ماجرای تبعه ایرانی دستگیرشده در فرانسه چیست؟

فرهیختگان: پنجشنبه عصر بود که برخی کاربران فضای مجازی و دوستان نزدیک به«بشیر بی‌آزار» خبر دادند که بشیر بی‌آزار توسط پلیس فرانسه دستگیر شده است. بشیر بی‌آزار فعال رسانه‌ای و مدیر سابق دفتر موسیقی و سرود سازمان صداوسیماست. آن‌گونه که دوستان نزدیک بی‌آزار می‌گویند، مجموعه اتهامات واردشده به او مربوط به پست‌های اینستاگرامی و نوشته‌هایش در بستر فضای ایکس (توییتر سابق) به زبان فارسی است و مقامات قضایی فرانسه به خانواده او گفته است که حضور بی‌آزار برای امنیت فرانسه خطرناک است. این درحالی است که عمده فعالیت بی‌آزار در فضای مجازی در رابطه با مسائل و جریانات مرتبط با ایران و در چند ماه اخیر هم مربوط به فلسطین و رژیم‌صهیونیستی بود.

محمدرضا شفاه، تهیه‌کننده سینما و دوست بشیر بی‌آزار در گفت‌وگو با «فرهیختگان» در رابطه با ماجرای پیش‌آمده برای بشیر بی‌آزار می‌گوید که مدتی قبل، برای بی‌آزار احضارنامه از سمت پلیس فرانسه ارسال شده بود و به‌عنوان یکی از دوستان نزدیکش، از آن احضارنامه باخبر بود. «روزی که قرار بود به اداره پلیس برود، پیگیر شدم که قضیه احضار چیست. با همسر آقای بی‌آزار، چند ساعتی منتظر بودیم. پس از آن از طریق همسر او مطلع شدم که ظاهرا پلیس بشیر را نگه داشته و بازداشت شده است. امری که دقیقا به‌عنوان جرم ذکر شده، مجموعه‌‌ای از اتهامات است که همه ارجاع شده به یکی از پست‌های اینستاگرامی یا پست‌های منتشرشده از شبکه ایکس بشیر بی‌آزار. همه اتهامات مرتبط به مطالبی است که به زبان فارسی از شبکه‌های فضای مجازی بشیر بی‌آزار منتشر شده است اما نتیجه اتخاذشده این است که حضور بشیر بی‌آزار می‌تواند امنیت فرانسه را به خطر بیندازد.»

شفاه می‌افزاید که این اتهام واردشده هیچ ارزش حقوقی ندارد و در رابطه با اتهام عنوان‌شده، این پرسش را مطرح می‌کند که مگر ممکن است کسی که هیچ‌گونه مطلبی به زبان فرانسوی منتشر نکرده و هیچ لایک و کامنتی هم از یک فرانسوی پای نوشته‌هایش نیست، چگونه ممکن است که اجتماع فرانسه و امنیت آن کشور را به هم بزند؟ «در متن اتهامات عنوان شده فرانسه کشوری است که تحریک‌پذیری اجتماعی بالایی دارد و این فعالیت‌ها ممکن است امنیت فرانسه را به خطر بیندازد. این حرفی است که حتی حقوقدان‌های فرانسوی هم آن را رد کرده‌اند و می‌گویند غلط است و دقیقا مصداق پرونده‌سازی است.»

شفاه می‌گوید: «چند باری با آقای بی‌آزار در زندان صحبت کرده‌ام. امری که خود آقای بی‌آزار هم روی آن تاکید داشت تا سایرین هم از آن باخبر شوند، این بود که وضعیت عملکرد فراقانونی حاکم در پرونده به شکلی است که مترجمی که برای پرونده آقای بی‌آزار آورده بودند هم از این تعجب کرده که چرا باید آقای بی‌آزار همچنان در بازداشت بماند. این درحالی است که آن مترجم کمترین شباهت را هم به اعتقادات و ایدئولوژی فکری آقای بی‌آزار ندارد. قصدم این است که بگویم آش به قدری شور است که صدای همه از جمله آشپز هم درآمده است.»

شفاه در ادامه می‌گوید: «مورد غیرقانونی‌ای که به‌وضوح صورت گرفته بود این بود که پلیس در گزارشش از بازداشت آقای بی‌آزار نوشته که او مدارک اقامتی به همراه نداشت. در فرانسه اگر کسی مدارک اقامتی همراهش نباشد، قانونا اجازه دستگیری و بازداشت ندارد. این درحالی است که بشیر بی‌آزار، مدارک اقامتی‌‌اش همراهش بود اما در گزارش پلیس خلاف این امر نوشته شده است. آنچه اتفاق افتاده این است که می‌گویند وقتی او وارد اداره پلیس شد، مدارک اقامتی نداشت درصورتی‌که مدارک اقامتی همراه بی‌آزار بود. این موضوع در بخشی دیگر از گزارش پلیس تایید شده و گفته شده مدارک اقامتی او تحویل گرفته شده است، یعنی گزارش تهیه‌شده گزارشی ضدونقیض و همه از جنس تصمیمی است که از قبل اتخاذ شده است.»

آنطور که این تهیه‌کننده سینما و دوست بشیر بی‌آزار می‌گوید؛ با توجه به فعالیت‌های رسانه‌ای بشیر بی‌آزار، می‌توان حدس زد که شبکه‌هایی مانند ایران‌اینترنشنال در ماجرای پیش‌آمده بی‌انگیزه نیست؛ چراکه دوست او معتقد است که بی‌آزار در جریان‌سازی علیه اپوزیسیون موثر بود. همچنین جریانی در خارج کشور دوست داشت تا سفارت ایران در فرانسه را با تهدیداتی نظیر آتش‌سوزی، به تعطیلی بکشد اما کاری که بشیر بی‌آزار از طریق رسانه انجام داد معادله اپوزیسیون را به هم زد و حتی در ماجراهای مشابه به آن نیز موثر بود.

متن کامل مصاحبه زینب مرزوقی، خبرنگار گروه نقد روز با محمدرضا شفاه را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.