زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه: طرح توسعه دانشگاه تهران میتوانست بحث تجمیع دانشکدگان این دانشگاه را محقق کند؛ اما طرح در اجرا آنطور که انتظار میرفت، پیش نرفت. عدم تامین مالی لازم برای محقق کردن طرح تفصیلی از یک سو، نداشتن اجازه از سوی مالکان برای فروش اموال شان به غیر از دانشگاه تهران و موانعی که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برای ساختوساز در این منطقه اعمال میکرد، باعث شد تا ساکنان این مناطق با چالشهای زیادی روبهرو شده و در این مدت اعتراضهایی را هم داشته باشند. هر چند در این میان ساکنان اجازه نوسازی و حتی ساختوساز را داشتند اما از آنجایی که اگر مالکی دست به نوسازی ساختمان زده و بعد از آن قرار بوده دانشگاه تهران آن را خریداری کند، تنها قیمت روز کارشناسی قبل از روز نوسازی را میپرداخت، عملا یک نوع بیرغبتی برای نوسازی ساختمانهایی که در محدوده طرح توسعه قرار داشتند، شکل گرفته بود. مولفهای که عملا طرح توسعه قدیمیترین دانشگاه تهران را به یک چالش همیشگی برای ساکنان این مناطق تبدیل کرده است. موضوعی که آن را با محمد مقیمی، رئیس دانشگاه تهران در نشست خبری که به مناسبت «بزرگداشت سنت 1757ساله آموزش عالی در ایران» برگزار شده بود، در میان گذاشتیم. به گفته او طرحی که طی دو سال اخیر با تغییراتی همراه بوده و دیگر ساکنان چالش خرید و فروش را نخواهند داشت، اما جالب اینجاست که هنوز زمان دقیق اجرایی شدن این طرح مشخص نیست. رئیس دانشگاه تهران درباره طرح توسعه دانشگاه تهران گفت: «این طرح بیش از دو دهه است که آغاز شده و منابع مالی آن در یک زمانی از یک بانک توسعه الکترونیک که در بحرین است تامین اعتبار شده و بدهیهایی داشت و هنوز هم درگیر این بدهیها هستیم اما در دوره مدیریت جاری اتفاق مهمی برای این حوزه افتاد که دائما حسابهای دانشگاه بلوکه میشد و بهعنوان بدهی دانشگاه تهران تلقی میشد. خوشبختانه با تلاشهایی که صورت گرفته، بخشی از این بدهیها را تسویه کرده و بخش عمده آن را در بودجه عمومی دولت گنجاندیم و دیگر بدهی دانشگاه تهران تلقی نمیشود. از نظر مباحث مالی که همیشه جزء دغدغه دورههای مدیریتی بوده و وامی که قبلا اخذ شده بود، برطرف شده و این اتفاق خوبی است که در یک سال گذشته و البته بعد از پیگیریهای دوساله محقق شد.» او به مشکلات همسایگان دانشگاه تهران که گلهمندیهایی هم داشتند اشاره و تصریح کرد: «آنها میگفتند دانشگاه تهران این حوزه را به اصطلاح فریز کرده و امکان معامله وجود ندارد و تنها باید به دانشگاه املاک خود را بفروشند واین دانشگاه هم منابع مالی لازم را دیگر جز همان وامی که اخذ کرده بود نداشت و واقعا شرایط اخلاقی نامناسبی ایجاد شده بود. از این رو با تعاملی که هم با وزارت مسکن و شهرسازی و هم شهرداری تهران داشتیم، اعلام کردیم که این شرایط برای ما قابل قبول نیست. یعنی یا باید منابع مالی لازم را داشته باشیم و املاک را خریداری کنیم یا بایستی این محدودیت را از صاحبان املاک برداریم و این اتفاق افتاد. امروز شاهد هستیم صاحبان املاک که در همسایگی ما هستند امکان این را دارند که به غیر از دانشگاه تهران، املاکشان را به فروش برسانند؛ از این رو یک معضل اجتماعی را که همواره با آن مواجه بودیم، برطرف کردیم.» مقیمی با بیان اینکه طرح تفصیلی ما با مانع جدی روبهرو شده بود، هر چند که طراحیهایی صورت گرفته بود اما باز طراحی جدید متناسب با ماموریتهای جدید دانشگاه تهران انجام شد، اظهار داشت: «طرح تفصیلی با موانعی از سوی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی و نیز کمسیون ماده 5 و وزارت مسکن و شهرسازی روبهرو بود. تعاملاتی در این زمینه داشتیم و امروز تقریبا به مرحلهای رسیدیم که طرح تفصیلی جدیدمان مصوب شده و تنها یک اختلافی در حوزه تعداد طبقات در ساختوساز داریم که آن هم برطرف خواهد شد.» رئیس دانشگاه تهران در همین زمینه افزود: «خوشبختانه با وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی ارتباط خوبی داشته و ساختمانهای میراثیمان تعیینتکلیف شده و ما اولین ساختمان در طرح توسعه را هم که مجموعهای تحت عنوان «باشگاه فرهنگی و ورزشی دانشگاه تهران» یا زیر عنوان «مرکز آبی 1757» است، یک ماه آینده افتتاح میکنیم. این مرکز یک مجموعه آبی بسیار مجهز است که برای دانشجویان و اساتید شکل گرفته و اولین طرح عمرانی ما در طرح توسعه به شمار میرود که کار آن از سال گذشته خواهد شده بود.» او خاطرنشان کرد: «مهدکودک دانشگاه تهران نیز توسط یک خیر تامین اعتبار و شش ماهه بنا شده و در همین طرح توسعه که امکان هیچگونه ساختوسازی نداشتیم با مساعدت شهردار تهران ساخته شد. البته در این زمینه موانعی هم داشتیم و انتظارداریم اعضای شورای شهر همکاری بیشتری را با دانشگاه تهران و نهاد علم داشته باشند. خوشبختانه امروز طرح توسعه دانشگاه تهران یک طرح جامع هم از لحاظ مشکلات مالی، مسائل اجتماعی و هم از حیث طرحهای توسعهای شده و خوشبختانه جزئیات آن نیز یکی یکی اجرا میشود، همزمان با اجرای آن نیز خود طرح تفصیلی بهبود خواهد یافت.»
