

محمدرضا تابش، نایبرئیس فراکسیون امید نیز در مصاحبهای گفته است: «ظاهرا یک تشکیلات شماره نمایندگان هر استان را به همان استان ارتباط داده تا آنها این پیامکها را ارسال کنند؛ البته ممکن است بهصورت کشوری هم این کار را انجام داده باشند، اما اینکه این تشکیلات چه تشکیلاتی است، موضوعی است که وزارت اطلاعات باید آن را عنوان کند.» محمود صادقی نیز که یکی از چهرههای حاشیهدار مجلس نیز هست، در توئیتی عنوان کرده است: «پشت پرده فضاسازیها علیه لوایح مبارزه با پولشویی، قاچاقچیان مواد مخدر و متخلفان کلان مالیاتیاند که نگران شفافیت تراکنشهای بانکی خود هستند.» علی ادیانی راد، نماینده قائمشهر نیز با «بمباران پیامکی عنوان کردن» این مساله عنوان کرده است: «ذینفعان که در جای خودشان حق دارند، اما همه عزیزان در جریان باشند که شأن حقوقی و حقیقی نمایندگان اجل از این حرفهاست که با پیامک خط بگیرند یا نظرشان را تغییر دهند.» در این میان نمایندگان دیگری نیز واکنشهای پراکندهای نشان دادهاند که ابهامات زیادی را با خود همراه کرده است؛ اینکه آیا این اقدام دانشجویان طبق گفته تعدادی از نمایندگان به صورت یکشبه بوده یا مسبوق بهسابقه است؟
تلاش 700 روزه برای احقاق حقوق شهروندی
با نگاهی به سابقه مواضع دانشجویان در موضوع الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم و پولشویی (FATF) به یک پیشینه قابلتاملی میتوان رسید. در ابتدای تیرماه سال 95 (حدود 700 روز پیش) بود که بانک مرکزی با صدور بیانیهای اعلام کرد با سازمان بینالمللی مبارزه با پولشویی و «کارگروه ویژه اقدام مالی» آن -FATF- به توافق رسیده است؛ مسالهای که در همان ابتدا موافقان و مخالفانی داشت که جمعی از تشکلهای دانشجویی از منتقدان این توافق بودند و آن را تلاش برای ضربه زدن به امنیت، استقلال و اقتصاد کشور عنوان میکردند. بیانیه 260 تشکل دانشجویی و سوالات اتحادیههای دانشجویی از نمایندگان و مسئولان دولتی از جمله فعالیتهایی بود که در آن برهه از زمان پیگیری میشد. این مساله گذشت و به مرور زمان و با توجه به نزدیک شدن این لایحه برای موافقت گرفتن در مجلس بار دیگر تشکلهای دانشجویی از ابتدای سال 97 مواضع خود را نسبت به این قانون اعلام کردند و خواستار توضیحات و شفافسازی آن توسط مسئولان دولتی و نمایندگان مجلس شدند. پاسخ نگرفتن دانشجویان از مسئولان دولتی و مجلس باعث شد دانشجویان از ابتدای اردیبهشتماه با حضور در نمازجمعه شهرستانهای کشور این موضوع را به مردم انتقال دهند تا مردم عامه نیز در جریان این مساله قرار گیرند. این تلاش دانشجویان تا شب بررسی این لایحه با تجمع مقابل مجلس ادامه داشت و دانشجویانی که پاسخ سوالات خود را از نمایندگان نگرفته بودند، با ارسال پیامکهایی به جمعی از آنها، خواستار رای منفی به این لایحه شدند.
اما جدا از اتفاقات صورتگرفته در این ماجرا، واکنش تعدادی از نمایندگان مجلس به پیامک چند دانشجو که بهعنوان یک عضو شهروند جامعه حق ارتباط با نماینده شهر خود را دارا بودهاند، این نوع رفتارها که حتی اجازه ارسال پیامک توسط چند دانشجو را برنمیتابد و اجازه بروز نظر مخالف را نمیدهد، قطعا درنهایت منجر به بسته شدن فضای فکری و مطالبهگری در دانشگاهها خواهد شد؛ موضوعی که مسبوقبه سابقه بوده است و ماجرای وقف دانشگاه آزاد اسلامی، عزل علی کردان در دولت سابق و انتخاب منصور غلامی بهعنوان وزیر علوم که در آنها نیز دانشجویان پیامکهایی را به نمایندگان ارسال کرده بودند، از جمله مصادیق این مورد به شمار میروند.
