مسعود پزشکیان در وزارت بهداشت چه کرد؟

فرهیختگان: تا یک ماه و نیم دیگر نهمین رئیس‌جمهور ایران، به‌عنوان شخص اول اجرایی کشور قدرت را در دست می‌گیرد و عملا دولت چهاردهم آغاز به کار خواهد کرد. رئیس‌جمهوری که در انتخابات دومرحله‌ای توانست با بیش از 16 میلیون رای عنوان برنده را از آن خود کند در زمره جامعه پزشکی کشور تعریف می‌شود. 

در کارنامه کاری او حضور در وزارتخانه بهداشت در قامت وزیر در دوره دوم دولت اصلاحات و معاون وزیر این وزارتخانه در دولت اول اصلاحات به چشم می‌خورد. او که در 70 سالگی به مسند ریاست‌جمهوری رسیده فارغ‌التحصیل دانشگاه علوم پزشکی ایران است و برای برهه‌ای شش‌ساله نیز ریاست دانشگاه علوم پزشکی تبریز را در سال‌های 73 تا 79 تجربه کرده بود.

جدایی آموزش پزشکی از وزارت بهداشت را باید یکی از همان اتفاقات مهمی دانست که یک سال بعد از حضور پزشکیان در وزارت بهداشت مطرح شد. با وجود اینکه برای اولین بار سال 1364 بود که آموزش پزشکی جزء وظایف این وزارتخانه قرار گرفت، اما 17 سال بعد، طرح جداسازی بازوی آموزشی از این وزارتخانه توسط خود دولت طرح شد که موافقت‌ها و مخالفت‌های زیادی را در پی داشت.

افزایش چتر بیمه‌ای برای کاهش هزینه‌های درمانی هرچند مستقیما توسط وزارت بهداشت اجرا نشد، اما طبیعتا یکی از ارگان‌های اصلی در تحقق این مساله به شمار می‌رفت. کاهش بار مالی از دوش خانواده‌هایی که درگیر بیماری شده‌اند در چند نوبت در دوران پزشکیان دنبال شد به‌طوری‌که اولین بار در سال 1381 سازمان بیمه خدمات درمانی بیمه درمانی سرپایی را برای جمعیت شهری فاقد بیمه به اجرا در آورد که براساس آن هشت میلیون نفر از جمعیت شهری کشور ذیل پوشش این نوع بیمه قرار گرفتند. 

در آخرین سال وزارت پزشکیان نیز طرح بیمه درمان روستاییان و عشایران از سوی مجلس تصویب شد و این قشر از جامعه نیز تحت پوشش خدمات درمانی بیمه بستری و سرپایی قرار گرفتند که برای تحقق آن نیز 400 میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده بود و طبیعتا نقش پررنگی در کاهش هزینه‌های درمانی برای گروه‌های مختلف داشت. 

تدوین آیین‌نامه شورای عالی سلامت کشور و برنامه اصلاحات در نظام سلامت یکی دیگر از موضوعات قابل‌توجه در سال 1382 است که از سوی هیات وزیران به تصویب رسید. طرحی که با توجه به اسمش زمینه را برای انجام بسیاری از تحولات در سال‌های بعدی مانند همان طرح پزشک خانواده و تغییر کاربری بهداری‌ها فراهم می‌کرد. 

رشد 29 درصدی مقالات پژوهشی منتشرشده در حوزه پزشکی طی سال‌های 2001 تا ۲۰۰۵ هم باید جزء اقدامات قابل‌توجه در دوران حضور پزشکیان در وزارت بهداشت دانست به‌طوری که در اولین سال حضور او در این وزارتخانه در مجموع 535 هزار و 168 مقاله منتشر شد، درحالی‌که این میزان در آخرین سال حضورش به 688 هزار و 315 مقاله رسید.

«پزشک خانواده» را باید طرحی در نظام سلامت دانست که توانست اثرات مثبت قابل‌توجهی را در این فضا بگذارد. طرحی که اولین بار در شش ماه پایانی دولت هفتم با اختصاص بودجه 500 میلیارد تومانی در سازمان بیمه سلامت ایران استارت خورد اما اجرای رسمی آن از دولت هشتم به وسیله وزارت بهداشت پزشکیان دنبال شد که طی آن برای حدود ۲۰ میلیون نفر دفترچه بیمه نظام ارجاع برای روستاییان و ساکنان شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر صادر شد. 

یکی از کارهای مهمی که پزشکیان در دومین سال حضورش در وزارت بهداشت انجام داد اجرای طرح واکسیناسیون سرخک و سرخچه بود؛ طرحی سراسری که بزرگ‌ترین برنامه اجرایی در سال 82 به شمار می‌رود و باعث شد تا با این اقدام فلج اطفال در کشور ریشه‌کن شود. 

متن کامل گزارش زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.