اقدامات ضد ایرانی اروپا پس از شهادت رئیس جمهور

فرهیختگان: با شهادت سید‌ابراهیم رئیسی هشتمین رئیس‌جمهور ایران به‌دنبال سانحه بالگردی در روز 30 اردیبهشت، ایران وارد دوره برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری شد. این انتخابات قرار است روز 8 تیرماه برگزار شده و در‌صورت کشیده شدن به دور دوم، دور نهایی در 16 تیر برگزار خواهد شد. 

این اتفاق ناگهانی باعث شد سه کشور برتر اروپا شامل انگلیس، فرانسه و آلمان در هماهنگی با یکدیگر تلاش کنند از این مساله سوءاستفاده کنند. با این وجود هر سه کشور به سرعت دچار بحران سیاسی شدند، درحالی‌که ایران با وجود سنگین بودن اتفاق رخ داده برای رئیس‌جمهور، ثبات و انسجام و قدرت اجتماعی خود را به رخ همگان کشید.

 در شرایط کنونی به‌دنبال اختلافات سیاسی و به‌ویژه با مشخص شدن نتایج انتخابات پارلمان اروپا، دو کشور از سه کشور اصلی اروپا در بستری از بحران‌ها مجبور به برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی شده و کشور دیگر نیز تحت فشارهای سنگین در آستانه چنین تصمیمی است. انگلیس تنها دو روز و فرانسه تنها 20 روز پس از ورود ایران به دوره انتخابات زودهنگام، به این مساله دچار شدند. در این گزارش ضمن برشمردن اقدامات ضد ایرانی اروپا برای سوءاستفاده از فضای پس از شهادت رئیس‌جمهور، به بررسی شرایط وخیم و جدید این کشورها پرداخته شده است. 

اقدامات ضد ایرانی اروپایی ها کدام اند؟

ازجمله اقدامات ضدایرانی اروپا طی یک‌ماه اخیر علیه کشورمان صورت گرفته اعمال تحریم‌های جدید بود. خبرگزاری انگلیسی رویترز که به فضاسازی‌های ضدایرانی مشهور است، روز دوم خرداد به نقل از منابع مطلع اعلام کرد اتحادیه اروپا درصدد قرار دادن نام ۱۰ فرد و نهاد جدید در فهرست تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران است. اتحادیه اروپا تحریم‌های ضدایرانی خود را هماهنگی با آمریکا در روز جمعه ۱۱ خرداد به‌صورت رسمی اعلام کرد که در آن شش فرد و سه نهاد به ‌دلیل مشارکت در برنامه پهپادی ایران و انتقال پهپاد به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین تحریم شده بودند. آمریکا نیز لیست تحریمی جداگانه‌ای را منتشر کرد. 

یکی دیگر از اقدامات اروپایی ها علیه ایران نامه به شورای امنیت بود که تصوس سه کشور اروپایی انجام گرفت. انگلیس، فرانسه و آلمان روز 14 خرداد (3 ژوئن) تنها دو روز پیش از برگزاری نشست شورای حکام و رای‌گیری درخصوص قطعنامه ضدایرانی، در نامه‌ای مشترک به شورای امنیت سازمان ملل مدعی شدند ایران با اقدامات خود مفاد توافق برجام را نقض کرده است. 

سرانجام شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز 16 خرداد (۵ ژوئن) در فضایی شکننده قطعنامه ضدایرانی را که کشورهای اروپایی طراحی کرده بودند، تصویب کرد. 
این قطعنامه درحالی به تصویب رسید که از ۳۵ عضو شورای حکام، ۲۰ عضو به آن رای موافق، دو عضو رای مخالف و ۱۲ عضو نیز رای ممتنع دادند. روسیه و چین به این قطعنامه رای منفی دادند. دو بهانه این قطعنامه ممانعت از فعالیت چند بازرس ارشد آژانس در ایران بود. پیش از نشست شورای حکام رسانه‌ها مدعی شدند آمریکا مخالفت اقدام کشورهای اروپایی است و تلاش دارد متن پیش‌نویس پیشنهادی آنها را برای جلوگیری از تشدید تنش‌ها با ایران، تعدیل کند. 
این قطعنامه و ارسال نامه به شورای امنیت به‌ دلیل شرایط وخیم اروپا و کاسته شدن از تاثیراتش در سایه بازیگری سه ضلعی آمریکا، چین و روسیه در مناسبات جهانی، چندان از سوی ایران جدی گرفته نشد. تهران که تهدید کرده بود در مقابل این قطعنامه واکنش نشان می‌دهد، به ‌دلیل ضعف قطعنامه مزبور و شکست کشورهای اروپایی پاسخی خفیف به آن داد تا به این کشورها، کوچکی اقدام‌شان را یادآور شد. 

چه بلایی سر توطئه‌گران آمد؟

ریشی سوناک نخست‌وزیر انگلیس روز 2 خرداد (22 می) انحلال پارلمان را اعلام کرد. قرار است انتخابات پارلمانی این کشور 14 تیر (4 جولای)، یک هفته پس از انتخابات ریاست‌جمهوری ایران برگزار شود. 
انگلیسی‌ها که برای دوران انتخابات زودهنگام ایران نقشه کشیده بودند تنها دو روز پس از ایران به انتخابات زودهنگام دچار شده و دست‌کم یک هفته پس از تهران از آن رها خواهند شد.

از طرف دیگر امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه روز 20 خرداد تنها یک ساعت پس از پایان انتخابات پارلمانی اروپا و مشخص شدن شکست حزبش از احزاب راست‌گرای افراطی، پارلمان فرانسه را منحل کرد. 
مکرون به زعم خود دو اتفاق پیش روی خود دارد. اتفاق اول پیروزی با توجه به آرای بالای متحدانش مانند احزاب میانه راست و چپ است که از وی حمایت می‌کنند. اتفاق دوم شکست در انتخابات پارلمانی است که نخست‌وزیری را در اختیار راست افراطی قرار می‌دهد تا ناتوانی این جریان در اداره کشور مشخص شده و باعث باختش در انتخابات بعدی ریاست‌جمهوری شود. 

صدراعظم آلمان نیز در انتخابات پارلمان اروپا شاهد کاهش رای هر سه حزب حاکم بود. گفته می‌شود به دلیل التهابات سیاسی، آلمان احتمالا به سمت «بزرگ‌ترین آشفتگی سیاسی» در تاریخ دموکراسی پس از جنگ پیش می‌رود. 
در انتخابات پارلمان اروپا نه‌تنها وزن احزاب حاکم کاهش یافت، بلکه حزب سوسیال دموکرات به رهبری شولتز با 14 درصد رای تنها به نیمی از آرای حزب دموکرات مسیحی که بخشی از دولتش است، رسید. 
تحولات آلمان باعث شده تا تداوم حضور وی در صدراعظمی با خطر مواجه شود که حتی می‌تواند به سرعت این کشور را نیز در انتخابات زودهنگام فروبرد. 

متن کامل گزارش را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.