حسین اخگرپور:
برخی جریان دانشجویی را کر و لال میپسندند
دبیرکل اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان پیرامون برخی حواشی ایجادشده در جریان تصویب لوایح FATF در مجلس شورای اسلامی به «فرهیختگان» گفت: «خیلی عجیب است که برخی میخواهند حداقلیترین میزان حقوق شهروندی را از دانشجویان سلب کنند.» این فعال دانشجویی با اشاره به موضوع ارسال پیامک به برخی نمایندگان مجلس گفت: «از کسانی که ادعای حقوق شهروندی دارند، تعجب میکنم که چرا به دنبال تحدید آزادی بیان هستند.» اخگرپور توضیح داد: «بالاخره یک موضوع مهم در جریان تصویب است که اهمیت بسیاری برای کشور و آینده آن دارد و طبیعی است که تکتک آحاد ملت حداقل بتوانند پیرامون آن به ابراز نظر و عقیده خود بپردازند و در این میان ارسال پیامک، حداقلیترین راه ممکن است، چراکه دسترسی به برخی نمایندگان هم سهلالوصول نیست تا از این طریق بتوان پیرامون یک موضوع با نماینده شهرمان گفتوگو کنیم؛ حال سوال این است که در چنین شرایطی راه ارتباطی با آنها چیست؟ آیا برخی جنبش دانشجویی را کر و لال میپسندند؟ یک دانشجو به نماینده شهر خود پیامکی زده که در فلان موضوع نظر شما چیست و بهعنوان یک دانشجو نظر خودش را هم اعلام کرده و از نمایندهاش درخواست کرده تا رای مخالف بدهد؟ آیا این شیوه بدی است؟ آیا میخواهند همین راه را هم بگیرند؟»
او با بیان اینکه «شاید برخی جدیدالورود به عرصه سیاست محسوب میشوند و درکی از فضای دانشجویی ندارند» ادامه داد: «این روش پیش از این هم سابقه دارد و در جریان ماجرای وقف دانشگاه آزاد اسلامی در دورههای قبلی مجلس هم رخ داد یا همین چند ماه پیش در موضوع انتخاب وزیر علوم که تشکلهای دانشجویی اصلاحطلب در اقدامی سراسری و هماهنگ و حتی با متنهای از پیش دیکتهشده، به نمایندگان پیامکهایی مبنیبر مخالفت با آقای منصور غلامی ارسال کردند. هیچ اشکالی هم از نظر ما نداشت، چراکه دانشجو میخواهد کنشگر باشد و نه گوش به فرمان. چطور در آن شرایط تهدید نبود!»
اخگرپور با بیان اینکه اقدام مجلس پیامد خطرناکی دارد و منجر به بسته شدن فضای فکر و آزادی در دانشگاهها میشود، گفت: «این روندی که آقایان در پیش گرفتهاند، اجازه بروز فکر و نظر مخالف را نمیدهد.» دبیرکل اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان با بیان اینکه چرا عدهای هراس دارند نمایندگان صدای موکلان خود را بشنوند، گفت: «نمایندهای که وکیل ملت است و نه احزاب و جریانهای سیاسی، از شنیدن صدای مردم هراس ندارد، اما روند شکلگرفته این روزها را برای آینده آزاداندیشی خطرناک میدانیم.»او با اشاره به اینکه همواره برخی در دورههای مختلف تلاش کردهاند «فضای آزاداندیشی دانشجویی» و «کاهش فاصله مردم و مسئولان» را تهدید کنند، گفت: «انتظار ما بهعنوان فعالان دانشجویی از نمایندگان محترم سعه صدر بیشتر بود نه عصبانیت و هوچیگری.»