برگزاری 90 رویداد در چهارچوب ویژهبرنامه نکوداشت 1757 سال سنت دانشگاهی در کشور
در این نشست خبری موضوعات دیگری غیر از طرح توسعه دانشگاه تهران هم مطرح و در بخشی از آن، از پوستر و تیزر بزرگداشت ۱۷۵۷ سال سنت آموزش عالی و تونل زمان بیش از ۱۷ قرن سنت دانشگاهی جهان رونمایی شد.
رئیس دانشگاه تهران در ابتدا به مصوبه مجمع عمومی سازمان یونسکو مبنیبر شناخته شدن دانشگاه جندیشاپور با قدمت بیش از ۱۷ قرن بهعنوان قدیمیترین نهاد آموزش عالی دنیا اشاره کرد و گفت: «تا قبل از این مصوبه یونسکو، دانشگاه بولونیا در ایتالیا و دانشگاههایی مانند آکسفورد در انگلستان با بیش از ۱۲ قرن قدمت، بهعنوان پایهگذاران نهاد آموزش عالی در دنیا شناخته میشدند.»
او ادامه داد: «پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران مبنیبر اینکه این رکورد و افتخار به نام جمهوری اسلامی ایران و دانشگاه جندیشاپور سند زده شود، براساس سند ۱۵/۳۹۳۰ مجمع عمومی یونسکو در بند ۱۹ مصوب و تایید شد همانطور که تمدن ایرانی یکی از سه تمدن اصلی دنیا بوده است، آموزش عالی نیز در کشور ما بهعنوان قدیمیترین نهاد تمدنی موجودیت داشته و در قالب ساختاریافتهای تداوم پیدا کرده است.»
وی با اشاره به مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی که طی آن ماموریت بزرگداشت سنت دانشگاهی و آموزش عالی به دانشگاه تهران واگذار شده است، بیان داشت: «افتخار میکنیم دانشگاه تهران «نماد آموزش عالی ایران»- که در بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی بهعنوان «دانشگاه ایران» نیز لقب گرفته است- بهعنوان میراثدار این افتخار تمدنی، بتواند به بهترین نحو برگزارکننده نکوداشت سنت ۱۷۵۷ ساله دانشگاهی در ایران باشد.»
رئیس دانشگاه تهران از برگزاری ۹۰ رویداد درطول سال ۱۴۰۳ در چهارچوب ویژهبرنامههای نکوداشت ۱۷۵۷ سال سنت دانشگاهی در ایران زمین خبر داد و گفت: «شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز بهعنوان عالیترین نهاد سیاستگذاری در حوزه فرهنگی کشور، بر این رویداد بزرگ مهر تایید زده است. امیدواریم به کمک هم این نقش و وظایفی را که محول شده، به بهترین نحو اجرا کنیم.»
مقیمی افزود: «ما نه صرفا از منظر نهاد و سازمان دانشگاه تهران، بلکه به نمایندگی از آموزش عالی در ایران که جهان پیشگامی ما را رسمیت بخشیده است، یک وظیفه خطیر و مهمی داریم و علاوهبر اینکه میتوانیم مسیر آینده را تبیین و مدون کنیم، برای چشمانداز آینده هم از این مسیر است که میتوانیم به رشد و ارتقا دست پیدا کنیم. مقاممعظمرهبری همواره روی «تجربه گذشته» در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی تاکید دارند و اشاره میکنند تجربه گذشته برای گشودن افقهای جدید و برای دستیابی به تمدن نوین اسلامی همواره مورد توجه قرار گیرد و فضایی که ما فراهم آوردهایم در راستای این رهنمود ارزشمند مطرحشده در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی است.»