سیدمهدی طالبی، دبیرگروه جهان‌شهر: تعداد کشورهایی که در جهان اعلام عزای عمومی کرده‌اند به 9 دولت می‌رسد. این کشورها در نواری به طول 5 هزار کیلومتر از شبه‌قاره هند تا دریای مدیترانه شامل هند، پاکستان، تاجیکستان، ایران، عراق، سوریه، ترکیه و لبنان پراکنده شده‌اند. کوبا در آمریکای شمالی نیز عزای عمومی اعلام کرده است. کمیت و کیفیت واکنش‌ها به شهادت رئیسی در قالب اعلام عزای عمومی در کشورهای منطقه، عمق ارتباطات بین‌تمدنی میان تمدن ایرانی با دیگر تمدن‌ها، ملت‌ها و اقوام مجاور را نشان می‌دهد. آنها در شرایطی این تصمیمات را اتخاذ کرده‌اند که به شکل کلی اعلام عزای عمومی روسای یک دولت تنها در چهارچوب سرزمینی کشورشان اعلام می‌شود اما درخصوص رئیس‌جمهور ایران، ارتباطات تمدنی و بین‌تمدنی باعث شده ناحیه‌ای عظیم از خلیج بنگال در جنوب آسیا تا مرزهای قاره اروپا شاهد جنب‌وجوش باشد. در کنار تحرکات تمدنی، در سطح جهانی نیز ده‌ها دولت، سازمان معتبر و گروه‌های موثر فرودولتی شهادت رئیس‌جمهور را تسلیت گفته‌اند. تعداد آنها به نزدیک 80 مورد می‌رسد. کشورهایی مانند آمریکا، چین، روسیه، فرانسه، آلمان، ایتالیا، اسپانیا، مصر، آفریقای جنوبی، اندونزی، مالزی، ژاپن، کره جنوبی، عربستان سعودی، امارات و نیوزیلند تعدادی از این دولت‌ها هستند. همچنین سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای مانند اتحادیه اروپا، پیمان آتلانتیک شمالی، پیمان شانگهای و اتحادیه عرب نیز شهادت رئیس‌جمهور را تسلیت گفته‌اند. علاوه‌بر مناسبات رسمی، ساختارها و گروه‌های فرودولتی در تعدادی از مناطق جهان به دلیل ارتباطات وسیع با جمهوری اسلامی ایران به این موج پیوسته‌اند. اقلیم کردستان، تشکیلات خودگردان فلسطینی و حماس از این جمله‌اند.

1. بازتاب خواست ملت‌ها بر دولت‌ها
کشورهایی که عزای عمومی اعلام کرده‌اند، اغلب از دموکراسی‌ها به شمار می‌روند. هند به جهت جمعیت زیاد بزرگ‌ترین دموکراسی جهان به حساب می‌آید. پاکستان، ترکیه و عراق نیز ساختارهای دموکراتیک عمیقی در چهارچوب‌های دولت مرکزی و دولت‌های محلی دارند. این پدیده نشانگر بازتاب خواست مردمی بر دولت‌ها برای تعمیق روابط و پیوندهای عاطفی با ایران است.
2. اقدام نادر
اعلام عزای عمومی در کشورهای جهان برای درگذشت رهبران کشورهای دیگر بی‌سابقه نیست اما نادر به شمار می‌رود. به‌عنوان مثال دو کشور کوچک و کم‌منابع بحرین و اردن، پس از فوت شاه عربستان در اقدامی اغراق‌گونه 40 روز عزای عمومی اعلام کردند. در دوران دیکتاتوری محمدرضا پهلوی نیز او پس از ترور یک شاه عربستان دستور داده بود اعلام کنند «دربار» هفت روز عزای عمومی اعلام کرده است. این اقدام او بی‌توجهی حتی نسبت به دولت بود که بازیچه دست وی به حساب می‌آمد.
3. پیوند عاطفی
در جهان اسلام شاید برای فوت روسای کشورهای ثروتمند که با ثروت‌شان قادر به ارائه کمک مالی یا ایجاد آشوب علیه دولت‌های دیگر هستند، برای جلب توجه یا دورساختن شر آنان اعلام عزای عمومی شود اما درخصوص ایران، تهران یک کمک‌کننده مالی به حساب نیامده و قائل به ایجاد آشوب نیز به شمار نمی‌رود. این احساس همدردی نشان می‌دهد با وجود خونبار بودن تاریخ قدیم، ملت‌های مجاور ایران خاطرات و سوابق عمیقی از دوستی با تمدن ایرانی داشته‌اند.
4. پیوندهای جغرافیایی و سیاسی
کشورهایی که برای شهادت رئیس دولت ایران عزای عمومی اعلام کرده‌اند جزء کشورهای همسایه بوده یا همانند کوبا دارای پیوندهای طولانی‌مدت و مقاومتی با تهرانند.