وحید شورابی:
چرا با چند پیامک فضا را امنیتی می کنید
عضو سابق بسیج دانشگاه آزاد اسلامی با طرح این سوال که اگر عدهای بخواهند نگرانی خود را به دلیل اتفاقاتی که در کشور در حال رخ دادن است، به نمایندگان از طریق پیامک اعلام کنند، این کار مشکل قانونی دارد؟ گفت: «ارسال حجم وسیعی از پیامکها نشان میدهد مردم بیدار و آگاهند و این موضوع را دقیق رصد میکنند، با اینحال سوال این است که آیا نمایندگان نمیخواهند حرف مردم را بشنوند.» او ادامه داد: «اینکه نمایندگان از بین این همه پیامک چند پیامک را علم کنند و بگویند همه پیامکها تهدیدآمیز بوده، این حقیقت ندارد و به نوعی شانتاژ این مساله است؛ با این حال اگر نمایندگان راههای ارتباط رسمی را باز گذاشته و در شهرها و استانهای خود با دانشجویان جلسه داشته باشند، قطعا کار به ارسال پیامک کشیده نمیشود، ولی وقتی نمایندگان فرصتی را برای شنیدن نظرات جریان دانشجویی اختصاص ندادند، دانشجویان به این جمعبندی رسیدند که نظرات خود را پیامکی اعلام کنند.»
شورابی بیان داشت: «قطعا ارسال پیامکها یک کار خودجوش و آتش بهاختیار بوده که توسط دانشجویان دغدغهمند انجام شده و از طرف هیچ نهاد خاصی خط نگرفتهاند و از آنجایی که کاملا مشخص است پیامکها از سوی چه کسانی ارسال شده، لازم نیست نمایندگان فضا را امنیتی کنند.»
او به برخی فجایع رخداده در کشور اشاره کرد و بیان داشت: «ما بعضا شاهد بروز فجایعی در کشور هستیم که دارای بعد امنیتی هستند و در مقابل شاهدیم برخی نمایندگان در چنین مواردی ژست آزادی بیان میگیرند و اینگونه صحبت میکنند که باید فضای آزادی در کشور وجود داشته باشد، اما امروز میبینیم زمانی که عدهای دانشجو میخواهند حرف خود را بزنند، به سرعت فضا امنیتی میشود و آنها تهدید به برخورد میشوند. قطعا چنین رفتاری برای کسانی که مدعی آزادی بیان هستند، مناسب نیست.»
شورابی افزود: «نمایندگان برای فرار از پاسخگویی به شانتاژ رسانهای و تحریف واقعیت متوسل شدهاند و اظهارات روز گذشته رئیس مجلس مبنیبر اینکه ارسال پیامک تهدیدآمیز به نمایندگان ممکن است موجب شود نمایندگان نتوانند در موضوعات مختلف تفکر کنند و ما در هیاترئیسه این موضوع را بررسی میکنیم که چه طور شماره های نمایندگان در اختیار این افراد قرار گرفته؛حال سوال ما این است که آیا میخواهید حداقل راه ارتباط با نمایندگان را ببندید و یک حصار در مجلس بکشید.»
او گفت: « اما اگر بنا بر این باشد که نمایندگان با تعلیق بررسی FATF بخواهند جریان دانشجویی را مستهلک کنند تا این لایحه از ردیف اولویتهای آنها خارج شود، باید بگوییم که این اتفاق به هیچ عنوان رخ نمیدهد و ما این موضوع را طی دو ماه آینده با قوت بیشتری پیگیری میکنیم.»
محمدرضا گلرومفرد:
شعار آزادی می دهند، اما تحمل پیامک ندارند
دبیر اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان مستقل در این باره گفت: «چندی پیش پیرامون تصویب FATF که استقلال کشور را به خطر میاندازد، بسیاری از دانشجویان انقلابی سراسر کشور تلاش کردند حتی به صورت پیامکی هم شده نظر خود را در مورد این لایحه به گوش نمایندگان خود در مجلس شورای اسلامی برسانند.»
او درباره حواشی ایجادشده پیرامون ارسال پیامک جمع کثیری از دانشجویان به نمایندگان مجلس اظهار داشت: «متاسفانه بعد از شکست دولت و برخی نمایندگان مجلس در تصویب این لایحه، شاهد اعتراضهای گستردهای از سوی نمایندگان که در راس آنها علی لاریجانی رئیس مجلس قرار دارد، بودیم که این امر باعث تعجب بسیاری از مردم کشور شده است.»
دبیر اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان مستقل در همین زمینه ادامه داد: «علی لاریجانی در مقام ریاست مجلس اخیرا عنوان کرده موضوع پیامکهای ارسالی از سوی دانشجویان باید پیگیری شود، این در حالی است که در سوی دیگر ماجرا عدهای از شباهت اعتراضات دی ماه۹۶ و پیامکهای ارسالی به نمایندگان سخن به میان آوردهاند.»
