تایوان کشوری با جمعیتی ۲۳.۵ میلیون نفری، ۶۰ درصد از پیشرفتهترین نیمههادیهای جهان را تولید میکند. صنعت میکروالکترونیک سنگ بنای اقتصادی و امنیتی تایوان است. دستاوردهای خارقالعادهی تایوان در صنعت نیمههادی بهصورت اتفاقی بهدست نیامدهاند، بلکه حاصل دههها سرمایهگذاری مداوم توسط دولتها و شرکتهای بزرگ، هوشمند و آیندهنگر بوده که تلاشهای زیادی برای توسعه فناوریهای پیشرو و پرورش استعدادهای برتر در کشور تایوان انجام دادهاند.
بااینحال امروزه صنعت میکروالکترونیک تایوان با چالشهایی روبهرو شده است. این چالشها نهتنها به این دلیل که سایر کشورها درتلاش برای ایجاد صنایع نیمههادی پیشرفته داخلی خود هستند ایجاد میشود، بلکه فناوری تولید ریزتراشههای پیشرفته نیز به محدودیتهای فیزیکی اساسی نزدیک میشود. بدون نوآوریهای تحولآفرین بهنظر میرسد فناوریهای موجود برای ساخت نیمههادیها نتواند تراشههایی بسازد که مصرف انرژی کمتری داشته باشد و نیازهای محاسباتی متنوع را برآورده سازد. علاوه بر این، هزینه تولید با کوچکسازی نسل فناوری همانطور که قانون اصلی مور پیشبینی کرده کاهش نخواهد یافت. این موضوع بهطور قابلتوجهی انگیزههای اقتصادی کوچکسازی دستگاهها را کاهش داده و درنتیجه شتاب رشد صنعت نیمههادی را متوقف خواهد کرد.
دولت تایوان بهمنظور غلبه بر چالشهایی که بعضا چالشهای کشورهای پیشرفته این حوزه نیز هستند، برنامهها و ابتکاراتی ملی را به تصویب رسانده است. یکی از این برنامهها ابتکار نیمههادی انگسترومی است. این برنامه بهدنبال کشف راهحلهای نوآورانه و خارج از چهارچوب معمول است که میتواند موقعیت پیشرو تایوان را در صنعت میکروالکترونیک برای دهه آینده حفظ کند.
اهداف پیشبینیشده برای این برنامه به سه دسته تقسیم شدهاند:
- مترولوژی و بازرسی در مقیاس اتمی
توسعه فناوریهای تصویر و طیف با وضوح انگسترومی برای تحلیل ترکیب ساختاری و شیمیایی
ساخت تکنیکهای تحلیل نقص سطح و بینسطحی باوضوح انگسترومی برای ساختارهای نیمههادی و چندلایه
برنامهریزی بلندمدت برای نیازهای مانیتورینگ فرآیند خط تولید
- مواد کلیدی برای دستگاههای آینده
توسعه تکنیکهای رشد برای نیمههادیهای با ابعاد پایین با کیفیت بالا و مساحت بزرگ
بررسی ماژولهای فرآیند کلیدی برای دستگاههای نیمههادی با ابعاد پایین
کاوش در مواد جدید برای دستگاههای کمانرژی در کاربردهای صنعتی
- دستگاه و مدار انگسترومی
توسعه فناوری تراشه سهبعدی با چگالی فوقالعاده بالا
توسعه دستگاههای کلیدزنی با انرژی فوقالعاده پایین و معماری محاسباتی با بازدهی انرژی فوقالعاده بالا
از دیگر برنامههای ملی کشور تایوان، برنامهای است که شورای ملی علم و فناوری در تایوان بهطور رسمی از آن با عنوان برنامه نوآوری صنعتی مبتنی بر تراشه تایوان رونمایی کرده است. این برنامه استراتژیک با هدف تقویت توانمندیهای فناورانه ملی و جذب سرمایهگذاری خارجی اجرا میشود. این برنامه ملی که در تاریخ ۶ نوامبر ۲۰۲۳ تصویبشده، دارای بودجهای قابلتوجه به میزان ۳۰۰ میلیارد دلار تایوانی (معادل ۹.۶۵ میلیارد دلار آمریکا) است که از سال ۲۰۲۴ تا ۲۰۳۳ به آن تخصیص داده میشود.
برنامه نوآوری صنعتی مبتنیبر تراشه تایوان که قرار است طی یکدوره ۱۰ ساله اجرا شود، برنامهریزی شده تا با چهار رویکرد به چالشهایی پاسخ دهد که صنعت نیمههادی تایوان با آن مواجه است.