5. تاثیر تمدنی همبستگی داخلی ایران
اعلام همبستگی‌های منطقه‌ای و بین‌المللی با ایران در پیوند به همبستگی ملی در داخل کشور رخ داد. همبستگی ملی سرمایه اصلی و بنیادین کشور است که می‌تواند ضمن ایجاد آرامش در کشور، مرزهای آرامش در منطقه را نیز به فراتر از مرزهای رسمی ببرد. آنچه تحول و واقعه روز یکشنبه آشکار ساخت، ظرفیت‌های بی‌بدیل و همچنان قدرتمند تمدن ایرانی است. این ظرفیت‌ها درحالی هویدا شدند که این تمدن برای نابودی و تضعیف صدها سال زیر فشار قرار داشته، چندتکه شده و همچنان تلاش‌ها برای انهدام قطعی و نهایی آن با شدت ادامه دارد.
6. منزوی کیست؟
رسانه‌های وابسته به جریان غرب و صهیونیسم بین‌الملل ادعا می‌کردند ایران کشوری ضعیف و منزوی در جهان است. با این‌حال واقعه روز یکشنبه خلاف آن را اثبات کرد. این اتفاق درحالی رخ داده است که رژیم‌صهیونیستی به‌عنوان سازه مصنوعی ساخته غرب در منطقه در انزوای بی‌سابقه‌ای قرار گرفته است. شکوفایی تمدن و ارتباطات بین‌المللی و استحکام داخلی ایران در شرایطی صورت گرفت که رژیم‌صهیونیستی در داخل و خارج از فلسطین اشغالی ورشکسته و شکست‌خورده است. جالب آنکه تنها یک روز پس از شهادت رئیس‌جمهور ایران و ظهور و بروز احساسات وسیع میان دولت‌ها و ملت‌ها، دادستان‌های دادگاه لاهه پس از ماه‌ها خواهان صدور حکم جهانی بازداشت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم‌صهیونیستی و یوآف گالانت، وزیر جنگ او شدند. این دو به اتهام ارتکاب نسل‌کشی در به شهادت رساندن 35 هزار فلسطینی در معرض تعقیب بین‌المللی قرار دارند. علاوه‌بر تل‌آویو تنها واشنگتن به این درخواست اعتراض کرده است. شدت و عمق انزوای بین‌المللی رژیم‌صهیونیستی در سطحی است که باعث غرق شدن آمریکا به‌عنوان برترین قدرت جهان در دریای انزوای جهانی شده است. این پدیده موجب شده اعتراض نهادهای آمریکایی به اقدام دولت بایدن در حمایت همه‌جانبه از تل‌آویو که به زیان منافع واشنگتن تمام شده است، هر روز بیشتر شود.
7. موشک‌ها و قلب‌های برد بلند
مدت‌ها بسیاری از کارشناسان بر ایران خرده می‌گرفتند که چرا تنها بر موشک تمرکز کرده و به دنبال تقویت قدرت نرم و اقتصاد کشور نیست. آنها در محاسبات خود فرصت کوتاه ایران برای سازماندهی خود پس از ضربات، عقب‌ماندگی و آشفتگی‌های دوره قاجاریه و پهلوی را نادیده گرفته و فشارهای همه‌جانبه قدرت‌های جهانی و دولت‌های مرتجع را نادیده می‌گرفتند. با این وجود ایران در تمام زمینه‌ها بردهای خود را افزایش داده است. اگر در عملیات وعده صادق می‌تواند دشمن را با موشک و پهپاد درهم بکوبد، در قلوب دوستان و ملت‌های آزاده نیز تا هزاران کیلومتر نفوذ کرده است.

8. رسوایی تروریست‌ها
در سال 1401 تعدادی از گروه‌های شکست‌خورده مانند منافقین و سلطنت‌طلبان به همراه دیگر گروه‌های تروریستی و جدایی‌طلب با فضاسازی درصدد جلب توجه جهانی و همدردی آنان بودند. با این‌حال تحولات بعدی به رسوایی آنان انجامید. در جریان جنگ طوفان الاقصی جنایت‌های رژیم‌صهیونیستی باعث شد حتی نزدیک‌ترین متحدان این رژیم از آن اعلام برائت کنند. فشارها به میزانی بوده که حتی لابی‌های صهیونیستی مانند آیپک در جریان رقابت‌های انتخاباتی تصمیم گرفته‌اند به‌طور مستقیم نامی از رژیم‌صهیونیستی نبرند. با این‌حال گروه‌های سلطنت‌طلب و دیگر فعالان اغتشاشات سال 1401 که شامل دسته‌های کم‌جمعیتی از آوارگان و فراریان در سطح جهان است، به تنها مدافعان تل‌آویو در خیابان‌ها تبدیل شده‌اند. این تحول باعث شد تا برخی از گروه‌های چپ‌گرا که با گروه‌های فعال در اغتشاشات 1401 ابراز همدردی کرده بودند از آنها جدا شوند. حضور مردم ایران در مراسم شهید رئیسی به همراه تحولات جهانی پیامد آن باعث شد تا آنها در برداشتی تکمیلی دریابند، نه بخشی بلکه همه آنچه این مخالفان می‌گفتند، دروغ است. اغتشاشگران 1401 در دید گروه‌های چپ‌گرای جهانی نه خود وجاهت دارند و نه ادعاهایشان درخصوص وقایع آن سال محلی از اعتبار خواهد داشت.