محمدمهدی ملکی، کارشناس مسائل بینالملل: دیدارها و گفتوگوها میان ایران و مدیرکل آژانس قرار است با مقامات ایرانی از جمله آقای حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه کشورمان باشد. البته طبق برخی شنیدهها ممکن است دیدارهایی نیز با آقای قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز صورت بگیرد. وی همچنین در سیامین کنفرانس ملی علوم و فنون هستهای و نخستین کنفرانس بینالمللی علوم و فنون هستهای که با حضور برخی از مقامات داخلی و خارجی ازجمله روسای پیشین سازمان انرژی اتمی، اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی آقای و برخی سفرای خارجی ازجمله سفیر عربستان در ایران در اصفهان برگزار میشود، حضور پیدا کرده و سخنرانی خواهند کرد. طبیعتا مهمترین محور و دستورکار دو طرف در گفتوگوهای رودررو، بررسی روند تعاملات و همکاریهای دو طرف است که از جانب جمهوری اسلامی ایران و با حسن نیتی که از طرف ایران و در قالب پادمان بوده همچون سایر اعضای آژانس صورت گرفته است. البته این تفاوت وجود دارد که تا به امروز بیشترین سطح نظارت و بازرسی آژانس از جمهوری اسلامی ایران بوده است. کماکان ایران تمایل دارد این روابط و همکاریها ادامه پیدا کند البته اگر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مواضع، سخنرانیها و گفتوگوهایش از بیان برخی از غرضورزیها و رویکردهای جانبدارانهای که مشخصا تحت نفوذ و لابی قدرتهاست نه از جانب موضع و جایگاه سیاسی، فنی و حرفهای آژانس خودداری کند.
درهای گفتوگو باز است
به هرحال برگزاری این کنفرانس در این سطح بینالمللی بسیار حائز اهمیت است. با توجه به فشارهای خارجی شدید در این جنگ ترکیبی، طرف مقابل بهطور خاص از بعد تبلیغاتی و رسانهای که مدتهاست روی برنامه هستهای ایران دارند و تلاش میکنند کشور را در صحنه بینالمللی و منطقه منزوی کنند یا احیانا بخواهند ایران را در تنش با اسرائیل نشان دهند و بگویند ایران منتظر پاسخ رژیمصهیونیستی است اما برگزاری این کنفرانس در این سطح بالای بینالمللی با حضور میهمانان بسیار ویژه متعاقب همایش اکسپو است که هفته پیش برگزار شد. همایشی که توانمندی ایران در صادرات را نشان میداد و آن هم میهمانان خارجی زیادی را به کشور کشاند. برگزاری این کنفرانس هم نشاندهنده عزم و اراده جمهوری اسلامی ایران در رشد و توسعه توانمندیهای هستهای ایران در زمینههای مختلف و البته ایجاد تعامل و همکاری مختلف در سطح منطقهای و بینالمللی در حوزههای هستهای بدون اعمال نفوذ و تاثیرگذاری از جانب قدرتهای بینالمللی است. همچنین نشانگر این است که جمهوری اسلامی ایران علیرغم تهدیدها، فشارها، خرابکاریهای صنعتی و همچنین ترورهایی که طی سالیان مختلف در راستای کند کردن و توقف علوم و صنعت هستهای از جانب مخالفانش مواجه شد، این صنعت را به نوعی پیشبرده که امروز شاهد بومی شدن این صنعت از کشف و استخراج تا بهکارگیری آن در صنایع مختلف کشاورزی، پزشکی، محیطزیستی و امثالهم هستیم. طبیعتا موضوعات مختلفی در دستور کار گفتوگو بین دو طرف قرار خواهد گرفت که یکی از آنها احیای توافق برجام در قالب گفتوگو درباره لغو تحریمهاست. ایران معتقد است که در دیپلماسی و گفتوگو باز است. ما معتقدیم اگر طرفهای مقابل اعم از کشورهای اروپایی، روسیه و چین همکاری بیشتری را داشته و تمایلی داشته باشند، با بازگشت متعهدانه آمریکا به برجام موافق هستیم. البته درصورتیکه آنها هم به ضمانتهای مد نظر ایران که در گفتوگوی گذشته مطرح شده، تعهد دهند و هزینههایی که با خروج آنها از برجام به اقتصاد ایران متحمل شده است را جبران کنند و آن را در دستور کار خود قرار دهند.
آژانس نباید از قدرتها تاثیر بپذیرد
بحث افزایش درصد غنیسازی ایران و آنچه طرف مقابل ادعا میکند نیز همواره مورد بحث بوده است. ما بهصورت کاملا شفاف، صریح و بدون هیچگونه ابهامی کلیه جزئیاتی که در برنامه صلح آمیز هستهای ایران بوده و است را در گزارشهای مختلفی به آژانس ارائه دادهایم. انتظار داریم آژانس با توجه به حسن نیت و رفتار جمهوری اسلامی ایران این رفتار را متقابلا با ایران داشته باشند و درباره رویکرد حرفهای، مستقلانه و به دور از غرضورزی سیاسی و خارج از نفوذ قدرتها بهخصوص آمریکا و لابیهای صهیونیستی، موضعگیری و صحبت کند. انتظار این است که این تعامل با ایران را مثل دیگر اعضای آژانس داشته باشد. به نظرم چنین نیست که این کنفرانس ارتباطی با تحولات اخیر منطقه داشته باشد؛ چراکه براساس جدول زمانبندی انجام شده است. این کنفرانس از پیش تعیین شده و مشخص بود و ارتباطی با تحولات اخیر در منطقه ندارد. این امر نشاندهنده آن است که ایران در برنامه صلحآمیز خود به دنبال رشد، توسعه و پیشرفت است و این عزم و اراده را جدی و با تمام توان دنبال میکند. اینکه ایران از تمام ظرفیتهای دیپلماتیک خود و در حوزههای مختلف استفاده میکند نیز در راستای ایجاد و گسترش صلح، ثبات و امنیت در منطقه است.
میتوانیم ظرفیتهای هستهای را صادر کنیم
ایران تلاش میکند با استفاده از این قبیل کنفرانسها و همایشها، سطح تعاملات منطقهای و بینالمللی خود در حوزه هستهای را با کشورهای دیگر افزایش دهد. کما اینکه پس از این دنبال آن هستیم تا هر دو سال یکبار چنین کنفرانسهایی را در داخل کشور داشته باشیم و بتوانیم این توانمندی هستهای را نهتنها در داخل مرزهای ایران بلکه بیرون از این مرزها در اختیار کسانی که مطالبهگر این پیشرفتهای هستهای هستند، قرار دهیم.
از این رو صدور این توان و ظرفیت هستهای به کشورهای طالب این مساله یکی از دستورکارهای مهم سازمان انرژی اتمی و صنعت بزرگ هستهای است و امروز به مرحلهای رسیده که کاملا بومی شده است. این اتفاق از مرحله کشف و استخراج گرفته تا بهرهگیری در حوزههای مختلف در زندگی افراد هم ملموس است. در آینده نیز بیش از آنچه ما امروز میبینیم در حوزه برق، کشاورزی و پزشکی و... شاهد کمک این صنعت به زندگی مردم و در راستای تسهیل رفاه زندگی مردم خواهیم بود.