فرهیختگان: بررسی برنامه و اولویت‌های پزشکیان در حوزه بهداشت، سلامت و درمان شاید راحت‌تر باشد؛ چراکه پزشکیان یک دوره ریاست چهارساله بر صندلی وزارت بهداشت دارد. از افتخاراتی که پزشکیان چند باری در مناظرات و میزهای کارشناسی به آن اشاره داشته، ساخت خانه‌های بهداشت روستایی است.

تلاش پزشکیان برای ساخت خانه‌های بهداشت روستایی در دهه 70 در روستاهای تبریز و یادآوری این حضور می‌تواند اینچنین برداشت شود که او در حوزه بهداشت و تا حدودی درمان، بر این عقیده است که تمام شهروندان حق دسترسی آسان به خدمات بهداشتی- درمانی دارند. 

البته حضور پزشکیان در تصدی‌گری وزارت بهداشت و درمان، موضعش در مساله سلامت را نیز شفاف کرده است. یعنی می‌توان گفت پزشکیان با تاکید بر احداث خانه‌های بهداشت، سلامت را اولی‌تر از درمان می‌داند و اولویت او درمان محور نیست. 

جلیلی در مناظره مرتبط با حوزه سلامت و درمان، به افزایش امید به زندگی اشاره کرد و درباره لزوم کاهش مرگ‌‌های قابل پیشگیری گفت. این سخن جلیلی را هم می‌توان به توجه او به بهداشت و سلامت تفسیر کرد اما با این وجود سیاست کلی دولت جلیلی در رابطه با نظام سلامت و بهداشت در سخنان جلیلی به‌طور واضح شفاف نشد. 

هر چند به‌طور صد‌درصدی نه، اما به شکل تقریبی می‌توان از سخنان جلیلی و نماینده ستاد سلامت او این برداشت را داشت که جلیلی در مساله بهداشت و سلامت هم‌نظر با پزشکیان است؛ چراکه پزشکیان با پیشینه طرح پزشک خانواده و خانه‌های بهداشت و سلامت از مدیران ریل‌گذار نظام سلامت کشور محسوب می‌شود و تاکید بر دستاوردهای حاکمیت در حوزه بهداشت و سلامت توسط جلیلی و نماینده ستاد سلامت او به‌نوعی هم‌نظری و تایید بر عملکرد چند دهه اخیر مدیران حوزه بهداشت و سلامت است.

در حوزه درمان نیز تقریبا ماجرا به همین شکل است و نظرات پزشکیان و جلیلی تنه به تنه هم می‌زند. درمجموع پزشکیان تاکید ویژه‌ای بر اجرای برنامه هفتم توسعه و سیاست‌های کلی مقام‌معظم‌رهبری در حوزه بهداشت و درمان دارد و می‌توان گفت پزشکیان به‌نوعی نقص سیاستگذاری در نظام درمان و سلامت را باور ندارد و آنچه بر آن تاکید دارد، اجرای درست همین سیاست‌های موجود و تقریبا اصلاح برخی سیاست‌های متعارض است. 

در بخش درمان نیز پزشکیان در کارنامه خود اجرای طرح پزشک خانواده را داشته و در سخنان اخیرش نیز تاکید ویژه‌ای بر اجرای این طرح دارد. البته در این بین ناگفته نماند که طرح پزشک خانواده امروز با مشکلات متعددی همراه است و بخش عظیمی از پزشکان شاغل در این طرح، از وضعیت اجرای آن ناراضی هستند.

با این وجود اما پزشکیان به‌عنوان یک پزشک متخصص و یک مدیر بالادستی در حوزه بهداشت و درمان، مدیری است که درمان‌محور نیست و تاکید ویژه او سلامت و بهداشت است. در بین مدیران چند دهه اخیر وزارت بهداشت، شاید کمتر مدیری است که بهداشت و سلامت را اولی‌تر از درمان بداند؛ چراکه اقتصاد و درآمد در درمان است و نه بهداشت و سلامت. 

نماینده ستاد جلیلی در تشریح مواضع این کاندیدای ریاست‌جمهوری در حوزه درمان نیز هم‌نظر با رئیس ستاد سلامت کاندیدای رقیب است و اجرای نظام ارجاع و پزشک خانواده را از مسائل مهم نظام درمان می‌داند.

تشابه آرا و نظرات جلیلی و پزشکیان در حوزه درمان هم به‌وضوح قابل مشاهده است و تاکید هر دو کاندیدا بر دو مساله یکسان، گویای همه چیز است. 

پزشکیان در مناظره خود از دستمزدهای زیرمیزی، عدم تطابق دریافتی پزشکان با یکدیگر گفت. همچنین اشاره کرد که پزشکان اگر در تاکسی های اینترنتی هم مشغول شوند، باز هم برایشان به‌صرفه‌تر است. مشاوران ستاد سلامت جلیلی نیز بر اختلاف دریافتی کادر درمان در این چند وقت اخیر و در تبیین مواضع این کاندیدا در حوزه بهداشت و درمان نکاتی مطرح کرده‌اند. 

از اشکالات این دو نگاه؛ مقایسه نادرست افراد کادر درمان در دو موقعیت نامشابه است، یعنی مثلا پزشک طرحی مناطق محروم با پزشکی مقایسه می‌شود که در بخش خصوصی درحال فعالیت است. البته در این بین ناگفته نماند که علاوه‌بر اینکه هر دو نماینده بر اختلاف دریافتی و درآمد کادر درمان اشاره کرده‌اند اما به‌طور شفاف نگفته‌اند که تصمیم آنها برای ایجاد مشوق برای پزشکان جوان چیست؟ یا چه راهکاری برای عدم مهاجرت شغلی جوان پزشکان دارند؟

از مسائل و چالش‌های چندساله اخیر حوزه درمان این است که پزشکان تمایلی به همکاری و فعالیت در بخش دولتی ندارند؛ چراکه اغلب پرداختی‌ها در بخش دولتی با تاخیر و کم است بنابراین به سمت فعالیت در بخش خصوصی می‌روند. هر دو کاندیدا هیچ راهکار و برنامه‌ای جهت ایجاد مشوق برای نگه داشتن کادر درمان در بخش دولتی ارائه ندادند.

متن کامل گزارش زینب مرزوقی، خبرنگار گروه نقد روز را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.