فرهیختگان: صنعت گردشگری یکی از بزرگترین صنایع جهان است که به رغم ترکشهای شیوع کووید-19 در سالهای اخیر، حالا آرام آرام در حال بازیابی خود است. آمارهای بینالمللی نشان میدهد سهم بخش گردشگری از تولید ناخالص داخلی جهان حدود 10 درصد است. افزایش زمان فراغت و استراحت مردم در جهان موجب موجی از رقابت کشورها برای کسب رتبه و درآمد از بخش گردشگری شده است.
براساس دادههای مرکز آمار ایران از گردشگران ورودی به کشور، تعداد گردشگران کشورمان از 2.2 میلیون نفر در سالهای 1386 تا 1388، به 3.1 تا 3.3 میلیون نفر در سالهای 89 و 90 و به چهار میلیون در سال 1391 رسیده است. این تعداد در سالهای 1392 تا 1396 حول و حوش پنج میلیون نفر بوده و برای اولین بار در سال 97 به 7.8 میلیون نفر و در سال 1398 به 8.8 میلیون نفر رسیده است.
با شیوع کووید 19 و اعمال محدودیتهای شدید ورود خروج به کشورها، در سالهای 1399 و 1400 تعداد گردشگران خارجی ایران به ترتیب 639 هزار نفر و 1.8 میلیون نفر شده است. این تعداد در سال 1401 به 4.2 میلیون نفر و در سال 1402 با جهش قابلتوجهی به 6.4 میلیون نفر رسیده است. براین اساس به جز سالهای 97 و 98، تعداد گردشگران ایران در سال 1402 بالاترین تعداد گردشگران خارجی از سال 1386 تاکنون بوده است.
گرچه این تعداد با هدفگذاری برنامه هفتم برای جذب 15 میلیون گردشگر فاصله زیادی دارد اما توجه داشته باشیم اولا شیوع کرونا باعث کاهش گردشگران در جهان نیز شده و ثانیا طی دو سال اخیر و بهویژه در سال 1401 با وقوع اغتشاشات زن، زندگی، آزادی ایرانهراسی بسیار قدرتمندی برای ناامن نشان دادن ایران شکل گرفت که آثار و تبعات آن برای سالها از ایران یک چهره ناامن ساخته و ضروری است مسئولان کشور برای برانداختن این تصویر سیاه اقدامات فرهنگی و تبلیغی انجام دهند.
نگاهی به دادههای مرکز آمار ایران از گردشگران ورودی به کشور نشان میدهد طی سال 1402 عراقیها با 2.7 میلیون گردشگر در رتبه اول ورود به ایران قرار داشتهاند. اتباع افغانستان با 1.3 میلیون نفر دوم، شهروندان ترکیه با 601 هزار نفر سوم، پاکستانیها با 355 هزار نفر چهارم، ترکمنستانیها با 196 هزار نفر، شهروندان جمهوری آذربایجان با 166 هزار نفر، کویتیها با 308 هزار نفر، ارمنستانیها با 182 هزار، عمانیها با 56 هزار، بحرینیها با 96 هزار گردشگری و چینیها با 34 هزار گردشگری به ترتیب در رتبههای پنجم تا یازدهم جای گرفتهاند.
براساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد، در گزارش 2024 این نهاد بینالمللی، ایران در شاخص رقابتپذیری سفر و گردشگری جهان نسبت به سال 2021 با صعود سه پلهای به جایگاه 73 جهان دست یافته است. این بهبود حاصل افزایش رتبه ایران در بیشتر مولفهها و معیارهای شاخص رقابتپذیری سفر و گردشگری در سال گذشته بوده است.
این گزارش نشان میدهد کشورمان در گزارش سال 2017 در رتبه 93 و در گزارش 2019 در رتبه 89 قرار داشته است. البته باید تاکید کنیم رسیدن ایران به جایگاه 76 و 73 جهان گرچه حاصل بهبود بخشی از زیرساختها بوده، اما کاهش تعداد کشورهای ارزیابیشده از 140 به 119 کشور نیز در بهبود رتبه ایران تاثیر قابلتوجهی گذاشته است.
متن گزارش کامل مهدی عبداللهی،دبیرگروه اقتصاد را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.