فرهیختگان: میزگردهای فرهنگی شش نامزد ریاستجمهوری دولت چهاردهم از امروز پنجشنبه ۲۴ خردادماه آغاز میشود و تا 30 خرداد ادامه خواهد داشت. این میزگردها حوالی ساعت ۱۹ از آنتن شبکه دو سیما پخش میشود. در این برنامه قرار است به این موضوع پرداخته شود که رئیسجمهور آینده باید چه نسبت تعاملی را با هنرمندان ایرانی داشته باشد.
با توجه به این که هنرمندان و اهالی فرهنگ در یکی از سوءتفاهم برانگیزترین دورههای خود با مدیران فرهنگی به سر میبرند. از این جهت میزگردهای فرهنگی که تلویزیون برگزار میکند را مغتنم شمردیم و سراغ اهالی فرهنگ و هنر رفتیم تا برایمان در خصوص شیوهها و برنامهریزی فرهنگی در دولت آینده بگویند.
در گفتوگو با فعالان فرهنگی دو سوال را طرح کردیم؛ یکی اینکه در میزگردهای فرهنگی چه موضوعاتی باید مطرح شود و اولویتهای امروز حوزه فرهنگ چه چیزهایی است که هر کدام از نامزدها باید به آن بپردازند؟ البته ما این فرض را درنظر داریم که میزگردها ضبطی است و فرصت شنیدن پیشنهادهای این افراد برای طراحان این میزگرد تلویزیونی از دست رفته است؛ اما این پرسش و پاسخ میتواند شاخصی برای ارزیابی کیفی میزگردها باشد و اینکه رسانه ملی در چه نسبتی با واقعیتهای فرهنگی امروز ایران قرار دارد.
اما سوال دومی که از این کارشناسان فرهنگی پرسیدیم، پاسخهایی دارد که مبتنیبر آن میتوان، مسالهمندی این نامزدها را ارزیابی کرد و اینکه چه معیارهایی را برای سنجش و شناسایی فهم فرهنگی هر کدام از نامزدها پیشنهاد میکنند.
سجاد نوروزی، مدیر سینما آزادی: شعار ندهند و بگویند چگونه از تولید فیلم حمایت میکنند
این یکی از گرفتاریهای حوزه فرهنگ است که همه خودشان را در این حوزه متخصص میدانند و به نظرشان چون حوزهای است که فرمول مشخصی ندارد آن را واجد سهلگیری میدانند و وقتی وارد کنش فرهنگی و کنش معطوف به خلق یک اثر هنری میشوند کلا فرهنگ و هنر را به مفهومی چون تبلیغات تقلیل میدهند. یعنی فراموش میشود که اگر یک نفر بخواهد اثر تبلیغاتی خوبی به جا بگذارد اول از همه باید واجد یکسری ویژگیهای هنری باشد که بعد بتواند تبلیغات آن را انجام دهد. همین سهلگیری باعث میشود کالای هنری یا مصرف فرهنگی را با مصرف تبلیغی اشتباه بگیرند و نهایتا توقعشان از فرهنگ و هنر چیزی است که صرفا یک ایدهای را تبلیغ کنند. در سالهای گذشته، رویکردهای دو جناح سیاسی را دیدیم و متوجه شدیم که این رویکرد بین آنها مشترک است.
حسن آقاجانی، کارشناس حوزه فرهنگی مطرح کرد: فرهنگ؛ از دکور تا کارایی
گمان میکنم مشکل اصلی بدنه تصمیمگیر در مواجهه با مقوله فرهنگ نگاه دستچندم است؛ نگاهی که فرهنگ را بهمثابه امری شکلی و هزینهزا میبیند، نه رکن حل مشکلات اجتماعی و حتی اقتصادی. ارتقای هویت ملی و فرهنگ عمومی ستون بیبدیل رشد اقتصادی و سیاسی نیز بهشمار میرود. مسئولانی که جایگاه فرهنگ در هویت ملی و خودباوری مردم را بهدرستی هضم کرده باشند، فرهنگ را امری نمایشی و دکوری نمیبینند. انتخابگر هوشمند بهدنبال مسئولی است که راهبردهای عملیاتی برای تعمیق آرمانهای ایران اسلامی در عرصه فرهنگ دارد و مسئولی میتواند سکاندار حرکت نیروهای انقلاب اسلامی در عرصه مدیریت اجرایی باشد که ماهیت فرهنگی و بینشی این انقلاب را بهدرستی هضم کرده و شیوه کاربست اجرایی آن را بداند.
سیدجمال ساداتیان، تهیهکننده سینما: سینمای ایران را دوباره بینالمللی کنید
حوزه فرهنگ شالوده تحولات اجتماعی است و نیاز دارد در آن تحول اتفاق بیفتد. اگر فرهنگ درست شود حال اجتماع خوب میشود ولی وقتی حوزه فرهنگ دچار رخوت است روی مسائل دیگر هم تاثیر میگذارد. نزدیک برگزاری انتخابات ریاست جمهوری که میشود ما صحبتهایی میکنیم و دلمان خوش میشود به اینکه قرار است اتفاقات خوبی برای فرهنگ و هنر بیفتد. اما مدیران فرهنگی بدون توجه به نظرات اهالی هنر، به این موضوع توجه نمیکنند که جوهره هنر چیست و اصلا مطالبات مردمی در این حوزه چیست.