گلرومفرد با طرح سوالی پیرامون سخنان مطرحشده از سوی نمایندگان مجلس پیرامون ارسال پیامکها اظهار داشت: «سوالی که از سوی بسیاری از مردم در اینباره مطرح میشود، این است که اگر نمایندگان مجلس زمان کافی ندارند تا مردم و موکلان خود را ببینند و به صورت چهرهبهچهره با آنها گفتوگو کنند، چرا حتی حاضر نیستند به صورت پیامکی از نظر و دیدگاه آنها مطلع شوند؟»
او با مضحک و خندهدار خواندن واکنش نمایندگان مجلس شورای اسلامی به ارسال پیامکهای دانشجویان تصریح کرد: «قطعا واکنش مضحک و خندهدار برخی نمایندگان از ارسال پیامک حاوی نظر موکلشان در مورد تصمیمات مجلس شورای اسلامی در تاریخ ثبت خواهد شد؛ در حالی که آنها بیشتر از اینکه نماینده مردم باشند، از دولت نمایندگی میکنند و تنها شعار آزادی سر میدهند؛ در حالی که حتی حاضر نیستند پیامک مخالفان خود را ببینند و بدتر از همه این اتفاقات، توهین محمود صادقی، نماینده لیست امید بود که پشت پرده اعتراضات را به قاچاقچیان مواد مخدر و متخلفان کلان مالیاتی نسبت داد.»
دبیر اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان مستقل به متن پیامکها اشاره و تصریح کرد: «متن پیامکها کاملا مودبانه و محترمانه بوده است، با این حال در واکنش به اعتراضات، نمایندگان محتوای پیامکها را تهدیدآمیز و بیادبانه دانسته و مرکزیت آن را نیز به مشهد نسبت دادند و حتی کمپینی راه افتاد تا از پیامکها اسکرینشات گرفته و در فضای مجازی به اشتراک گذاشته شود.»
گلرومفرد در پایان بار دیگر به عدم اختصاص وقت از سوی نمایندگان برای دیدار حضوری اشاره و تصریح کرد: «نهتنها دانشجویان بلکه مردم حوزه انتخابیه بسیاری از نمایندگان مجلس نیز نمیتوانند با آنها ارتباط بگیرند و مطالبات خود را به صورت حضوری مطرح کنند.»
اسماعیل کوهیمقدم:
این حواشی برای فرار از اصل ماجراست
دبیر دفتر تحکیم وحدت با بیان اینکه دانشجویان به نمایندگان مجلس دسترسی نداشتهاند، گفت: «چند روز پیش مصاحبهای منتشر و در آن عنوان شده بود شمارههای تلفن همراه نمایندگان شخصی است، در حالی که اصلا اینگونه نیست و ما به تشکلهای خود در استانهای مختلف شماره تلفنهای نمایندگان حوزه انتخابیهشان را داده بودیم و سوالمان این است که در چنین شرایطی نمایندگان انتظار دارند هم نماینده باشند و هم ارتباط و دیدار مردمی نداشته باشند. در مقابل نیز هیچکس به آنها نه زنگ بزند و نه پیامک بفرستد.»
او ادامه داد: «قطعا اگر ساختار نظارتی روی نمایندگان وجود میداشت، آنها باید توبیخ میشدند، چراکه چنین اقدامی زیر سوال بردن جایگاه نماینده مجلس است. معتقدم این حواشی برای فرار کردن از اصل ماجرا است؛ چراکه پیامکهای ارسالشده از سوی ما و سایر تشکلهای دانشجویی به هیچ عنوان تهدیدآمیز نبوده و حتی به گفته محمدرضا تابش، نماینده مجلس اکثر پیامکها دلسوزانه و محترمانه نیز بوده است.»
دبیر دفتر تحکیم وحدت با بیان اینکه اینگونه اظهارنظرها از سوی نمایندگان مجلس بسیار عجیب است، تصریح کرد: «در پیامک ارسالی دانشجویان علاوهبر توضیح نظر خود پیرامونFATF، از نمایندگان درخواست کردند به این لایحه رای منفی دهند، قطعا کمترین کاری که نمایندگان مجلس میتوانستند در قبال این پیامکها انجام دهند این بود که با دانشجویان تماس بگیرند و با آنها تلفنی صحبت کنند.»
