جنگ محورها به ساعت کالدونیا

فرهیختگان: کالدونیای جدید یکی از قلمروهای فراسرزمینی فرانسه است که در اقیانوس آرام و شرق استرالیا واقع شده است. این منطقه به‌دلیل سیاست‌های پاریس و دخالتش در امور داخلی این مجمع الجزایر شاهد اوج‌گیری اعتراضات بوده است.
گاردین گزارش داده نیروهای امنیتی فرانسه برای کنترل اعتراضات عملیات بزرگی را آغاز کرده‌اند. پس از یک هفته درگیری نیروی‌های پلیس فرانسه با بومیان کالدونیا، حالا عملیات جدیدی طراحی و آغاز شده که هدف آن بازپس‌گیری جاده‌ای است که فرودگاه را به حومه پایتخت متصل می‌کند. شهردار پایتخت می‌گوید وضعیت آرام نیست. عملیات برای بازپس‌گیری جاده فرودگاه در شرایطی آغاز شده که در شمشین شب از ناآرامی‌ها، بر تعداد کشته‌شدگان افزوده شده است. مقامات گفته‌اند بیش از 600 نیروی مسلح برای ایمن‌سازی مسیر منطقه 1، جاده اصلی که پایتخت را به فرودگاه متصل می‌کند، اعزام شده‌اند. از زمان آغاز ناآرامی‌ها، پروازها به مقصد و از جزیره اصلی کالدونیای جدید لغو شده و مسافران را سرگردان و مسیرهای تجاری را قطع کرده است. جرالد دارونین، وزیر کشور فرانسه می‌گوید صدها نیروی مسلح باید به‌طور کامل مسیر 60 کیلومتر جاده اصلی پایتخت به فرودگاه را در دست بگیرند.
یک مقام امنیتی به آسوشیتدپرس گفته پنجشنبه پس از تبادل آتش در یکی از مناطقی که جاده‌های جزیره را مسدود کرده بود، ششمین نفر در جریان اعتراضات کشته شده است. رسانه‌های فرانسوی گزارش کرده‌اند در این درگیری دو نفر دیگر به‌شدت مجروح شده‌اند. دو نیروی مسلح فرانسوی و سه تن دیگر از بومیان تاکنون کشته شده‌اند. مجموع تلفات به 6 نفر می‌رسد.
ناآرامی‌ها ناشی از ضعف اقتصادی، تنش‌های اجتماعی و مهم‌تر از همه، جنگ سیاسی بین فعالان استقلال‌طلب عمدتا بومی و مقامات پاریس است. ناآرامی‌ها در روز دوشنبه هفته‌گذشته آغاز شد که جرقه آن برنامه‌هایی در پاریس برای اعمال قوانین جدید رای‌گیری است که می‌تواند به ده‌ها هزار نفر از ساکنان غیربومی حق رای بدهد. گروه‌های طرفدار استقلال می‌گویند این امر رای بومیان را که حدود 40 درصد از جمعیت را تشکیل می‌دهند، کاهش می‌دهد. طبق قانون پیشنهادی از جانب پاریس، هر فرانسوی که به مدت 10 سال در کالدونیای جدید سکونت داشته، می‌تواند از حق رای برخوردار باشد. با توجه به نسبت جمعیتی در این کشور، حالا رهبران استقلال‌طلب کالدونیا نسبت به این قانون اعتراض دارند. پس از صدور بیانیه و تشکیل گروه‌های مخالف، یک هفته گذشته به اعتراضات خیابانی دست زدند که موجب درگیری آنها با نیروهای فرانسوی شده است. علی‌رغم وضعیت اضطراری که توسط دولت در پاریس در این منطقه اعمال شده- و همچنین صدها نیروی کمکی برای سرویس‌های امنیتی - ساکنان می‌گویند خشونت همچنان خطرناک است. مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه نیز طی سه روز گذشته از شورش‌های مرگبار در مجمع الجزایر کالدونیا مستعمره فرانسه خبر داد و وضعیت آن منطقه را اضطراری اعلام کرد.
دخالت باکو در اقیانوس آرام!
مقامات فرانسه از دخالت آذربایجان در این اعراضات خبر داده‌اند. آنها می‌گویند باکو در تحریک و حمایت از اعتراضات نقش‌آفرینی کرده است. روابط باکو و پاریس طی سال‌های اخیر به‌تدریج بر سر مساله قفقاز تیره شده است. پاریس که میزبان یکی از بزرگ‌ترین جوامع دور از وطن ارمنی‌های جهان است، پس از شکست ارمنستان در جنگ 2020 از آذربایجان و بروز مخاطرات جدی نسبت به امنیت این کشور، از ایروان حمایت کرده است.
این حمایت‌ها علاوه‌بر حوزه سیاسی در حوزه نظامی جریان هم داشته است. پاریس تعدادی سامانه پدافند هوایی را که برای هدف قرار دادن پهپادها به کار می‌روند برای ایروان ارسال کرده است. پهپادهای آذربایجان دلیل اصلی شکست ارمنستان در جنگ سال 2020 به حساب می‌آیند و تلاش برای خنثی‌سازی آنها در نبردهای آتی ضربه‌ای بزرگ به باکو است. در مقابل باکو تصمیم گرفته به دخالت در امور داخلی فرانسه و ضربه به منافع این کشور بپردازند. آنها در این مسیر از همراهی روسیه بهره‌مند هستند که در جنگ اوکراین در مقابل فرانسه قرار داد. روابط مسکو و پاریس در ماه‌های اخیر پس از آن پرتنش‌تر شد که امانوئل مکرون از لزوم اعزام مستقیم سربازان کشورهای غربی به جنگ اوکراین صحبت کرد. در همین راستا مقامات روسیه در پیامی آشکار به فرانسه اقدامات این کشور در سرکوب اعتراضات کالدونیا را محکوم کرده‌اند.
روند تحولات از قفقاز تا اقیانوس آرام نشان‌دهنده درهم تنیدگی روابط روسیه و آذربایجان در پرونده‌های بین‌المللی برخلاف واگرایی‌هایی است که در روابط روس‌ها با اوکراین، ارمنستان و قزاقستان ایجاد شده است. روسیه در مقابل واگرایی فزاینده جمهوری‌های شوروی سابق، موفق شده روابط خود با کشورهایی مانند بلاروس و آذربایجان را مستحکم‌تر کند و گام‌های موثری را نیز در گرجستان بردارد. از این رو دولت تفلیس که مدت‌ها تحت‌تاثیر عناصر غربگرا قرار داشته در ماه‌های اخیر به‌دنبال کنترل گروه‌های وابسته به غرب و محدود کردن امکان فعالیت آنها در گرجستان بوده است.