رضا مهدوی، کارشناس موسیقی: نگذارید هنرمند موسیقی احساس ناامنی کند
یکی از سوالاتی که در این میزگرد میتواند طرح شود، اینکه نسبت نامزدها با موضوعات چالشی موسیقی مثل لغو کنسرتها چیست؟ ما در دورههایی میدیدیم کنسرتهایی که از مرکز مجوز داشتند، با برخورد سلیقهای در برخی استانها لغو میشدند یا اصلا اجازه برگزاری داده نمیشد. منتخب مردم در دولت آینده باید به دستگاههای فرهنگی تاکید کند مجوزهای قانونی وزارت ارشاد باید براساس قانون اجرا شوند و در سطوح استانی برخورد سلیقهای نداشته باشند و مانع برگزاری کنسرتها نشوند.
حسن بنیانیان، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی: رئیسجمهور باید ذاتش فرهنگی باشد
بزرگترین مشکلمان تقلیل مفهوم فرهنگ به فعالیتهای محدود مستقیم فرهنگی است، ببینید ما هیچ فعل انسانی در مسائل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و مسائل اجتماعی نداریم که با اعتقادات، ارزشها و الگوهای رفتاریمان ارتباط نداشته باشد؛ این فرهنگ است که در همه چیز تاثیرگذار میشود. اما عملا چون در کشورمان مناسک ارزشمند دینی داریم، سازمانها و دستگاههای اجرایی وقتی میخواهند کار فرهنگی انجام دهند، چند کار فرهنگی مذهبی را در اولویت میگذارند و بعد از انجام، احساس میکنند وظیفهشان تمام شده است، درحالیکه اصل وظیفه دستگاههای اجرایی این است که متناسب با کارکردهای خودشان هم تاثیر فرهنگ را روی کار خودشان ببینند. همچنین ببینند مجموعه فعالیتهای که این سازمان انجام داده چه تاثیرات مثبت و منفی روی فرهنگ جامعه میگذارد.
علیاکبر اشعری، رئیس اسبق کتابخانه ملی:کاندیداها فرهنگ جامعه را با چه شاخصی قضاوت میکنند؟
برای نگاه به فرهنگ، در چند حوزه میشود صحبت کرد. اولین نکته اینکه با توجه به تاکیداتی که مقاممعظمرهبری چندین سال پیش در مورد پیوست فرهنگی مطرح کردند، باید دید کاندیداها چه تلقیای از این موضوع دارند. وقتی صحبت از پیوست فرهنگی میشود باید در دو مقطع در موردش فکر کرد. یکی اینکه همه فعالیتها باید در بستر فرهنگی جامعه شکل بگیرد تا مقاومت مردمی نداشته باشد یا به عبارت بهتر، همراهی مردمی داشته باشد. دومین موضوع این است که به آثار فرهنگی هر فعالیتی باید فکر کرد. لازمه این کار این است وقتی صحبت از پیوست فرهنگی میکنیم، بستر این کار هم باید درست چیده شود. ممکن است از یک موضوع فرهنگی صحبت کنیم اما میدانیم جامعه الان آمادگی این کار را ندارد. هر کاری انجام میگیرد باید به آثار فرهنگی آن هم توجه کرد که اثر مخرب نداشته باشد و مثبت هم باشد. این یک موضوع بسیار مهم است.
محسن پرویز، معاون اسبق فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: برای خوشآمد مردم از فرهنگ صحبت نکنند
قبل از اینکه وارد موضوع فرهنگ بشویم، میخواهم نکتهای را در مورد تبلیغات تلویزیونی بگویم. کلا با این شیوه و این جور مناظرات خیلی موافق نیستم و فکر میکنم اینها سیستمهای وام گرفته از کشورهای غربی است و عملا منجر به شناخت بیشتر از کاندیداها نمیشود، بلکه از تواناییهای کاندیداها در گفتوگوی با مخاطب و اقناع مخاطب در ایجاد تصور پیروی میکند و این بر شکست و پیروزی نامزدها موثر است. چه بسا در مناظرههای دورههای قبل، پیش آمده که کاندیدایی به خوبی این برنامهها را تشریح کرده اما چون جلسه تخصصی بوده، مخاطب عام خیلی این موضوع را متوجه نشده است. درحالیکه برخی کاندیداها با زبان عامه تاثیرگذاری بیشتری داشتند و فضا را به نفع خودشان تغییر دادند.
متن کامل گزارش عاطفه جعفری و کیانا تصدیقمقدم را در صفحه فرهنگی روزنامه فرهیختگان بخوانید.