کوهیمقدم افزود: «برخی نمایندگان ساختار ارتباطاتی خوبی دارند و با دانشجویان در تعامل هستند و حتی در بحث پیامکها نیز بعضا نمایندگانی تماس گرفتند و عنوان کردند که از ابعاد این لایحه اطلاع دارند و رایشان نیز منفی است، اما به نظر میرسد امروزه فضای غالب بر نمایندگان این است که جواب پیامک و تماس را ندهند و شأن خود را بر شأن دانشجو اجل بدانند.»
او افزود: «متاسفانه امروز جدیترین ابزار تبیینی نمایندگان صفحه توئیترشان است و این مساله فاجعهبار است؛ بهطوری که محمود صادقی پیدرپی توئیت میزد که با فلان دستگاه و نهاد درباره FATF صحبت و رایزنی صورت گرفته است. از سوی دیگر باید بگوییم چینش اتفاقات پیرامون این لایحه به اتفاقات برجام بسیار شبیه است.»
دبیر دفتر تحکیم وحدت در همین زمینه افزود: «صادقی در توئیتی عنوان کرده بود که با اجرای برخی مقررات مبارزه با پولشویی توانستهاند جلوی حجم زیادی از فرار مالیاتی را بگیرند، حال سوال این است که اگر این اتفاق افتاده، بعد از این نیز همانگونه پیش بروند و کشور را در شرایطی که هنوز ایران زخمخورده برجام است، درگیر یک معاهده بینالمللی نکنند.»
کوهیمقدم خاطرنشان کرد: «ما اعلام میکنیم این آمادگی را داریم که در دانشگاه تهران جلسهای برگزار کنیم تا آنها به سوالات ما پاسخ دهند و حتی اگر مایل به این کار نیستند، میتوانیم جلسهای را به صورت تکسخنران داشته باشیم تا آنها مسائل را تبیین کنند.»
مصطفی کواکبیان در گفت و گو با «فرهیختگان»:
ارسال پیامک خالی از اشکال است
مصطفی کواکبیان، نماینده تهران درباره ارسال پیامک به برخی از نمایندگان مجلس که باعث بروز گلایهمندیها و شکایتهایی از سوی همان نمایندگان شده است، گفت: «تهدید کردن، فحش دادن، ناسزاگویی و اینکه اعلام کنند فقط دل ما برای خون شهدا میسوزد و بقیه دلشان نمیسوزد، با دلسوزی برای کشور تفاوت اساسی دارد. آنها باید بدانند که من هم دلم برای مملکت میسوزد.»
عضو فراکسیون امید مجلس در ادامه سخنانش با بیان اینکه خوب است دانشجویان دغدغهمند باشند ادامه داد: «ما هم دلسوز کشور و از خانواده شهدا هستیم، اما اینکه یک پیامک توسط چند نفر ارسال شود، جای سوال دارد. بهطور مثال یک پیامک را بسیج دانشجویی ارسال میکند؛ تا اینجای کار هیچ مشکلی وجود ندارد. اما همان متن را 600 نفر دیگر ارسال میکنند که این جای سوال دارد. پس این استدلال که برخی میگویند دانشجویان ما به نمایندگان دسترسی ندارند و مجبورند از طریق پیامک نظرات خود را با آنان در میان بگذارند درست نیست. »
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در ادامه گفت: «بنابراین من گفتم توجه کنیم دلسوزی با تهدید کردن تفاوت دارد.»
او در بخش دیگری از سخنان خود به مشکلات اقتصادی کشور اشاره کرد و گفت: «قیمت ارز و سکه این روزها بالا رفته و مردم را با مشکل مواجه کرده است؛ اگر به نمایندگان مجلس فشار وارد نمیکردند و بررسی این لایحه دو ماه عقب نمیافتاد، ما میتوانستیم نتیجه بگیریم و این گرانی وجود نداشت.»
کواکبیان تاکید کرد: «معتقدم بحث اینکه دانشجویان پیامک بفرستند هیچ مشکلی وجود ندارد، اما بحث اینجاست که وقتی اطلاعات دقیق ندارند، این اطلاعات نداشته خود را علمالیقین میگیرند و 600 نفر یک متن واحد را برای نمایندگان ارسال میکنند که این موضوع مشکلساز است.»
* نویسنده : محمدرضا حیاتی روزنامه نگار
