موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی وزارت علوم اخیرا آماری دقیق از وضعیت پراکندگی دانشجویان به تفکیک مناطق استانی و پراکندگی مراکز آموزش عالی منتشر کرده است؛ مساله‌ای که می‌تواند داده‌های خوبی را در اختیار پژوهشگران در حوزه آمایش آموزش عالی قرار دهد.
آماری از دانشگاه‌های کشور که باید قبل از نوشتن هر طرحی بخوانیم
در ادامه این حرکت موضوع مطالعات آمایش آموزش عالی کشور در دستگاه‌های مرتبط با آموزش عالی آغاز شد. هدف، بررسی تغییرات جمعیتی، فیزیکی و نسبت‌سنجی پیرامون نیازهای علمی، پژوهشی، آموزشی دانشگاه‌ها در یک منطقه، شهر و کشور بود که نهایتا در سال 95 کلیات سیاست‌ها و ضوابط اجرایی طرح آمایش آموزش عالی ابلاغ شد. براساس این سیاست‌ها، نظام آموزش عالی از نظر آمایش سرزمینی به ۱۰ منطقه کلان تقسیم می‌شود که شامل منطقه یک (تهران، البرز)؛ منطقه دو (گیلان، مازندران و گلستان)؛ منطقه سه (اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و زنجان)؛ منطقه چهار (همدان، مرکزی، قزوین و قم)؛ منطقه پنج (کردستان، کرمانشاه، لرستان و ایلام)؛ منطقه ۶ (یزد، اصفهان و چهارمحال و بختیاری)؛ منطقه هفت (بوشهر، فارس و کهگیلویه و بویراحمد)؛ منطقه هشت (هرمزگان، کرمان و سیستان‌وبلوچستان)؛ منطقه ۹ (خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سمنان) و منطقه ۱۰ (خوزستان) است.
براساس یکی از بندهای این ضوابط، وزارت علوم به‌منظور ساماندهی به واحدهای آموزش عالی می‌تواند موسسات آموزش عالی را تجمیع و ادغام کند؛ به نحوی که پاسخگوی نیازهای منطقه‌ای باشد و منجر به کاهش هزینه‌های سربار و ارتقای کیفی خدمات شود. همچنین وزارت علوم موظف شد به‌منظور ارتقای سطح اشتغال‌پذیری، ایجاد تناسب میان تحصیل و نیازهای جامعه و تطبیق محتوای دروس دوره‌های آموزش عالی با نیازهای شغلی، از دانشگاه‌های پیگیر وضعیت اشتغال و کار‌آفرینی دانش‌آموختگان حمایت ویژه به عمل آورد. این مساله در حالی اتفاق افتاد که دانشگاه آزاد اسلامی نیز طی یک سال اخیر برنامه جامعی را برای ورود به موضوع آمایش آموزش عالی ارائه داده است که خبرهای چند ماه اخیر در رابطه با تجمیع واحدهای این دانشگاه پیرامون اجرای این سند است. همان‌گونه که اشاره شد، این سند به بررسی و آسیب‌شناسی زیرساخت‌های آموزشی کشور می‌پردازد؛ زیرساخت‌هایی که براساس میزان پراکندگی دانشجو، دانشگاه، نسبت اعضای هیات‌علمی به دانشجو، نسبت محیط آموزشی به دانشگاه، تجهیزات آزمایشگاهی و کارگاهی و دیگر آمارهای موجود است. مساله‌ای که اگر بتوان به درستی آن را اجرایی کرد، مشکلاتی از جمله مدرک‌فروشی، فارغ‌التحصیلان بیکار و کار نابلد و رشد کمی دانشگاه‌ها نخواهد بود.
پس آگاهی از وضعیت کیفی دانشگاه‌ها و دانشجویان می‌تواند اطلاعات خوبی را در اختیار کارشناسان و حتی مسئولان دانشگاهی و پژوهشگران برای تحقیق روی این موضوع بگذارد. موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی وزارت علوم اخیرا با انتشار آماری، تعداد موسسات آموزش عالی به تفکیک نوع وابستگی، تعداد دانشجویان به تفکیک نوع وابستگی و جنسیت، تعداد واحدهای دانشگاهی به تفکیک استان، تعداد دانشجویان به تفکیک نوع وابستگی، نوع تحصیل، نوع دوره تحصیلی و آمارهای دیگر آخرین وضعیت موسسات آموزشی را مورد بررسی قرار داده است؛ آماری که با نگاهی به آنها اطلاعات قابل‌توجهی از وضعیت پراکنده دانشجویان و موسسات آموزشی در کشور در اختیار قرار می‌دهد. در جداول زیر این آمار آمده است:
مطالب پیشنهادی