این چهار رویکرد عبارتند از:
- جذب استارتاپها و سرمایهگذاران خطرپذیر بینالمللی برای آمدن به تایوان
-تسریع در نوآوریها در ادغام غیریکنواخت و فناوریهای پیشرفته
-ترکیب هوش مصنوعی و تراشهها برای تحریک نوآوری در صنعت
-بهبود محیط رشد استعدادها بهمنظور جذب استعدادهای تحقیق و توسعه جهانی
اولین فاز این پروژه که قرار است پنجسال بهطول انجامد بر ایجاد مراکز نیمههادی، توسعه استعدادها، و برپایی زیرساختهای مرتبط در موسسه تحقیقات فناوری صنعتی تمرکز خواهد داشت. فاز دوم با هدف یاری رساندن به تایوان برای رسیدن به سهم بازار جهانی 40 درصدی طراحی تراشه تا سال ۲۰۳۳ و دستیابی به سهم بازار جهانی ۸۰ درصدی برای نیمههادیهای پیشرفته نسل ۷ نانومتر یا کمتر اختصاص دارد. برنامه بلندمدت در نظر دارد توسعه تراشههای نیمههادی را به زمینههای مختلفی گسترش دهد، ازجمله ارتقای دقت پزشکی، کاهش هزینهها، و کوتاه کردن زمان تولید تراشهها و نیمههادیها.
در این شکل سیاستهای اخیر و تاریخی تایوان برای توسعه صنعت میکروالکترونیک خود قابلمشاهده است:
بهموازات این برنامه، شورای ملی علم و فناوری تایوان اعلام کرد که ۲.۰۵ میلیارد دلار تایوانی (حدود 80 میلیون دلار) در پژوهشهای فناوری پیشرفته سرمایهگذاری خواهد کرد. مبلغ قابلتوجهی بالغبر ۱۵.۶۶ میلیارد دلار تایوانی (حدود 612 میلیون دلار) نیز تا سال ۲۰۲۸ برنامهریزی شده است که تمرکز آن بر تشویق استعدادهای تحقیقاتی، حمایت از دانشجویان دکتری و بهبود کلی محیط تحقیق خواهد بود. همچنین برای جذابتر کردن تایوان برای متخصصان خارجی، شورای ملی علم و فناوری قصد دارد با وزارت کار و وزارت کشور همکاری کند. هدف این است که فرآیند اقدام برای اخذ اقامت و مجوز کار برای متخصصان خارجی را سادهسازی کند تا مشارکت آنها در چشمانداز فناوری پویای تایوان را تسهیل کند.
طبق این برنامه، تایوان امیدوار است با ادغام فناوری تراشه و هوش مصنوعی مولد، جایگاه پیشروی خود در صنعت نیمههادی را محکمتر کند و زمینههای لازم برای توسعه آینده کشور را فراهم آورد.
کشور تایوان بر تولید جهانی تراشههای پیشرفته و نیز تراشههای کمتر پیشرفته تسلط کامل دارد. تایوان بیشتر سهم بازار آزمایش و مونتاژ تراشهها را- بههمراه چین- در اختیار دارد. این موضوع بهوضوح نگرانیهای زیادی بین سرمایهگذاران و دولتها در کشورهای توسعهیافته غربی ایجاد کرده، بهویژه اینکه تنشهای ژئوپلیتیک افزایشیافته بین آمریکا و چین و گمانهزنیها پیرامون خواست چین برای بازگرداندن تایوان به سرزمین چین رو به تشدید بوده است. بهعقیده موریس چانگ، بنیانگذار شرکت تولید نیمهرسانای تایوان (TSMC) که بزرگترین تولیدکننده قراردادی تراشه در جهان است، چشمانداز صنعت نیمههادی تایوان ممکن است بهعلت چالشهای ذکرشده تا دو یا سهدهه دیگر منفی شود و کشورهای دیگر ممکن است جایگاه تایوان را بهعنوان برترین تولیدکنندگان نیمههادی در جهان تصاحب کنند.
از نظر چانگ این که کدام کشور میتواند چنین موفقیتی کسب کند، فعلا نامعلوم و نامشخص است. از نظر وی جزیره کیوشو (در ژاپن بهدلیل داشتن منابع فراوان آب و برق)، سنگاپور، ویتنام، اندونزی و هند رقیبهای احتمالی تایوان در آینده خواهند بود. برنامهریزیها، سیاستها و سرمایهگذاریهای تایوان در این صنعت بهدنبال آن است که جایگاه ممتاز این کشور را حفظ کند. چانگ اظهار خوشبینی کرده که علیرغم تلاش سایر کشورها- که از روندهای ژئوپلیتیک برای تلاش و شکست دادن TSMC استفاده میکنند- این شرکت و تایوان خواهند توانست بر چالشهای پیشرو غلبه کنند.
در این جدول خلاصهای از اهداف، بودجه، ابزارهای عمومی سیاستگذاری و زمینه بازار کشور تایوان قابلمشاهده میباشد:
پرونده فرهیختگان در این باره را در روزنامه بخوانید.