فرهیختگان: نمی‌توان انکار کرد که بخشی از سبد رای مسعود پزشکیان از مناطق آذری‌زبان جذب شده اما اینکه بگوییم او توانسته با تکیه به رای این مناطق پیروز انتخابات شود، گزاره درستی نیست. سبد رای مسعود پزشکیان ترکیبی است. بخشی از این رای از جناح اصلاح‌طلبی و بخشی هم از سبد رای شهید رئیسی جذب شده است.

با این همه تکیه روی جذب رای قومیتی مسعود پزشکیان این روزها بیش از گذشته برجسته شده است. امری که اساسا مطرح کردن آن هم می‌تواند آسیب‌هایی به همراه داشته باشد. به بهانه پررنگ شدن رای قومیتی رئیس‌جمهور منتخب، با شعیب بهمن، کارشناس مسائل سیاسی و بین‌الملل گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید. 

سبد رای آقای پزشکیان متنوع بوده 
شعیب بهمن معتقد است آرای مسعود پزشکیان تنها قومیتی نبوده و چند دسته را در بر می‌گیرد و توضیح می‌دهد: «در وهله اول باید به این نکته توجه داشته باشیم آرای پزشکیان، صرفا آرای قومی نبوده است. می‌توان مجموع افرادی که به پزشکیان رای دادند را به چند دسته تقسیم کرد؛ یک دسته طرفداران جریان اصلاح‌طلبی در داخل کشور بودند که با توجه به اینکه پزشکیان خاستگاه خود را در این جریان قرار داده بود به ایشان رای دادند.

وی افزود: دسته دیگر افراد بدون خاستگاه سیاسی بودند که صرفا از روی قضاوت بین رفتار و مواضع و کنش‌های نامزدها وارد عرصه انتخابات شدند و پزشکیان را به‌عنوان نامزد اصلح برای خود انتخاب کردند و دسته دیگر هم بودند که شاید در مخالفت با نامزدهای طرف مقابل یا فقط به‌خاطر اینکه جلیلی رای نیاورد پای صندوق حاضر شدند و رای دادند و علت آن ‌هم ساخته شدن دوقطبی، به‌ویژه در یک هفته منتهی به دور دوم انتخابات بود. البته در مناطق آذری‌نشین ایران، تناسب آرای پزشکیان نسبت به جلیلی خیلی بیشتر بود و در برخی مکان‌ها نسبت به شهرهای دیگر چندبرابر بود. اینجا نشان می‌دهد مساله خاستگاه پزشکیان، محل تولد و اینکه او در این دوره نماینده تبریز در مجلس شورای اسلامی بوده، تاثیرات خاص خود را حداقل بر نوع رای‌دهی مردم در این منطقه داشته است. بنابراین سبد رای پزشکیان، متنوع بوده و یک سبد رای کاملا قومی نبوده است.

این کارشناس مسائل سیاسی و بین‌الملل تصریح کرد: کما اینکه اگر ما سایر آرای پزشکیان در استان‌های دیگر را حذف کنیم، قاعدتا ایشان با رای بسیار پایینی، این امکان را پیدا نمی‌کرد به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شود. بنابراین سبد رای پزشکیان سبدی است به گستره ایران و دلایل افرادی که به او رای دادند کاملا متفاوت و مختلف بوده است. البته این نگاه که ایشان یک فرد آذری است قاعدتا بین طیفی از مردم وجود داشته و نمی‌شود این را کتمان کرد.»

برخی در داخل تلاش می‌کنند پزشکیان را به نفع خود مصادره کنند

شعیب بهمن در ادامه به این موضوع اشاره کرد که برخی تحولات در ستاد مسعود پزشکیان منجر به دامن زدن به نگاه‌های قومیتی شد و توضیح داد: «در حال حاضر چیزی که نگران‌کننده است و البته از همان زمان اعلام پذیرش ایشان در شورای نگهبان به نگرانی جدی تبدیل شد و در برخی از ستادهای ایشان نمود پیدا کرد و الان هم به‌عنوان یک موضوع در فضای داخلی ما برجسته می‌شود؛ حضور برخی از عناصر شناخته‌شده قوم‌گراست که برخی از اینها دارای سوابق امنیتی هستند و برخی به دلیل تحرکات تجزیه‌طلبانه یا تحریک احساسات قومی در برخی از مناطق کشور دارای پرونده‌های امنیتی هستند و برخی از این افراد مشکل‌دارند. برخی تلاش می‌کردند در ستادهای پزشکیان حضور پیدا کنند، برخی دیگر تلاش کردند کمپین‌های تبلیغاتی ایشان را به سمت مسائل قومی ببرند. بعضی از شعارهایی که در ورزشگاه تبریز توسط عده‌ای سر داده شد، این موضوع را نشان می‌‌داد، یا حتی برگزاری نشست‌هایی درخصوص اصل 15 قانون اساسی. اینها موضوعاتی بود که در ایام انتخابات توسط برخی از جریانات قوم‌گرا مشهود بود و نشان می‌داد برخی تلاش می‌کنند وضعیت مبارزات انتخاباتی را به نفع خود منحرف و مصادره کنند.»