تبادل فرهنگی «همایون» و «سامی»

فرهیختگان: خبر کوتاه بود اما در همان چند دقیقه اول که منتشر شد، توانست خبر یک شود و همه درباره آن صحبت کنند. همایون شجریان و سامی یوسف قرار است آهنگ مشترکی را با هم اجرا کنند. خبر این اجرای مشترک را هم سامی یوسف طی یک پست اینستاگرامی اعلام و اسم این آهنگ را «هستی» عنوان کرد. دو روز قبل از پست یوسف، او و همایون شجریان، عکسی مشترک را در فضای مجازی منتشر کردند که از همان روز گمانه‌زنی‌هایی مبنی‌بر همکاری مشترک این دو هنرمند زده شد که قرار است آهنگی جدید را با هم بخوانند. 

براساس اطلاعاتی که «فرهیختگان» به‌دست آورده، شعر این آهنگ با نگاهی به عرفان و فلسفه شرقی است. این آهنگ در دبی خوانده شده. کلیپ تصویری با جلوه‌های ویژه استودیویی از دیگر ویژگی‌های این آهنگ جدید است. 

آهنگ مشترک سامی یوسف و همایون شجریان که قرار است 11 تیرماه منتشر شود، حتما می‌تواند فصل جدیدی در حوزه موسیقی مشترک بین خوانندگان ایرانی و خارجی باشد. موسیقی از آن هنرهایی است که می‌تواند با مخاطب ارتباط بگیرد، حتی اگر به زبان مخاطب خارجی نباشد، اگر بگوییم یکی از راه‌های ایجاد و استحکام اتحاد و هم بستگی ملی همین موسیقی است، گزاف نگفته‌ایم؛ چراکه با زبان موسیقی می‌توانیم فرهنگ‌مان را در سراسر دنیا گسترش دهیم.

تبادل و همکاری بین خوانندگان ایرانی و خارجی سابقه‌ای دیرینه دارد و به دوران قبل از اسلام برمی‌گردد. زمانی که شاعران و خوانندگان به دربار پادشاهان رفت‌وآمد داشتند و به نوعی سفیران فرهنگ و ادب شناخته می‌شدند. در منابع متعددی گفته شده که در دوران باستان، تبادلات فرهنگی بین ایران و سایر نقاط جهان از طریق موسیقی امری رایج بوده است.

برای مثال، روایت‌هایی از حضور نوازندگان و خوانندگان ایرانی در دربار پادشاهان روم و یونان باستان وجود دارد. با ورود اسلام به ایران، تبادلات ادامه‌دار شد و این‌بار موسیقی ایرانی تحت تاثیر موسیقی عربی قرار گرفت. از طرف دیگر، موسیقی ایرانی نیز به نوبه خود بر موسیقی نواحی مختلف جهان، ازجمله هند، ترکیه و آسیای میانه تاثیر گذاشت.

با آغاز دوران معاصر و به‌خصوص در دوره قاجار، تعاملات فرهنگی بین ایران و غرب افزایش یافت. این امر باعث شد تا موسیقی ایرانی با ژانرها و سبک‌های جدید غربی آشنا شود. در این دوره، برخی از خوانندگان ایرانی به خارج از کشور سفر و با هنرمندان خارجی همکاری کردند. 

این پرونده را به قلم عاطفه جعفری و مریم فضائلی در صفحۀ فرهنگی روزنامه فرهیختگان بخوانید.