۰ هزار نفر، در آذربایجان شرقی با ۷۰۰ هزار نفر، در سیستان و بلوچستان با ۶۵۰ هزار نفر و در آذربایجان غربی با ۵۸۰ هزار و کردستان با ۴۰۰ هزار نفر حاشیه نشین طبق آمار رسمی، برنده انتخابات شده است. او در واقع همزمان برنده کلانشهرها و استان‌هایی با حاشیه نشینی بالا شده است.